Μία από τις μεγαλύτερες κλινικές μελέτες, παγκόσμιας κλίμακας, που έχει πραγματοποιηθεί με ελληνική συμμετοχή, και αφορά τον καρκίνο του πνεύμονα, παρουσιάστηκε τον περασμένο μήνα στο Αμερικανικό Συνέδριο Ογκολογίας. Ταυτόχρονα τα αποτελέσματά της δημοσιεύτηκαν στο σημαντικό ιατρικό περιοδικό «The New England Journal of Medicine».

Πολλά ελληνικά κέντρα συμμετείχαν στην κλινική μελέτη, υπό τον συντονισμό του Διευθυντή της Δ’ Ογκολογικής Κλινικής και Μονάδας Κλινικών Μελετών του Ερρίκος Ντυνάν, Ιωάννη Μούντζιου, ο οποίος είναι ο πρώτος συγγραφέας και κεντρικός ερευνητής.

Τα ευρήματα ανοίγουν νέους θεραπευτικούς δρόμους απέναντι στον μικροκυτταρικό καρκίνο που αποτελεί μια επιθετική μορφή καρκίνου του πνεύμονα, η οποία ευθύνεται για το 15-20% των νέων διαγνώσεων στη χώρα μας και παγκόσμια.

«Μια νέα κατηγορία φαρμάκων που δημιουργήθηκε με τη βοήθεια της βιοτεχνολογίας και στην οποία εστίασε η κλινική έρευνα με σημαντικό αριθμό ασθενών στο «Ερρίκος Ντυνάν» και άλλα ελληνικά κέντρα, κατέγραψε μείωση έως 40% του σχετικού κινδύνου θανάτου από τη νόσο, ενισχύοντας το ανοσοποιητικό σύστημα. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι επίσης ότι η νέα θεραπεία φάνηκε να είναι καλύτερα ανεκτή από τη χημειοθεραπεία και να μειώνει σημαντικά τα ποσοστά εμφάνισης ιδιαίτερα επιβαρυντικών συμπτωμάτων των ασθενών, όπως η δύσπνοια, ο βήχας και το θωρακικό άλγος», αναφέρεται σε ανακοίνωση του νοσοκομείου «Ερρίκος Ντυνάν».

Σημειώνεται ότι η νέα θεραπευτική μέθοδος έχει ήδη λάβει εγκρίσεις για ευρεία εφαρμογή. Ειδικότερα, τα αποτελέσματα της νέας θεραπευτικής προσέγγισης οδήγησαν στην ταχύτατη (breakthrough) έγκριση του φαρμάκου που χρησιμοποιήθηκε (της κατηγορίας φαρμάκων «T-cell engagers») στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες (Καναδάς, Βραζιλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιαπωνία, Αυστραλία), ενώ η έγκριση του φαρμάκου στην Ευρώπη και στη χώρα μας αναμένεται εντός του 2026.

Με αφορμή και την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου του Πνεύμονα (1η Αυγούστου), από το Ερρίκος Ντυνάν και τον κ. Μούντζιο ανοίγει ένας ενημερωτικός κύκλος για παθολόγους – ογκολόγους και άλλες ειδικότητες σχετικά με τα αποτελέσματα της παγκόσμιας κλινικής μελέτης και της καινοτόμου ανοσοθεραπείας. «Η χώρα μας πρωτοστάτησε σε αυτή τη σημαντικότατη επιστημονική εξέλιξη. Πολλά ελληνικά κέντρα συμμετείχαν στην κλινική μελέτη, με το νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν να βρίσκεται στην πρώτη θέση παγκοσμίως σε αριθμό ένταξης ασθενών, μπροστά από φημισμένα νοσοκομεία, όπως το Memorial Cancer Center της Νέας Υόρκης και το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Σαγκάης. Η διεθνής αναγνώριση του έργου μας αποδεικνύει περίτρανα τη δυναμική των ελληνικών ερευνητικών κέντρων που δεν έχουν τίποτε να ζηλέψουν σε δυνατότητες, υποδομή και κυρίως σε πρόσβαση σε καινοτόμα φάρμακα σε σχέση με τα καλύτερα κέντρα του εξωτερικού και σηματοδοτεί έναν πρωταγωνιστικό ρόλο για την ελληνική ογκολογία», επισημαίνει ο κ. Μούντζιος.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Το «ντόμινο» φαινόμενο μετά τον ισχυρό σεισμό στην Καμτσάτκα, αναμένουν επιστήμονες, οι οποίοι τονίζουν ότι ύστερα από μια τόσο έντονη διέγερση, μπορεί να ενεργοποιηθεί και κάποιο γειτονικό ρήγμα. Όπως εξηγεί στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο καθηγητής σεισμολογίας του ΑΠΘ Μανώλης Σκορδίλης, με το ντόμινο φαινόμενο είναι πιθανό κάποιο γειτονικό ρήγμα σε αυτό που διεγέρθηκε, να είναι σε μια φάση ωριμότητας και αστάθειας, να έχει «φορτώσει» δηλαδή δυνάμεις, οπότε ο ισχυρός σεισμός να δώσει την παραμικρή ώθηση ώστε να το ενεργοποιήσει και να δώσει και αυτό ένα μεγάλο σεισμό στη συνέχεια.

«Δεν είναι κανόνας, αλλά είναι κάτι που μπορεί να γίνει σε μια περιοχή με τόσο υψηλή σεισμικότητα σαν την περιοχή αυτή που ονομάζεται και “Δακτυλίδι της φωτιάς” στον Ειρηνικό. Ανά πάσα στιγμή, μπορεί να εκδηλωθεί ισχυρός σεισμός, οπότε μετά ένα τέτοιο δυνατό γεγονός σαν το πρόσφατο, πάντα είσαι και λίγο επιφυλακτικός γιατί δεν ξέρεις πώς θα εξελιχθεί και πόσο μεγάλο μετασεισμό μπορεί να δώσει», λέει ο κ. Σκορδίλης, διευκρινίζοντας ότι μπορεί να υπάρξει ενεργοποίηση σε κάποιο άλλο σημείο του «Δακτυλιδιού».

«Και δεν είναι μόνο αυτό, όταν είναι τόσο ισχυρός ο σεισμός, επηρεάζονται και ευρύτερες περιοχές. Για παράδειγμα, το 1999, στον σεισμό των 7,6 Ρίχτερ στο Ισμίτ της Τουρκίας, είχαμε τότε πει ότι πιθανόν να επηρεάσει ευρύτερες περιοχές και τον ελληνικό χώρο. Και κάτι τέτοιο φάνηκε ότι συνέβη γιατί και την επόμενη μέρα είχαμε 2 σεισμούς πάνω από 5 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ στο βόρειο Αιγαίο αλλά και λίγο αργότερα, στις 7 Σεπτέμβρη, είχαμε τον μεγάλο σεισμό στην Πάρνηθα. Οπότε δεν αποκλείεται να έχουμε τέτοιου είδους επηρεασμούς από έναν τόσο ισχυρό σεισμό”.

Αναφερόμενος στην Καμτσάκα, τονίζει ότι έχει δώσει πολλούς σεισμούς πάνω από 8 Ρίχτερ, με αποκορύφωμα αυτόν που είχε γίνει στις 4 Νοέμβριου του 1952 και είχε μέγεθος 9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ και ήταν ο μεγαλύτερος που έχει γίνει στην περιοχή. Όσο για το τι «αφήνουν» πίσω τους τέτοιοι μεγάλοι σε μέγεθος σεισμοί, ο καθηγητής σεισμολογίας λέει ότι αν δεν συνοδευτούν από κάποιο ισχυρό τσουνάμι- κάτι που δεν έγινε στην Καμτσάκα-, φέρνουν μια μακροχρόνια σεισμική ακολουθία. «Φυσικά, όταν είναι τόσο μεγάλοι οι σεισμοί, κανείς δεν ξέρει πόσος θα είναι ο μεγαλύτερος μετασεισμός που θα εκδηλωθεί, πού θα εκδηλωθεί και πότε. Κι αυτό γιατί όταν διεγερθεί μια ζώνη μήκους περίπου 400 χιλιομέτρων, οπουδήποτε θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί ένας άλλος μεγάλος σεισμός, υπό την προϋπόθεση ότι στην περιοχή εκείνη θα είχαν εκδηλωθεί αυξημένες τάσεις».

Μιλώντας για την εικόνα που θα παρουσιάζει ο πυθμένας μετά τον σεισμό, που είχε εστιακό βάθος περίπου 20 χιλιομέτρων κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας, τονίζει ότι αλλάζει η γεωμορφολογία του. «Ωστόσο», προσθέτει, «απ’ ό,τι φαίνεται, η μετακίνηση που έγινε στον πυθμένα δεν ήταν τόσο μεγάλη, γιατί, αντίθετα, το τσουνάμι θα ήταν πολύ ψηλό».

Περισσότερες πληροφορίες για την εικόνα του πυθμένα θα δοθούν μετά τη χαρτογράφηση που θα γίνει τους προσεχείς μήνες και θα δείχνουν και την παραμόρφωσή του. Όσο για το «Δακτυλίδι της Φωτιάς», όπως ονομάζεται η περιοχή όπου σημειώθηκε ο ισχυρός σεισμός, ο κ. Σκορδίλης εξηγεί ότι έχει σχήμα πετάλου, περικλείει όλον τον Ειρηνικό Ωκεανό και κατά μήκος του γίνονται οι συγκρούσεις ανάμεσα σε πλάκες.

«Δηλαδή, η πλάκα του Ειρηνικού συγκρούεται προς στα δυτικά με την Ευρασιατική, στην περιοχή που έγινε ο σεισμός είναι η πλάκα της Οχοτσκικής που είναι ένα κομμάτι, μια μικρή πλάκα που συνδέεται και με την πλάκα της Βόρειας Αμερικής. Προς τα ανατολικά είναι η πλάκα της Βόρειας Αμερικής και γενικότερα, όλο αυτό το τόξο είναι πολύ ενεργό. Μιλάμε για την πλέον ενεργή σεισμικά περιοχή του πλανήτη με έντονη ηφαιστειότητα αφού υπάρχει σύγκρουση λιθοσφαιρικών πλακών».

Νατάσα Καραθάνου

ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ EPA/GEOPHYSICAL SURVEY OF THE RUSSIAN ACADEMY OF SCIENCES

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Η γνώση περνάει στη δράση. Η έρευνα συναντά την καινοτομία και η καινοτομία βρίσκει τον δρόμο της προς την κοινωνία. Αυτή είναι η ουσία της «Γέφυρας Τεχνολογίας 1.0», της εκδήλωσης που διοργάνωσε για τρίτη συνεχή χρονιά η Μονάδα Μεταφοράς Τεχνολογίας και Καινοτομίας «ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ» του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), φέρνοντας στο προσκήνιο έναν νέο μηχανισμό σύνδεσης πανεπιστημίων, ερευνητών και επιχειρήσεων.

Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το νεοσύστατο Δίκτυο Μεταφοράς Τεχνολογίας «Γέφυρα Τεχνολογίας», που συγκεντρώνει οκτώ πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα της χώρας υπό τον συντονισμό του ΕΚΠΑ και στοχεύει στην αξιοποίηση της εφαρμοσμένης γνώσης στον φαρμακευτικό τομέα και όχι μόνο.

Ουσιαστικά, πρόκειται για μια προσπάθεια που φέρνει στο προσκήνιο την εφαρμοσμένη γνώση: οι ερευνητές συστήνουν τις τεχνολογίες τους, οι επιχειρήσεις αποκτούν πρόσβαση σε καινοτομία και νέες λύσεις, ενώ ο τελικός αποδέκτης, η κοινωνία, ωφελείται από την επιτάχυνση της ανάπτυξης φαρμάκων και θεραπειών σε κρίσιμους τομείς, όπως η ογκολογία, οι νευρολογικές παθήσεις και η ιατρική ακριβείας.

Το Δίκτυο «Γέφυρα Τεχνολογίας» ιδρύθηκε στο πλαίσιο της πρόσκλησης «Δίκτυα Μονάδων/Γραφείων Μεταφοράς Τεχνολογίας 2021-2027» του Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα» του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Συμμετέχουν: Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ)-συντονιστής, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Πολυτεχνείο Κρήτης, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης (ΔΠΘ), Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (ΕΑΠ), Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ)

Η εκδήλωση συγκέντρωσε δεκάδες ερευνητές, εκπροσώπους ιδρυμάτων, φορείς της αγοράς και επιχειρηματικά στελέχη από την ελληνική φαρμακοβιομηχανία. Παρουσιάστηκαν τεχνολογίες με εφαρμογή στον φαρμακευτικό τομέα και αναδείχθηκαν τεχνοβλαστοί (spin-offs) που φιλοδοξούν να μεταφέρουν την ακαδημαϊκή καινοτομία στον πραγματικό κόσμο.

Οι θεματικοί άξονες περιλάμβαναν αντικαρκινικά φάρμακα, θεραπείες νευρολογικών παθήσεων, ιατρική ακριβείας και καινοτομίες στην οφθαλμολογία.

Ο καθηγητής Γεράσιμος Σιάσος, πρύτανης του ΕΚΠΑ, υπογράμμισε ότι η εκδήλωση αναδεικνύει έμπρακτα τον ρόλο των πανεπιστημίων στην εξωστρέφεια και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης μεταξύ ακαδημαϊκής κοινότητας και φαρμακευτικής βιομηχανίας. Ο δρ. Αθανάσιος Γαϊτάνης, γενικός γραμματέας Έρευνας και Καινοτομίας, στάθηκε στην ανάγκη γεφύρωσης του χάσματος ανάμεσα στην έρευνα και την αγορά, ενώ ο καθηγητής Νικόλαος Θωμαΐδης, αναπληρωτής πρόεδρος του Συμβουλίου Διοίκησης του ΕΚΠΑ, ανέδειξε την υποστήριξη που προσφέρει η Μονάδα «ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ» στην αξιοποίηση της πανεπιστημιακής παραγωγής.

Ο καθηγητής Αριστείδης Σάμιτας, αντιπρύτανης Οικονομικών και Ανάπτυξης του ΕΚΠΑ και επιστημονικός υπεύθυνος της Μονάδας «ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ», μιλώντας στο ΑΠΕ/ΜΠΕ εξήγησε τον σκοπό και τις επόμενες κινήσεις του Δικτύου: «Σκοπεύουμε να οργανώσουμε μία σειρά κοινών δράσεων προβολής και εξωστρέφειας τεχνολογιών και νέων τεχνοβλαστών των Ιδρυμάτων/μελών του Δικτύου σε επιχειρήσεις, με σκοπό τη συνεργασία και αξιοποίηση υφιστάμενων κατοχυρωμένων εφευρέσεων, την ανάπτυξη νέων ερευνητικών αποτελεσμάτων και καινοτομιών που ανταποκρίνονται σε προβλήματα Έρευνας και Ανάπτυξης που αντιμετωπίζουν τόσο μικρομεσαίες όσο και μεγαλύτερες επιχειρήσεις».

«Απώτερος στόχος είναι η δημιουργία ενός οργανωμένου και αποτελεσματικού οικοσυστήματος που θα συμβάλλει στη βιώσιμη ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής ερευνητικής κοινότητας», είπε.

Οι δράσεις που προγραμματίζονται περιλαμβάνουν ανάπτυξη πλατφόρμας προβολής των προσφερόμενων τεχνολογιών του Δικτύου, διοργάνωση θεματικών παρουσιάσεων κατοχυρωμένων τεχνολογιών σε τομείς όπως Ενέργεια, Περιβάλλον, Υλικά, Πολιτισμός, Τρόφιμα, Ψηφιακές Λύσεις βασισμένες σε AI και Machine Learning, καθώς και Demo days για την παρουσίαση τεχνοβλαστών σε επενδυτές και φορείς χρηματοδότησης.

Σημαντικό στοιχείο της φιλοσοφίας του Δικτύου είναι η γεωγραφική αποκέντρωση των δράσεων. «Θα δούμε αντίστοιχες δράσεις να υλοποιούνται στη Θράκη από το ΔΠΘ, στην Κρήτη από τα Πολυτεχνείο και Πανεπιστήμιο Κρήτης, στην Πάτρα από το ΕΑΠ, στα νησιά του Αιγαίου που εδρεύει το Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Αυτό θα δώσει πρόσβαση σε επιχειρήσεις που εδρεύουν και εκτός Αττικής να συμμετέχουν ενεργά», ανέφερε ο κ. Σάμιτας.

Το Δίκτυο ενισχύει παράλληλα και τις εσωτερικές διαδικασίες των μελών του. «Τα ιδρύματα θα έχουν πρόσβαση σε εκπαιδεύσεις για διαχείριση διανοητικής ιδιοκτησίας, εμπορική αξιοποίηση τεχνολογιών και ανάπτυξη επιχειρηματικών δεξιοτήτων ειδικά σε θέματα ανάπτυξης τεχνοβλαστών».

Για τη συνεργασία τόσων διαφορετικών φορέων, ο καθηγητής Αριστείδης Σάμιτας τόνισε ότι «η δημιουργία της “Γέφυρας Τεχνολογίας” προέκυψε από την ειλικρινή και δεδηλωμένη επιθυμία όλων των Μονάδων Μεταφοράς Τεχνολογίας να συνεργαστούν. Η διαφορετικότητα μεταξύ των μελών λειτουργεί συμπληρωματικά και ενισχύει συγκεκριμένους τομείς όπου υπάρχουν αδυναμίες».

«Η συνέργεια εξασφαλίζεται μέσω σχεδίου διακυβέρνησης με συμμετοχή όλων των μελών και μέσα από σχέσεις που έχουν ήδη αναπτυχθεί, τόσο από τη διαχείριση κοινών εφευρέσεων όσο και από τη συμμετοχή τους στο Εθνικό Δίκτυο Μεταφοράς Τεχνολογίας “ΜΕΤΕΧ”».

Οι ερευνητές που παρουσίασαν τεχνολογίες στην εκδήλωση ήταν οι Γεώργιος Βουγιουκαλάκης (ΕΚΠΑ), Γεωργία Βαλσαμή (ΕΚΠΑ), Ευστράτιος Στρατίκος (ΕΚΠΑ), Ιορδάνης Μουρούζης (ΕΚΠΑ), Παναγιώτης Μαχαίρας (ΕΚΠΑ), Πέτρος Πέτρου (ΕΚΠΑ), Γεώργιος Λαμπίρης (ΔΠΘ), Αικατερίνη Χατζάκη (ΔΠΘ), Ζωή Κούρνια (ΙΙΒΕΑΑ), Κωνσταντίνος Ταμβακόπουλος (ΙΙΒΕΑΑ), Ευάγγελος Ανδρεάκος (ΙΙΒΕΑΑ), Μιλτιάδης Τσιλιμπάρης (Πανεπιστήμιο Κρήτης), Δημήτριος Τζεράνης (Πανεπιστήμιο Κρήτης), Γεώργιος Δημητρακόπουλος (Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο), και Γεώργιος Δεδούσης (Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο)

Η «Γέφυρα Τεχνολογίας 1.0» όπως επισημάνθηκε ήταν μόνο η αρχή. Το στοίχημα της επόμενης μέρας είναι να παραχθεί αληθινή αξία από τη γνώση, με σταθερό βλέμμα στην κοινωνία και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Και αυτή η γέφυρα φαίνεται ήδη να έχει γερά θεμέλια.

ΑΠΕ-ΜΠΕ