Εντός των επόμενων δύο- τριών μηνών αναμένεται να εκδοθούν από το υπουργείο Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής όλες οι απαιτούμενες άδειες για την έναρξη της κατασκευής του έργου επέκτασης του Προβλήτα 6 στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, ενώ μεγάλο μέρος των αναγκαίων επενδύσεων, συνολικού ύψους εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, πρόκειται να πραγματοποιηθούν το 2025 και το 2026, δεδομένου και του χρονοδιαγράμματος που έχει τεθεί για την υλοποίηση του πρότζεκτ. Τα παραπάνω γνωστοποιεί σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο διευθύνων σύμβουλος του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ ΑΕ), Γιάννης Τσάρας, σύμφωνα με τον οποίο «στόχος της εμβληματικής επένδυσης στον Προβλήτα 6, η οποία θα επιτρέψει την υποδοχή εμπορευματοκιβωτίων κύριων γραμμών, χωρητικότητας έως 24.000 TEU, δεν είναι απλώς η διατήρηση και επέκταση των σημαντικών ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων που διαθέτει το λιμάνι, αλλά η αναβάθμισή του στην πρώτη ταχύτητα των λιμένων παγκοσμίως». Η κατασκευή του έργου αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός 30 μηνών από την έναρξή του.

Η πολυαναμενόμενη αυτή επένδυση μπαίνει σταδιακά στη γραμμή αφετηρίας, σε μια περίοδο που τα λιμάνια της ευρύτερης περιοχής γίνονται ολοένα πιο ανταγωνιστικά, αλλά η Θεσσαλονίκη διατηρεί το ισχυρό συγκριτικό της πλεονέκτημα. Στα Βαλκάνια, λέει ο κ.Τσάρας, τα λιμάνια Κόπερ στη Σλοβενία και Ριέκα στην Κροατία, έχουν επιταχύνει την ανάπτυξή τους με βελτίωση των υποδομών τους. Στη Βουλγαρία, τα λιμάνια του Μπουργκάς και της Βάρνας, έχουν ομοίως ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά τους. Επίσης, το λιμάνι του Δυρραχίου στην Αλβανία καταγράφει συνεχείς αυξήσεις στη διακίνηση εμπορευμάτων. «Συνολικά λοιπόν, παρατηρούμε αυξημένο ανταγωνισμό, καθώς τα λιμάνια των βαλκανικών χωρών επιδιώκουν να ενισχύσουν το μερίδιό τους στις περιφερειακές ροές εμπορίου. Ωστόσο, η Θεσσαλονίκη διατηρεί ακόμη το ισχυρό συγκριτικό της πλεονέκτημα, χάρη στη γεωγραφική της θέση, στην αρχή των μεγάλων διευρωπαϊκών δικτύων αυτοκινητόδρομων και σιδηροδρόμων και κοντά στις αγορές της Νοτιοανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης, και χάρη στις στοχευμένες επενδύσεις της ΟΛΘ Α.Ε. σε σύγχρονες υποδομές και τεχνολογίες, στην ενίσχυση της ασφάλειας της λιμενικής εγκατάστασης, καθώς και στη διαρκή αναβάθμιση των υπηρεσιών logistics», εξηγεί.

Εν αναμονή των εξελίξεων, το λιμάνι της Θεσσαλονίκης καταγράφει, κατά τον κ.Τσάρα, σημαντικές επιδόσεις, με τα έσοδά του να έχουν αυξηθεί κατά 78,7% από το 2016 έως το 2023, αγγίζοντας τα 86 εκατ. ευρώ. Ειδικά στον σταθμό εμπορευματοκιβωτίων καταγράφηκε το 2023 ρεκόρ διακίνησης (520.048 TEU), ενώ το 2024 έκλεισε με αύξηση των μεγεθών σε όλες τις κατηγορίες δραστηριοτήτων της ΟΛΘ Α.Ε. «Οι επενδύσεις που έχουν πραγματοποιηθεί από το 2018 μέχρι σήμερα και η υλοποίηση των επενδύσεων του εγκεκριμένου master plan για την περαιτέρω ανάπτυξη του λιμένος Θεσσαλονίκης πρόκειται να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά του, εδραιώνοντάς τον ως βασικό διαμετακομιστικό κόμβο για την Νοτιοανατολική Ευρώπη», υπογραμμίζει.

Στη συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ.Τσάρας αναφέρεται ακόμα στις σιδηροδρομικές και οδικές συνδέσεις του λιμανιού, στην προοπτική της κρουαζιέρας για το 2026, την ακύρωση του διαγωνισμού για το 67% του Οργανισμού Λιμένος Βόλου, τη λειτουργία του Τελωνείου και το ενδιαφέρον της οικογένειας Ντρέιφους για τις μετοχές του ΟΛΘ.

Ταμειακά διαθέσιμα άνω των 100 εκατ. ευρώ

Όσον αφορά το Master Plan, ο κ.Τσάρας επαναλαμβάνει πως αποτελεί σημαντικό ορόσημο για το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, «καθώς η ΟΛΘ Α.Ε. έχει πλέον τη δυνατότητα να προχωρήσει στην πλήρη υλοποίηση του αναπτυξιακού σχεδιασμού της, μέσω συγκεκριμένων έργων και στοχευμένων επενδύσεων για την περαιτέρω αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό του λιμένος. Το επενδυτικό πλάνο περιλαμβάνει τόσο υποχρεωτικές επενδύσεις, όπως αυτές προβλέπονται από τη σύμβαση παραχώρησης, όσο και μη υποχρεωτικές. Η επέκταση του Προβλήτα 6 έχει κεντρικό ρόλο στον επενδυτικό και αναπτυξιακό σχεδιασμό μας», υπογραμμίζει, υπενθυμίζοντας πως το πρόγραμμα υποχρεωτικών επενδύσεων περιλαμβάνει επίσης την αποκατάσταση και αξιοποίηση του Παλαιού Τελωνειακού Σταθμού, καθώς και έργα βελτίωσης, επισκευής, αναβάθμισης και ανακατασκευής υπαρχουσών λιμενικών υποδομών.

«Πέραν των παραπάνω, η ΟΛΘ Α.Ε. έχει ήδη πραγματοποιήσει υποχρεωτικές και μη υποχρεωτικές επενδύσεις άνω των 71,3 εκατ. ευρώ. Από το 2018 μέχρι σήμερα, οι επενδύσεις αυτές έχουν ενισχύσει σημαντικά τις υποδομές και υπηρεσίες του λιμένα, συνεπώς και τον ρόλο του ως διαμετακομιστικού κόμβου. Το μεγάλο και πολυεπίπεδο επενδυτικό πλάνο, με το οποίο είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε άμεσα, αξιοποιεί την εμπειρία, την τεχνογνωσία και τους πόρους της εταιρείας μας, δεδομένης της σημαντικής ανάπτυξης που έχουμε σημειώσει τα τελευταία χρόνια, και των ισχυρών οικονομικών μεγεθών μας, όπως τα σημαντικά ταμειακά διαθέσιμά μας, που υπερβαίνουν τα 100 εκατ. ευρώ. Τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA) το 2023 ξεπέρασαν τα 34 εκατ. ευρώ, ενώ τα ταμειακά διαθέσιμα σε επίπεδο ομίλου υπερέβησαν τα 95 εκατ. ευρώ», λέει ο κ. Τσάρας.

Σε συνεχή επαφή με το υπουργείο Υποδομών για τη σιδηροδρομική σύνδεση του λιμένος

Η εκπλήρωση της υποχρέωσης της Πολιτείας για την οδική και σιδηροδρομική σύνδεση του λιμανιού παραμένει ζητούμενο. Που βρισκόμαστε σήμερα; «Βάσει της συνεχούς επικοινωνίας που διατηρούμε με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και την Εγνατία Οδό Α.Ε., η καθυστέρηση της οδικής σύνδεσης με τo εθνικό οδικό δίκτυο οφείλεται σε διαδικασίες απαλλοτριώσεων. Εφόσον αυτές ολοκληρωθούν, το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός 18-24 μηνών. Η σύνδεση θα μειώσει την κυκλοφοριακή συμφόρηση στη δυτική είσοδο της Θεσσαλονίκης, βελτιώνοντας την οδική ασφάλεια και τη ροή των βαρέων οχημάτων προς το λιμάνι», σημειώνει.

Σχετικά με τη σιδηροδρομική σύνδεση επισημαίνει ότι αποτελεί μέγιστη προτεραιότητα, καθώς είναι κρίσιμη για τη διαμετακομιστική δυναμικότητα του λιμένος και την ένταξή του στον Διευρωπαϊκό Διάδρομο Μεταφορών «Orient – East Med» (OEM Corridor). «Η ολοκλήρωσή της είναι απαραίτητη για την πλήρη αξιοποίηση των επενδύσεων στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, σύμφωνα και με τη Σύμβαση Παραχώρησης. Εδώ παρατηρείται μεγαλύτερη καθυστέρηση, δεδομένου ότι το χρονοδιάγραμμα μελέτης και εκτέλεσης του έργου δεν έχει οριστικοποιηθεί από τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες. Η διοίκηση της ΟΛΘ Α.Ε. βρίσκεται σε συνεχή επαφή με το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, με στόχο την επίσπευση της έναρξης του έργου», λέει ο κ.Τσάρας.

Θετικές οι πρώτες ενδείξεις για την κρουαζιέρα το 2026

Αξιοσημείωτη αύξηση καταγράφεται τα τελευταία χρόνια στις προσεγγίσεις κρουαζιερόπλοιων στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης: «Tο 2023 έγιναν 68 προσεγγίσεις, το 2024 81 και για το 2025 έχουν ήδη προγραμματιστεί 72. Για το 2026 δεν έχουν ληφθεί ακόμα τα προγράμματα και αιτήματα αφίξεων κρουαζιερόπλοιων, αλλά οι πρώτες ενδείξεις είναι θετικές», σημειώνει ο κ. Τσάρας, σύμφωνα με τον οποίο στην αύξηση αυτή έχουν συντελέσει τρεις παράγοντες: Πρώτον, οι επενδύσεις για τη δημιουργία δεύτερου, σύγχρονου και πλήρως εξοπλισμένου επιβατικού σταθμού στην προβλήτα 2, ο οποίος είναι ικανός να εξυπηρετεί αφίξεις homeporting και transit, δύο κρουαζιερόπλοια ταυτόχρονα και περισσότερους από 6.000 επιβάτες και πληρώματα αυτών καθημερινά.

Δεύτερον, η στενή συνεργασία με τοπικούς, εθνικούς και διεθνείς φορείς, η παρουσία της ΟΛΘ Α.Ε. σε διεθνείς εκθέσεις και fora και η συμμετοχή σε ενώσεις (CLIA, MedCruise), αποτελούν πρωτοβουλίες σύνδεσης με τους μεγαλύτερους stakeholders της αγοράς κρουαζιέρας. Τρίτον, η συνεχής επικοινωνία με ναυτιλιακούς και τουριστικούς πράκτορες κρουαζιέρας της Ελλάδας, με στόχο την ουσιαστικότερη συνεργασία και τον προγραμματισμό ταξιδιών εξοικείωσης με αντιπροσωπείες στελεχών κρουαζιέρας.

Για το 67% του λιμένος Βόλου

Προ ολίγων μηνών, ακυρώθηκε ο διαγωνισμός βάσει του οποίου η ΟΛΘ ΑΕ αναδείχθηκε προτιμητέος επενδυτής για το λιμάνι του Βόλου. Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο του ΟΛΘ, η εταιρεία «κατέθεσε μια ιδιαίτερα σημαντική πρόταση, που κατόπιν μελέτης μας, αντανακλά τις προοπτικές του λιμένα Βόλου και τον ενισχυμένο ρόλο που μπορεί να παίξει στο λιμενικό σύστημα της χώρας». Όπως λέει ο κ.Τσάρας, με την ανακοίνωση της ακύρωσης του διαγωνισμού, «απευθυνθήκαμε αμέσως στη διοίκηση του Υπερταμείου, ζητώντας ενημέρωση για τους λόγους για τους οποίους λήφθηκε αυτή η απόφαση. Αναμένουμε την απάντηση των αρμοδίων και σε κάθε περίπτωση επιφυλασσόμαστε για την άσκηση των νόμιμων δικαιωμάτων μας. Η ακύρωση του διαγωνισμού, σε περίοδο που η λιμενική βιομηχανία βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης και αλλαγών, επιβραδύνει σημαντικά την αξιοποίηση του λιμένος, στερώντας πολλαπλασιαστικά οφέλη από την οικονομία και την κοινωνία, σε τοπικό και εθνικό επίπεδο. Στην ΟΛΘ Α.Ε. παραμένουμε προσηλωμένοι στη στρατηγική μας για ανάπτυξη και ενίσχυση της λιμενικής συνδεσιμότητας και συνεχίζουμε να αξιολογούμε τις επόμενες κινήσεις μας», τονίζει.

Κατά 20% μειώθηκαν οι χρόνοι αναμονής στο Α’ τελωνείο

Απαντώντας σε ερώτημα για τη λειτουργία του τελωνείου, ο κ.Τσάρας υποστηρίζει πως έχουν γίνει σημαντικά βήματα προόδου τα τελευταία χρόνια: «Η συναντίληψη που διαμορφώθηκε εδώ και τρία έτη μεταξύ της ΟΛΘ Α.Ε. και του Α’ Τελωνείου Εισαγωγών-Εξαγωγών, συνέβαλε στη μείωση των χρόνων αναμονής κατά 20%, διευκολύνοντας τη διαδικασία εισόδου- εξόδου των βαρέων οχημάτων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων προς και από το λιμάνι. Η τάση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί, με περαιτέρω μείωση των χρόνων διακίνησης στο μέλλον. Παρόλα αυτά, υπάρχουν περιθώρια περαιτέρω βελτίωσης, ειδικά σε θέματα που δεν εμπίπτουν στη δικαιοδοσία της ΟΛΘ Α.Ε. Κρίσιμο ζήτημα είναι η ανάγκη για λειτουργία του τελωνείου σε 24ωρη βάση. Σήμερα το τελωνείο λειτουργεί με έως και δύο βάρδιες, γεγονός που περιορίζει τη συνολική αποδοτικότητα και θέτει τη Θεσσαλονίκη στη μειονεκτική θέση να είναι μία από τις ελάχιστες ευρωπαϊκές πόλεις με μεγάλο εμπορικό λιμάνι, χωρίς τελωνείο πλήρους 24ωρης λειτουργίας», υπογραμμίζει.

Για ποιους λόγους πιστεύει ότι προσήλκυσε το ενδιαφέρον της οικογένειας Ντρέιφους το λιμάνι της Θεσσαλονίκης και τι σηματοδοτεί πρακτικά το ποσοστό των μετοχών του λιμανιού που απέκτησε μέσω χρηματιστηρίου;  «Αυτή είναι μια ερώτηση που θα πρέπει να απαντήσει η πλευρά που υπέβαλε τη δημόσια πρόταση. Η εξέλιξη αυτή ουδόλως επηρεάζει τη λειτουργία της εταιρείας» καταλήγει._

Αλεξάνδρα Γούτα

*Τη φωτογραφία παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η ΟΛΘ ΑΕ

ΑΠΕ-ΜΠΕ