Ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ αποφάσισε να παρατείνει για 90 ημέρες την αποκλιμάκωση στο μέτωπο των τελωνειακών δασμών που έχει ανοίξει με την Κίνα, μερικές ώρες προτού θεωρητικά τελειώσει η ανακωχή στο πεδίο αυτό ανάμεσα στις δυο δυνάμεις, τις μεγαλύτερες οικονομίες στον πλανήτη.

Ο αρχηγός του κράτους υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα με το οποίο επισημοποιήθηκε η εκεχειρία αυτή, διευκρινίζοντας παράλληλα μέσω Truth Social ότι όλα τα υπόλοιπα στοιχεία όσων έχουν συμφωνήσει οι δυο πλευρές «παραμένουν τα ίδια».

Η Κίνα «συνεχίζει να λαμβάνει σημαντικά μέτρα (…) για να καθησυχαστούν ανησυχίες των ΗΠΑ όσον αφορά την οικονομική και εθνική ασφάλειά (τους)», εξηγείται στο διάταγμα που δημοσιοποιήθηκε από τις υπηρεσίες του στον Λευκό Οίκο και προστίθεται πως ο κ. Τραμπ έκρινε πως είναι «αναγκαίο και προσήκον να διατηρηθεί» η εκεχειρία στον εμπορικό πόλεμο ως τη 10η Νοεμβρίου, με εφαρμογή στο μεσοδιάστημα των δασμών «βάσης» 10% στα κινεζικά εισαγόμενα προϊόντα.

Σχεδόν ταυτόχρονα, το επίσημο κινεζικό πρακτορείο ειδήσεων Νέα Κίνα μετέδιδε κοινή ανακοίνωση προερχόμενη από τις σινοαμερικανικές διαπραγματεύσεις στη Στοκχόλμη και ότι την ότι το Πεκίνο θα παρατείνει επίσης την εκεχειρία.

Η Κίνα συνεχίζει έτσι την αναστολή που είχε εξαγγείλει στην αύξηση των δασμών για 90 ημέρες από τη 12η Αυγούστου, διατηρώντας επίσης, όπως και η άλλη πλευρά, τους επιπρόσθετους δασμούς 10% στα αμερικανικά εισαγόμενα προϊόντα, κατά την ίδια πηγή.

Αφού ενεπλάκησαν την άνοιξη σε σκληρή σύγκρουση για το εμπόριο, ανταλλάσσοντας ομοβροντίες απαγορευτικών τελωνειακών δασμών, τριψήφιων, η Ουάσιγκτον και το Πεκίνο έκλεισαν συμφωνία ανακωχής διάρκειας 90 ημερών τον Μάιο στη Γενεύη.

Προσωρινά η συμφωνία εκείνη όριζε στο 30% τους αμερικανικούς επιπρόσθετους δασμούς στα κινεζικά προϊόντα και στο 10% τους κινεζικούς στα αμερικανικά.

Ακολούθησαν κι άλλοι κύκλοι διαπραγματεύσεων μεταξύ ανώτερων αξιωματούχων των δυο χωρών, στο Λονδίνο και στη Στοκχόλμη, για να αποφευχθεί νέα κλιμάκωση, για να παραμείνει η ανακωχή στις ράγες.

Νωρίτερα χθες, ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωνε στον Λευκό Οίκο πως οι διαπραγματεύσεις των δυο πλευρών για το εμπόριο πάνε «μάλλον καλά».

«Η σχέση ανάμεσα στον (κινέζο) πρόεδρο Σι (Τζινπίνγκ) κι εμένα είναι πολύ καλή», είπε επίσης ο αρχηγός του κράτους στον Τύπο.

Το Πεκίνο από την πλευρά του δεν έχει σταματήσει να επαναλαμβάνει πως επιθυμεί «θετική» έκβαση των διαπραγματεύσεων που διεξάγει με την Ουάσιγκτον.

«Ελπίζουμε ότι οι ΗΠΑ θα συνεργαστούν με την Κίνα για να εφαρμοστεί η σημαντική συναίνεση που είχε επιτευχθεί κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής συνδιάλεξης (σ.σ. τον Ιούνιο) των δυο αρχηγών κρατών (…) και θα προσπαθήσουν να εξασφαλιστούν θετικά αποτελέσματα στη βάση της ισότητας, του σεβασμού και του αμοιβαίου οφέλους», ανέφερε ο Λιν Τζιαν, εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, σε ανακοίνωσή του.

Ο αμερικανός αντιπρόσωπος για το εμπόριο (USTR) Τζέιμισον Γκριρ είχε δηλώσει μετά το πέρας των διαπραγματεύσεων στη Σουηδία πως ο Ντόναλντ Τραμπ θα έλεγε την «τελευταία λέξη» για την παράταση, ή μη, της δασμολογικής εκεχειρίας.

Ο αμερικανός πρόεδρος έμοιαζε αποφασισμένος να αποσπάσει παραχωρήσεις της τελευταίας στιγμής. Το βράδυ της Κυριακής προς Δευτέρα, κάλεσε μέσω Truth Social την Κίνα να «τετραπλασιάσει τις αγορές αμερικανικής σόγιας».

Το Πεκίνο «ανησυχεί για τις ελλείψεις σόγιας. Οι σπουδαίοι αγρότες μας παράγουν τις καλύτερες ποικιλίας σόγιας», διαλάλησε ο Ντόναλντ Τραμπ, διαβεβαιώνοντας πως οι αγορές αυτές θα «μείωναν σημαντικά» το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ έναντι της Κίνας, χάρη στην αλματώδη αύξηση των κινεζικών εισαγωγών. Το μήνυμα κατέληγε: «Σας ευχαριστώ πρόεδρε Σι».

Εξάλλου ο ρεπουμπλικάνος ανέφερε χθες πως ο χρυσός δεν θα δασμολογηθεί, θα παραμείνει αλώβητος από τα νέα κόστη που έχουν επιβληθεί.

Έπειτα από τη δημοσίευση άρθρου των Financial Times και τη δημοσιοποίηση εγγράφου των αμερικανικών τελωνείων, επενδυτές ανησύχησαν στα τέλη της περασμένης εβδομάδας για το ενδεχόμενο επιβολής επιπλέον δασμών σε πολύτιμα μέταλλα. Οι τιμές τους απογειώθηκαν.

Μετά την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο ο αμερικανός πρόεδρος επέβαλε κατά κύματα νέους τελωνειακούς δασμούς σε σχεδόν όλα τα προϊόντα που εισάγονται στις ΗΠΑ.

Κυμαίνονται από 10% ως 50% κατά χώρα, χωρίς να υπολογίζονται κλαδικοί δασμοί που πλήττουν συγκεκριμένους τομείς (αυτοκινητοβιομηχανία, χαλυβουργία, κ.λπ.).

Ο ρεπουμπλικάνος δεν έχει πάψει να απειλεί πως θα επιβληθούν νέοι, είτε εν ονόματι της προστασίας αμερικανικών βιομηχανιών (φαρμακευτικών, παραγωγής ημιαγωγών και μικροκυκλωμάτων…) ή, σε κάποιες περιπτώσεις εν είδει τιμωρίας σε συγκεκριμένες χώρες για πολιτικούς λόγους.

ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ EPA/SAMUEL CORUM

Η συνάντηση μεταξύ Ντόναλντ Τραμπ και Βλαντίμιρ Πούτιν συζητείται και από τις δύο πλευρές εδώ και αρκετό καιρό. Γιατί όμως και οι δύο πλευρές επιθυμούν να πραγματοποιηθεί τώρα, τι γίνεται με το τελεσίγραφο των ΗΠΑ για κυρώσεις στη Ρωσία και πώς ωφελούνται με την κατάπαυση πυρός στην Ουκρανία;

Σύμφωνα με το CNN, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, θέλει να αξιοποιήσει τη δύναμη της προσωπικότητάς του για να επιτύχει μια συμφωνία, πιστεύοντας ότι η έξι μηνών αδιαλλαξία της Μόσχας μπορεί να ξεπεραστεί με μια συνάντηση πρόσωπο με πρόσωπο με τον ηγέτη του Κρεμλίνου. Φαίνεται να εξακολουθεί να πιστεύει ότι το Κρεμλίνο μπορεί να πεισθεί να σταματήσει τον πόλεμο, παρά το γεγονός ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν πρόσφατα υιοθέτησε τη μαξιμαλιστική θέση ότι ο ρωσικός και ο ουκρανικός λαός είναι ένας και ότι «όπου πατάει το πόδι του ένας Ρώσος στρατιώτης, εκεί είναι η Ρωσία».

Ο Βλαντίμιρ Πούτιν θέλει να κερδίσει χρόνο, έχοντας ήδη απορρίψει μια πρόταση για άνευ όρων κατάπαυση του πυρός από την Ευρώπη, τις ΗΠΑ και την Ουκρανία τον Μάιο, προσφέροντας αντ’ αυτού δύο μονομερείς, σύντομες και ασήμαντες παύσεις. Οι δυνάμεις του προχωρούν με γοργούς ρυθμούς στις πρώτες γραμμές σε μια επίθεση που μπορεί να τον φέρει αρκετά κοντά στους στόχους του, ώστε οι διαπραγματεύσεις το φθινόπωρο να αφορούν μια πολύ διαφορετική κατάσταση στον πόλεμο.

Εάν οι δύο ηγέτες συναντηθούν, ένας προφανής στόχος των ΗΠΑ είναι η διοργάνωση μιας τριμερούς συνόδου κορυφής με τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι για να συζητήσουν το τέλος του πολέμου – το ίδιο σχήμα συνόδου κορυφής που η Ρωσία απέρριψε στην Κωνσταντινούπολη τον Μάιο. Ο σκοπός της Ρωσίας είναι πιθανώς να επιτρέψει στον Πούτιν να επαναφέρει τον Τραμπ στην τροχιά της ρωσικής προσέγγισης.

Ωστόσο, μια σύνοδος κορυφής – που είχε προταθεί στο παρελθόν, αλλά είχε αναβληθεί – μπορεί να πραγματοποιηθεί αυτή τη φορά, και αυτό θέτει το ερώτημα του πώς θα τελειώσει ο πόλεμος.

Τα πέντε πιθανά σενάρια:

1. Άνευ όρων κατάπαυση του πυρός

Είναι απίθανο ο Πούτιν να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός με τις γραμμές του μετώπου να παραμένουν ως έχουν – οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρώπη και η Ουκρανία ήδη ζήτησαν μια τέτοια παύση τον Μάιο, υπό την απειλή κυρώσεων, και η Ρωσία την απέρριψε. Ο Τραμπ απέσυρε τις κυρώσεις, προτιμώντας συνομιλίες χαμηλού επιπέδου στην Κωνσταντινούπολη, οι οποίες δεν οδήγησαν πουθενά. Η 30ήμερη κατάπαυση του πυρός νωρίτερα φέτος κατά των ενεργειακών υποδομών είχε περιορισμένη τήρηση και επιτυχία.

Το Κρεμλίνο μετατρέπει επί του παρόντος τα σταδιακά κέρδη στην πρώτη γραμμή σε στρατηγικά πλεονεκτήματα και δεν βλέπει κανένα λόγο να σταματήσει αυτή την πρόοδο τώρα, καθώς φτάνει στο αποκορύφωμά της. Ούτε καν η απειλή δευτερογενών κυρώσεων κατά της Κίνας και της Ινδίας – οι οποίες φαίνονται ανθεκτικές στην πίεση των ΗΠΑ – θα αλλάξει αυτόν τον άμεσο στρατιωτικό υπολογισμό για το υπόλοιπο του καλοκαιριού. Τουλάχιστον μέχρι τον Οκτώβριο, ο Πούτιν θα θέλει να πολεμήσει επειδή κερδίζει.

2. Ρεαλισμός και περαιτέρω συνομιλίες

Οι συνομιλίες θα μπορούσαν να καταλήξουν σε συμφωνία για περισσότερες συνομιλίες αργότερα, που θα σφραγίσουν τα κέρδη της Ρωσίας όταν έρθει ο χειμώνας, παγώνοντας στρατιωτικά και κυριολεκτικά τις πρώτες γραμμές γύρω στον Οκτώβριο.

Ο Πούτιν μπορεί να έχει καταλάβει μέχρι τότε τις ανατολικές πόλεις Ποκρόβσκ, Κωστιάντινοβκα και Κουπιάνσκ, αποκτώντας έτσι μια σταθερή θέση για να περάσει τον χειμώνα και να ανασυνταχθεί. Η Ρωσία θα μπορεί τότε να πολεμήσει ξανά το 2026 ή να χρησιμοποιήσει τη διπλωματία για να κάνει αυτά τα κέρδη μόνιμα.

Μπορεί επίσης να θέσει το ζήτημα των εκλογών στην Ουκρανία – που έχουν αναβληθεί λόγω του πολέμου και αποτέλεσαν για λίγο θέμα συζήτησης του Τραμπ – για να αμφισβητήσει τη νομιμότητα του Ζελένσκι και ακόμη και να τον αντικαταστήσει με έναν πιο φιλορωσικό υποψήφιο.

3. Η Ουκρανία με κάποιον τρόπο αντέχει τα επόμενα δύο χρόνια

Σε αυτό το σενάριο, η στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ και της Ευρώπης προς την Ουκρανία την βοηθά να ελαχιστοποιήσει τις παραχωρήσεις στην πρώτη γραμμή τους επόμενους μήνες και οδηγεί τον Πούτιν να επιδιώξει διαπραγματεύσεις, καθώς ο στρατός του απέτυχε για άλλη μια φορά.

Το Ποκρόβσκ μπορεί να πέσει και άλλα οχυρά της ανατολικής Ουκρανίας μπορεί να απειληθούν, αλλά η Ουκρανία θα μπορούσε να δει την ρωσική «προέλαση» να επιβραδύνεται, όπως και στο παρελθόν, και το Κρεμλίνο θα μπορούσε ακόμη και να νιώσει τις επιπτώσεις των κυρώσεων και της υπερθέρμανσης της οικονομίας.

Οι ευρωπαϊκές δυνάμεις έχουν ήδη καταρτίσει προηγμένα σχέδια για την ανάπτυξη «δυνάμεων διαβεβαίωσης» στην Ουκρανία ως μέρος των εγγυήσεων ασφάλειας. Αυτές οι δεκάδες χιλιάδες ευρωπαϊκές δυνάμεις του ΝΑΤΟ θα μπορούσαν να σταθμεύσουν γύρω από το Κίεβο και άλλες μεγάλες πόλεις, παρέχοντας υλικοτεχνική και πληροφοριακή βοήθεια στην Ουκρανία κατά την ανασυγκρότησή της, και να δημιουργήσουν επαρκή αποτρεπτικό παράγοντα ώστε η Μόσχα να αποφασίσει να αφήσει τις πρώτες γραμμές ως έχουν. Αυτό είναι το καλύτερο που μπορεί να ελπίζει η Ουκρανία.

Και αν ο Πούτιν δεν σταματήσει και η διπλωματία αποτύχει; Οι επόμενες επιλογές δεν είναι τόσο ξεκάθαρες:

4. Καταστροφή για την Ουκρανία και το ΝΑΤΟ

Ο Πούτιν θα μπορούσε να διακρίνει σωστά τις ρωγμές στην ενότητα της Δύσης μετά από μια σύνοδο κορυφής με τον Τραμπ που βελτιώνει τις σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας, αλλά αφήνει την Ουκρανία να τα βγάλει πέρα μόνη της. Η Ευρώπη θα μπορούσε να κάνει ό,τι μπορεί για να υποστηρίξει το Κίεβο, αλλά χωρίς την αμερικανική υποστήριξη δεν θα καταφέρει να αλλάξει την ισορροπία.

Ο Πούτιν θα μπορούσε να δει τα μικρά κέρδη στην ανατολική Ουκρανία να μετατρέπονται σε αργή ήττα των ουκρανικών δυνάμεων στο επίπεδο, ανοιχτό έδαφος μεταξύ του Ντονμπάς και των κεντρικών πόλεων Ντνίπρο, Ζαπορίζια και της πρωτεύουσας. Οι ουκρανικές άμυνες θα μπορούσαν να αποδειχθούν αδύναμες και η κρίση στρατιωτικού δυναμικού του Κιέβου θα μετατραπεί σε πολιτική καταστροφή όταν ο Ζελένσκι θα απαιτήσει ευρύτερη κινητοποίηση για να στηρίξει την άμυνα της χώρας.

Η ασφάλεια του Κιέβου φαίνεται να κινδυνεύει ξανά. Οι δυνάμεις του Πούτιν προχωρούν. Οι ευρωπαϊκές δυνάμεις εκτιμούν ότι θα ήταν καλύτερο να πολεμήσουν τη Ρωσία στην Ουκρανία παρά αργότερα στο έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ωστόσο, οι ηγέτες της Ευρώπης τελικά δεν έχουν την πολιτική εξουσία να συμμετάσχουν σε έναν πόλεμο για εδάφη εντός της Ουκρανίας. Ο Πούτιν προχωρά. Το ΝΑΤΟ δεν καταφέρνει να δώσει μια ενιαία απάντηση. Αυτός είναι ο εφιάλτης της Ευρώπης, αλλά είναι ήδη το τέλος μιας κυρίαρχης Ουκρανίας.

5. Καταστροφή για τον Πούτιν: Μια επανάληψη της σοβιετικής εμπειρίας στο Αφγανιστάν

Η Ρωσία θα μπορούσε να συνεχίσει να κάνει λάθη, θυσιάζοντας χιλιάδες ζωές στρατιωτών κάθε εβδομάδα, για σχετικά μικρά οφέλη, και βλέποντας τις κυρώσεις να υπονομεύουν τη συμμαχία της με την Κίνα και τα έσοδα από την Ινδία.

Τα χρηματοοικονομικά αποθέματα του κρατικού επενδυτικού ταμείου της Μόσχας θα μπορούσαν να μειωθούν και τα έσοδά της να υποχωρήσουν. Η διαφωνία μεταξύ της ελίτ της Μόσχας θα μπορούσε να αυξηθεί λόγω του τρόπου με τον οποίο το Κρεμλίνο απέρριψε τις διπλωματικές εξόδους από τον πόλεμο που επέλεξε, υπέρ της στρατιωτικής επιμονής και μίας μη βιώσιμης σύγκρουσής του με το ΝΑΤΟ.

Ο Τραμπ γίνεται ένα «λαμπόγυαλο» και η προσοχή των ΗΠΑ μετά τις ενδιάμεσες εκλογές επιστρέφει στις παραδοσιακές νόρμες της εξωτερικής πολιτικής που αντιτίθενται στη Μόσχα και τον υποστηρικτή της, το Πεκίνο.

Σε αυτό το σενάριο, το Κρεμλίνο θα μπορούσε να βρεθεί σε μια κατάσταση όπου η αντίστασή του στις τετριμμένες δυσκολίες της πραγματικότητας και στις οικονομικές δυσκολίες του ίδιου του λαού του θα γινόταν τοξική. Παρόμοια λανθασμένα πολιτικά υπολογισμοί συντήρησαν την τελικά άκαρπη κατοχή του Αφγανιστάν από τους Σοβιετικούς σε έναν άλλο πόλεμο επιλογής. Παρόμοιες στιγμές απροσδόκητης αδυναμίας του Κρεμλίνου έχουν ήδη εμφανιστεί στον πόλεμο της Ουκρανίας, όπως όταν ο έμπιστος του Πούτιν, Γιεβγένι Πριγκόζιν, φαίνεται να έχει εμπλακεί σε μια βραχύβια εξέγερση στην πρωτεύουσα.

NEWSIT

CNN: Γιατί θέλουν να συναντηθούν Πούτιν και Τραμπ – Τα 5 πιθανά σενάρια για το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία