Τέσσερις μήνες μετά τo αριστουργηματικό «Οδήγησε το αλέτρι σου πάνω από τα οστά των νεκρών», η βραβευμένη με Νόμπελ Λογοτεχνίας συγγραφέας Όλγκα Τοκάρτσουκ, έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα σε μια δημόσια συζήτηση για τη λογοτεχνία, την κοινωνία και την τέχνη της τρυφερότητας που θα πραγματοποιηθεί στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση στις 9 Φεβρουαρίου (στις 20:30). Τη συζήτηση συντονίζει ο δημοσιογράφος και επιμελητής εκδόσεων Γρηγόρης Μπέκος.

Συγγραφέας μυθιστορημάτων όπως «Το Αρχέγονο και άλλοι καιροί», «Πλάνητες» και «Τα βιβλία του Ιακώβ», η Όλγκα Τοκάρτσουκ (γενν. 1962) πληροφορήθηκε ότι της απονεμήθηκε το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας την ώρα που ταξίδευε οδικώς, καθώς βρισκόταν σε κίνηση, κάτι απολύτως ταιριαστό στην περίπτωσή της. Γιατί, με το «εξαιρετικά πνευματώδες και ευφυές» έργο της, η Πολωνή συγγραφέας «επικεντρώνεται στη μετανάστευση και στην εμπειρία της πολιτισμικής μετάβασης». Η Τοκάρτσουκ τιμήθηκε από τη Σουηδική Ακαδημία με το Νόμπελ Λογοτεχνίας 2018 «για την αφηγηματική της φαντασία η οποία με εγκυκλοπαιδικό πάθος αναπαριστά το πέρασμα ορίων ως τρόπο ζωής».

Στην έναρξη της φετινής σεζόν, τον Οκτώβριο του 2023, το κοινό της Στέγης είχε την ευκαιρία να δει αυτή την υπέρβαση ορίων μπροστά στα μάτια του χάρη στην άκρως εμπνευσμένη διασκευή και σκηνοθεσία του Σάιμον Μακ Μπέρνι και της ομάδας Complicité στο μυθιστόρημα της Τοκάρτσουκ, «Οδήγησε το αλέτρι σου πάνω από τα οστά των νεκρών», μια παράσταση-σεμινάριο για το πώς η λογοτεχνία μπορεί να μετουσιωθεί δραματουργικά.

Με ύφος εντελώς προσωπικό, διακριτό και άμεσα αναγνωρίσιμο, η Τοκάρτσουκ συνδυάζει στη γραφή της την πραγματικότητα και τη μυθοπλασία, αξιοποιεί τις λαϊκές παραδόσεις και την ιστορία, αντανακλώντας παράλληλα την προσήλωσή της στις θεωρίες του Καρλ Γιουνγκ, ενώ έχει καταφέρει να θεωρείται η κορυφαία πεζογράφος της σημερινής Πολωνίας και μια από τις επιφανέστερες παγκοσμίως δημιουργούς της Ευρώπης.

Μέσα από τις αεικίνητες, μεταμορφωτικές, μαγευτικές ιστορίες της που διαπερνούν τον χρόνο και τον χώρο, η Τοκάρτσουκ μάς ωθεί, να στοχαστούμε τις σκοτεινές ρωγμές, αλλά και τις φωτεινές δυνατότητες του καιρού μας. Είναι ευαισθητοποιημένη και μαχητική σε ό,τι αφορά τα ζητήματα της πολιτικής, της κοινωνίας, του περιβάλλοντος και της οικολογίας, έχοντας συχνά αντιμετωπίσει ακραίους εθνικιστές που την έχουν κατηγορήσει, μεταξύ άλλων, για «προδοσία». Και αυτό συμβαίνει επειδή με τα γραπτά και τις απόψεις της ενοχλεί πολλούς όταν αμφισβητεί όψεις του εθνικού παρελθόντος και σύγχρονες κυρίαρχες αντιλήψεις στην πατρίδα της, στην Ευρώπη, στον κόσμο.

Τα βιβλία της («Το Αρχέγονο και άλλοι καιροί», «Πλάνητες», «Οδήγησε το αλέτρι σου πάνω από τα οστά των νεκρών», «Τα βιβλία του Ιακώβ») κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Καστανιώτη, μεταφρασμένα όλα από την πολωνική γλώσσα, από τις Αλεξάνδρα Δ. Ιωαννίδου και Αναστασία Χατζηγιαννίδη.

Η συζήτηση θα πραγματοποιηθεί στα πολωνικά, με ταυτόχρονη διερμηνεία στα ελληνικά και την ελληνική νοηματική γλώσσα. Την ημέρα της εκδήλωσης θα πωλούνται στο φουαγιέ του ισογείου της Στέγης τα βιβλία της Όλγκα Τοκάρτσουκ, «Το Αρχέγονο και άλλοι καιροί», «Πλάνητες», «Οδήγησε το αλέτρι σου πάνω από τα οστά των νεκρών» και «Τα βιβλία του Ιακώβ». Στο τέλος της εκδήλωσης, η συγγραφέας θα υπογράψει περιορισμένο αριθμό αντιτύπων.

Ν.Μπ.

ΑΠΕ-ΜΠΕ