ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Αφιερωμένη σε μια λαμπρή προσωπικότητα του 19ου αιώνα, τον Απόστολο Αρσάκη, η νέα έκδοση του εκδοτικού οίκου Ομόνοια
Το έργο «Apostol Arsachi (c.1792-1874), medic, om politic și everghet/Απόστολος Αρσάκης (περ. 1792-1874), γιατρός, πολιτικός και ευεργέτης», μια βιογραφία και, παράλληλα, μια μικροϊστορία του βαλκανικού κόσμου το πρώτο μισό του 19ου αιώνα, που συνέγραψαν οι Ștefan Petrescu και Lidia Trăușan-Matu, εξέδωσε ο εκδοτικός οίκος Omonia (ΟΜΟΝΟΙΑ), με έδρα το Βουκουρέστι της Ρουμανίας.
Πρόκειται για μια δίγλωσση ρουμανο-ελληνική έκδοση (μετάφραση στα ελληνικά: Απόστολος Πατελάκης, Ιωαννίδης Γεώργιος) 365 σελίδων (+24 έγχρωμων), στην οποία τον πρόλογο υπογράφει η Georgeta Filitti και τον πρόλογο του χορηγού η Δανάη Σταμπουλή.
Στα εννέα κεφάλαιά του, το έργο πραγματεύεται ποικίλα πολιτικά, κοινωνικά και οικονομικά θέματα, όπως τις ορθόδοξες χριστιανικές κοινότητες στα οθωμανικά εδάφη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, την αποδημία των Βαλκάνιων εμπόρων στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, τις ιατρικές σπουδές στα γερμανικά πανεπιστήμια, το δημόσιο σύστημα υγείας στη Βλαχία και την πρακτική της ιατρικής, τις σχέσεις μεταξύ των μεγαλογαιοκτημόνων – των βογιάρων – με τους ακτήμονες χωρικούς και τους αθίγγανους δούλους, συμπεριλαμβανομένου και του ζητήματος της μοναστηριακής γαιοκτησίας, την ανάπτυξη του εμπορίου αλατιού στη Σερβία, τις οικογενειακές σχέσεις, τις μεγάλες ευεργεσίες στην Ελλάδα, τις πολιτικές εξελίξεις στη Ρουμανία κατά την περίοδο των Οργανικών Κανονισμών και της Ένωσης των Ρουμανικών Ηγεμονιών του 1859.
Εννέα δεκαετίες ζωής -από το 1790 έως το 1874- συμπίπτουν χρονικά με τους μεγάλους μετασχηματισμούς που βίωνε ο χώρος της Nοτιοανατολικής Ευρώπης: τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, την ανάδυση εθνικών κινημάτων στα Βαλκάνια, τη θεμελίωση και τον εκσυγχρονισμό των θεσμών, τις βαθιές αλλαγές στη μέχρι τότε νοοτροπία, τον θρίαμβο της ελευθερίας και της προόδου.
Μέσα από τη βιογραφία του Απόστολου Αρσάκη, μιας προσωπικότητας του ιατρικού κόσμου της πρωτεύουσας της Βλαχίας (του Βουκουρεστίου), ανακαλύπτουμε τις κοινωνικές πραγματικότητες του πρώτου μισού του 19ου αιώνα που είναι ίσως πιο επίκαιρες από ποτέ. Ασθένειες και επιδημίες, όπως η σύφιλη, η πανώλη και η χολέρα, ερχόμενες κατά κύματα, έπληξαν σκληρά και αποδεκάτισαν τον πληθυσμό της χώρας. Πόσοι γιατροί, απόφοιτοι πανεπιστημίων, άσκησαν το ιατρικό επάγγελμα στο Βουκουρέστι κατά τις δύο πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα; Ήταν πολύ λίγοι και ήταν περιζήτητοι. Ένας από αυτούς ήταν και ο νεαρός πτυχιούχος του Halle, ο πρωταγωνιστής αυτού του βιβλίου, ικανός, ενθουσιώδης, κοινωνός της κλασικής παιδείας, έχοντας αποκτήσει στέρεες βάσεις χάρη στον δάσκαλό του στη Βιέννη, τον Νεόφυτο Δούκα, έναν από τους κορυφαίους εκπροσώπους του Βαλκανικού Διαφωτισμού. Επί τρεις δεκαετίες, ο Αρσάκης ήταν επικεφαλής του ιατρικού συστήματος της Βλαχίας ως γιατρός στα νοσοκομεία Colțea και Pantelimon, προσωπικός γιατρός της ηγεμονικής Αυλής και επικεφαλής της υγειονομικής υπηρεσίας.
«Έχουμε μπροστά μας έναν τυπικό εκπρόσωπο των πληθυσμιακών μετακινήσεων στα Βαλκάνια. Γεννημένος σε ένα χωριό της Βορείου Ηπείρου, ο Απόστολος ενστερνίστηκε αυτόν τον τρόπο ζωής από μικρό παιδί. Οι μετέπειτα συνάδελφοί του στο ιατρικό επάγγελμα είχαν επίσης ρίζες στον αγροτικό κόσμο της Ηπείρου και της Μακεδονίας: οι οικογένειες Δάρβαρη, Φιλίττη και Καρακάση. Για τον Αρσάκη, το ιατρικό επάγγελμα ήταν ένας τίτλος ευγενείας μέσα στον κόσμο των αριστοκρατικών βαθμίδων και των κοινωνικών ανισοτήτων. Ο Αρσάκης φλέρταρε με την εξουσία ήδη από τη νεότητά του, ως άνθρωπος της εμπιστοσύνης των ηγεμόνων Γρηγορίου και Αλεξάνδρου Γκίκα, και αργότερα ήταν ένας από τους ηγέτες της Συντηρητικής Παράταξης, υπέρμαχος της μεγάλης ιδιοκτησίας. Μέσω των γάμων των θυγατέρων του, ο Αρσάκης εξασφάλισε γόνους σε μεγάλες αριστοκρατικές οικογένειες της χώρας, όπως των Lahovary, των Kretzulescu, των Φιλίττη, των Γκίκα, των Bălăceanu. Ο Αρσάκης δεν ήταν μόνο γιατρός, αλλά και γαιοκτήμονας, ένας ικανός επιχειρηματίας που επέκτεινε τις εκτάσεις του χρόνο με το χρόνο. Ο πλούτος του Αρσάκη δημιουργήθηκε σχολαστικά με την πάροδο των ετών από γεωργικές και επιχειρηματικές δραστηριότητες, όχι από την άσκηση του ιατρικού επαγγέλματος. Κληρονόμος της περιουσίας του θείου του σε ηλικία μόλις 20 ετών, ο Αρσάκης κατέληξε να έχει κτήματα έκτασης άνω των 10.000 εκταρίων στις επαρχίες της Vlașca (Γιούγρκεβο) και της Prahova» αναφέρεται στο συνοδευτικό σημείωμα για την έκδοση του βιβλίου.
«Ο πλούτος που αποκτήθηκε στη Βλαχία αφύπνισε στον Απόστολο Αρσάκη τη διάθεση που αρμόζει στους Έλληνες που ζουν εκτός των ελληνικών συνόρων, ως μέλη της Διασποράς, δηλαδή τη διάθεση για ευεργεσία. Είναι ένα χαρακτηριστικό φαινόμενο και ο Αρσάκης το απέδειξε απόλυτα όταν συνέβαλε, όσο κανένας άλλος, στην υποστήριξη της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας Αθηνών. Από τη δωρεά του ιδρύθηκε το περίφημο ίδρυμα της ελληνικής πρωτεύουσας, το Αρσάκειο, το οποίο λειτουργεί μέχρι σήμερα και εγκαινιάστηκε το 1852» αναφέρει στον πρόλογο η Georgeta Filitti.
Το βιβλίο χαίρει της οικονομικής υποστήριξης μιας αποφοίτου του Αρσάκειου Αθηνών, κτήτορας του οποίου ήταν ο γιατρός από το Βουκουρέστι. Η Δανάη Σταμπουλή, μέλος της ελληνικής επιχειρηματικής κοινότητας στο Βουκουρέστι, ιδρύτρια του Κυτταρογενετικού Ιατρικού Εργαστηρίου(Laboratorul Medical Cytogenomic) στο Βουκουρέστι, επαινεί «τον υπέροχο αυτόν υπερπατριώτη που δεν έδιωξε από τα βάθη της ψυχής του την αγάπη του και την έγνοια του για τη Μάνα Πατρίδα του, την Ελλάδα».
Η Georgeta Filitti, απόγονος του Αρσάκη, απεικονίζει με λίγα λόγια την πολυπλοκότητα της ζωής του: «Ξεκίνησε μετριοπαθώς, επέμεινε και διέπρεψε στο επάγγελμά του, στην πολιτική παρέμεινε σταθερός οπαδός των συντηρητικών αρχών, υπερασπιζόμενος αναμφισβήτητα την ιδιοκτησία. Η μεγάλη γενναιοδωρία που τον χαρακτήριζε στη δημιουργία και διατήρηση φημισμένων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων σήμαινε μια εκπλήρωση της δικής του ζωής, αλλά ταυτόχρονα ένα ανεξίτηλο παράδειγμα για τις επόμενες γενιές σε αυτό το μέρος της Ευρώπης».
Το όνομα του Αρσάκη έμεινε στη συλλογική μνήμη του ελληνικού έθνους χαραγμένο με χρυσά γράμματα: «μέγας ευεργέτης». Αλλά πόσοι Ρουμάνοι γνωρίζουν σήμερα για τον Αρσάκη; Πλέον δεν υπάρχει καν ούτε ο τάφος στο Κοιμητήριο Bellu. Κι όμως μιλάμε για τον πρώτο υπουργό Εξωτερικών των Ηνωμένων Ηγεμονιών, ο οποίος, το καλοκαίρι του 1862, μετά τη δολοφονία του πρωθυπουργού Barbu Catargiu, διετέλεσε για λίγες ημέρες υπηρεσιακός πρωθυπουργός.
Οι βιβλιογραφικές αναφορές, ο χρονολογικός πίνακας – μια σύντομη βιογραφία του γιατρού – τα ευρετήρια ονομάτων και τόπων αυξάνουν τη σημασία του έργου. Οι δεκάδες εικονογραφήσεις που ομαδοποιούνται σε 24 σελίδες προσφέρουν με τη σειρά τους μια θεματική και χρονολογική εξέλιξη της μακράς και γεμάτης επιτεύγματα ζωής αυτού του εμβληματικού χαρακτήρα της περιόδου ανάδυσης των εθνικών κινημάτων στα Βαλκάνια.
Ο Ștefan Petrescu είναι ιστορικός νεοελληνιστής μέλος του Ινστιτούτου Σπουδών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης της Ρουμανικής Ακαδημίας στο Βουκουρέστι. Έχει δημοσιεύσει βιβλία και άρθρα σχετικά με τη ζωή των ελληνικών κοινοτήτων στη Ρουμανία κατά τον 19ο και τον 20ό αιώνα. Η Lidia Trăușan-Matu, λέκτορας στο Τμήμα Ιστορίας της Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Ιατρικής και Φαρμακευτικής «Carol Davila» στο Βουκουρέστι, έχει δημοσιεύσει βιβλία και άρθρα σχετικά με το έργο προσωπικοτήτων της ιατρικής επιστήμης και την οργάνωση του συστήματος υγείας στις ρουμανικές ηγεμονίες κατά το πρώτο μισό του 19ου αιώνα.
Τριακόσιοι τίτλοι βιβλίων από το 1991 ώς σήμερα
Ο Εκδοτικός Οίκος Omonia ιδρύθηκε στο Βουκουρέστι το 1991 και εξακολουθεί να είναι ο μοναδικός εκδοτικός οίκος στη Ρουμανία που έχει ως στόχο την προώθηση της λογοτεχνίας και του πολιτισμού της σύγχρονης Ελλάδας και της Κύπρου. Ο απολογισμός 32 ετών δραστηριοποίησής του είναι οι 300 τίτλοι που έχουν εκδοθεί.
Στις μεταφράσεις που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Omonia, οι οποίες αντιπροσωπεύουν περίπου τα δύο τρίτα του συνολικού αριθμού των μεταφράσεων από την ελληνική γλώσσα στη Ρουμανία μετά το 1989, προστίθενται έργα, ορισμένα από αυτά δίγλωσσα, όπως το συγκεκριμένο, φέροντας την υπογραφή διακεκριμένων Ρουμάνων και ξένων ειδικών, αφιερωμένα στην ιστορία του ελληνισμού επί ρουμανικού εδάφους.
Σε συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η δραστήρια εκδότρια Ελενα Λαζάρ, μιλώντας για την ίδρυση της Omonia είχε αναφέρει, μεταξύ άλλων, τα εξής: «Μετά την πτώση του καθεστώτος Τσαουσέσκου, τον Δεκέμβριο του 1989, υπήρχε τέτοια δίψα για επικοινωνία με τον έξω κόσμο ώστε όσοι δουλεύαμε στον τομέα των εκδόσεων ήδη, ιδρύσαμε εκδοτικούς οίκους. Εγώ είχα ήδη έτοιμες πολλές μεταφράσεις κι αυτό ήταν το μοναδικό κεφάλαιό μου για την ίδρυση της επιχείρησης. Σιγά σιγά, όμως, βρήκα βοήθεια και από την Ελλάδα και από τους Έλληνες επιχειρηματίες που ήρθαν εδώ, στη Ρουμανία, και από το πρώτο βιβλίο που εξέδωσα (ποιήματα του Καβάφη) έως σήμερα, τα βιβλία μας αποκτούν ολοένα και πιο μεγάλη απήχηση χρόνο με τον χρόνο».
Η προσήλωση και η αγάπη της Έλενας Λαζάρ για τα ελληνικά Γράμματα αναγνωρίστηκε το 2011, όταν και τιμήθηκε με τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος της Ευποιίας, από τον τότε Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια.
Σ.Παπ.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Ταινίες Πρώτης Προβολής: Ωδή στους κασκαντέρ, αραχνοφοβία και λυρικός Παρατζάνοφ
Η εντυπωσιακή υποδοχή του κοινού στην ταινία τρόμου των Unboxholics, «Μην Ανοίγεις την Πόρτα», σημειώνοντας μία, πέρα του αναμενόμενου, επιτυχία στα ταμεία των 115 κινηματογράφων που προβλήθηκε, πιάνοντας πάνω από 27.000 εισιτήρια την πρώτη μέρα προβολής της – κάτι που αναμένεται να συνεχιστεί και τις επόμενες ημέρες λόγω των προπωλήσεων – προσγειώνει απότομα τις πρεμιέρες της πρώτης εβδομάδας του Μαΐου σε τέσσερις. Με δεδομένο και την έξοδο του Πάσχα, δυο είναι από τις καινούργιες ταινίες που μπορούν να συναγωνιστούν το ελληνικό horror, «Ο Κασκαντέρ» με τον Ράιαν Γκόσλινκ και το παιδικό animation «Γκάρφιλντ: Γάτος με Πέταλα». Το ενδιαφέρον της έχει όμως και η γαλλική ταινία τρόμου «Στον Ιστό του Τρόμου», ενώ για τους φανατικούς σινεφίλ υπάρχει και η επανέκδοση του λυρικού αριστουργήματος «Το Χρώμα του Ροδιού», του φημισμένου Σεργκέι Παρατζάνοφ.
Ο Κασκαντέρ
(“The Fall Guy”) Κωμική περιπέτεια, αμερικάνικης παραγωγής του 2024, σε σκηνοθεσία Ντέιβιντ Λιτς, με τους Ράιαν Γκόσλινγκ, Έμιλι Μπλαντ, Άαρον Τέιλορ Τζόνσον, Χάνα Γουάντινγκχαμ, Γουίνστον Ντιουκ, Λι Μέιτζορς, Στέφανι Σου κα.
Αυθεντική χολιγουντιανή – με την καλή έννοια – διασκέδαση και μαζί μία ωδή στους επαγγελματίες κασκαντέρ από τον Ντέιβιντ Λιτς, του αλλόκοτου «Bullet Train» και του κατασκοπικού «Atomic Blonde», ενός σκηνοθέτη ταινιών δράσης και για είκοσι χρόνια με προϋπηρεσία ως κασκαντέρ.
Ταινία που βασίζεται στην καλτ ομότιτλη τηλεοπτική σειρά της δεκαετίας του ’80 με πρωταγωνιστή τον Λι Μέιτζορς, ο οποίος κρατά εδώ ένα μικρό ρόλο τιμής ένεκεν, ενώ είναι φανερό ότι όλοι οι συντελεστές, αν μη τι άλλο, το γλεντούν με την ψυχή τους.
Ένα εκρηκτικό μπλογκμπάστερ και συνάμα ευγενικών προθέσεων φιλμ, στην επιτυχία του οποίου συμβάλλουν και ο σκηνοθέτης, που γνωρίζει πολύ καλά την ψυχολογία του κεντρικού πρωταγωνιστή και η πλούσια παραγωγή, που δεν φείδεται προκειμένου να καλύψει εντυπωσιακά και πειστικά τις σκηνές δράσης, καθώς και οι ηθοποιοί και ειδικά ο Ράιαν Γκόσλινγκ, που μπαίνει στο πετσί του ήρωα, όπως και ο Μπραντ Πιτ στην ταινία του Κουέντιν Ταραντίνο «Κάποτε στο Χόλιγουντ».
Ο Κολτ είναι ένας κασκαντέρ, και όπως συμβαίνει σε όλους τους συναδέλφους του, τον ανατινάζουν, τον πυροβολούν, τον χτυπάνε με αυτοκίνητα, τον ρίχνουν από παράθυρα και τον πετάνε από δυσθεώρητα ύψη, για τη διασκέδαση του κοινού. Έχοντας επιβιώσει από ένα ατύχημα, που παραλίγο να του κοστίσει την καριέρα του, αυτός ο ήρωας – εργάτης του σινεμά και που σκέφτεται να αποσυρθεί, καλείται να εντοπίσει έναν αγνοούμενο κινηματογραφικό αστέρα, που ντουμπλάρει στις επικίνδυνες σκηνές της ταινίας, να λύσει μια σκοτεινή υπόθεση συνωμοσίας και να κερδίσει ξανά τον έρωτα της ζωής του, ενώ συνεχίζει να εργάζεται σαν κασκαντέρ.
Γοητευτική κωμική περιπέτεια, μια σωστή γιορτή των μπλογκμπάστερ και των ψευδαισθήσεων του σινεμά, αλλά και ένα μεγάλο «ευχαριστώ» προς όλους αυτούς τους ανώνυμους εργάτες της κινηματογραφικής βιομηχανίας και ειδικά για τους υποτιμημένους κασκαντέρ. Είναι όμως και μια απολαυστική περιπέτεια δράσης, άψογα κουρδισμένη, χειμαρρώδους ροής και προσεγμένης αφήγησης, με τις καλοδεχούμενες σινεφιλικές αναφορές.
Ο Λιτς, προσφέρει μία απολαυστική έκθεση από τα βασικά κόλπα των κασκαντέρ, όπως τα πυροτεχνήματα, τις φωτιές, τα εκπαιδευμένα σκυλιά, τα περίφημα κυνηγητά αυτοκινήτων, με τα ατυχήματα που κόβουν την ανάσα, τα εικονικά όπλα, τις χορογραφίες μάχης, τις τούμπες στο κενό και άλλα πολλά, φτάνοντας στα όρια της παρωδίας και ταυτόχρονα τοποθετώντας τους χαρακτήρες στο σημείο που πρέπει και με την κατάλληλη ψυχοσύνθεση, ενώ παραπέμπει και σε πολλές γνωστές ταινίες δράσης.
Και είναι τόσο προσηλωμένος στο θέμα του και στον ήρωά του ο Λιτς, που ξεφεύγει από τη γνωστή αυταρέσκεια που τον διακρίνει, για να αποθεώσει τα υπέροχα ακροβατικά και τις επικίνδυνες σκηνές των αφανών ηρώων – κασκαντέρ, ακόμη και εις βάρος της πλοκής, που χρησιμοποιείται περισσότερο ως πρόσχημα, για την ανάδειξη του πυρήνα του θέματός του που δεν είναι άλλο από τους ανθρώπους που πέφτουν στη φωτιά από ύψη που προκαλούν ίλιγγο, μόνο και μόνο για να έχουν οι σκηνοθέτες δυο πλάνα, προς εντυπωσιασμό του κοινού.
Και όλα αυτά χωρίς να χάνει η ταινία το χιούμορ της ή να ξεπέφτει σε χοντράδες ή εξυπνάδες, που θα ευχαριστήσουν τα ταπεινά ένστικτα του κοινού μίας υπερπαραγωγής, αλλά αντιμετωπίζοντας τους ταπεινούς εργάτες της βιομηχανίας του θεάματος, όπως τους αρμόζει, ως απαραίτητους για να βγει το τελικό αποτέλεσμα.
Ο Ράιαν Γκόσλινγκ, ως νέος καθιερωμένος ποπ σταρ, θα βάλει όλο το κέφι του και τη γοητεία του σε πλήρη εφαρμογή, μεταδίδει όλη την αγάπη του προς τους κασκαντέρ, ενώ αποκτά και την πρέπουσα χημεία με την Έμιλι Μπλαντ, η οποία βάζει τη γυναικεία πινελιά και τον ρομαντισμό.
ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ… Έχοντας επιβιώσει από ένα ατύχημα που παραλίγο να του κοστίσει την καριέρα του, ένας κασκαντέρ πρέπει να εντοπίσει έναν αγνοούμενο κινηματογραφικό αστέρα, να λύσει μία σκοτεινή υπόθεση συνωμοσίας και να κερδίσει ξανά τον έρωτα της ζωής του.
Στον Ιστό του Τρόμου
(“Infested”) Ταινία τρόμου, γαλλικής παραγωγής του 2023, σε σκηνοθεσία Σεμπαστιάν Βανιτσέκ, με τους Τεό Κρίστιν, Σοφία Λεσάφρ, Ζερόμ Νιλ, Λίζα Νιαρκό, Φίνεγκαν Όλντφιλντ κα.
Οι ταινίες τρόμου είναι το πιο δημοφιλές κινηματογραφικό είδος, ίσως μαζί με τα παιδικά animation, καθώς η παραγωγή τους, πολλές φορές ιδιαιτέρως οικονομική, μπορεί να φέρει εύκολο κέρδος, με δεδομένο ότι υπάρχει ένα φανατικό ευρύ κοινό που δύσκολα χάνει ταινία. Οι περισσότερες είναι του σωρού, ενώ ελάχιστες είναι αυτές που πραγματικά αξίζουν και μπορούν να σταθούν και στο κοινό που δεν ελκύεται από τον τρόμο.
Η ταινία του πρωτοεμφανιζόμενου νεαρού σκηνοθέτη Σεμπαστιάν Βανιτσέκ, μία αραχνοφοβία αλά γαλλικά, βρίσκεται σίγουρα μακριά από τις πρώτες κι έχει το ενδιαφέρον της. Ο Βανιτσέκ, ωστόσο, παρότι δείχνει ότι έχει την κινηματογραφική ματιά, το ταλέντο και την όρεξη, πρέπει να διανύσει αρκετή απόσταση ακόμη για να ενταχθεί στους ολοκληρωμένους σκηνοθέτες, που η υπογραφή του θα είναι αρκετή για να σπεύσουμε.
Ο Βανιτσέκ, στήνει ένα κλειστοφοβικό και σκοτεινό φιλμ τρόμου, εγκλωβίζοντας τους χαρακτήρες της ιστορίας του στον ιστό της αράχνης και ταυτόχρονα επιχειρεί να αναδείξει τον αλληγορικό χαρακτήρα της ταινίας του, για την ξενοφοβία στη Γαλλία, την μη αποδοχή των αραβόφωνων και γενικότερα τη δεύτερη γενιά μεταναστών, όπως και ένα κοινωνικό σχόλιο για τα τεράστια τσιμεντένια συγκροτήματα κατοικιών στα υποβαθμισμένα προάστια του Παρισιού, όπου πλέον η εγκληματικότητα συναντά το περιθώριο και μια γενιά που είναι έτοιμη να εκραγεί.
Το στόρι, τοποθετεί σε μία τεράστια πολυκατοικία στα προάστια του Παρισιού έναν εργατικό νεαρό, τον Κάλεμπ, που πουλά αθλητικά παπούτσια στη μαύρη αγορά κι έχει αδυναμία στα μικρά εξωτικά ζώα και ζωύφια, η συλλογή των οποίων είναι παράνομη. Το τελευταίο του απόκτημα είναι μία αράχνη, που εν αγνοία του, μεταφέρθηκε λαθραία από μια έρημο της Μέσης Ανατολής και είναι ιδιαιτέρως επικίνδυνη για τον άνθρωπο. Η αράχνη θα χρειαστεί μόλις μία στιγμή για να δραπετεύσει και να μετατρέψει ολόκληρο το κτίριο σε μια φριχτή παγίδα θανάτου. Την ίδια ώρα η αστυνομία σφραγίζει το κτίριο, εγκλωβίζοντας τους κατοίκους. Ο μόνος τρόπος για να επιβιώσουν είναι η αναζήτηση ενός σημείου διαφυγής.
Ο Βανιτσέκ δεν πρωτοτυπεί ιδιαίτερα, όμως, βρίσκει έναν αποτελεσματικό βηματισμό, με ρυθμό και σωστή κλιμάκωση της αγωνίας, αποφεύγοντας τις υπερβολικά φρικιαστικές εικόνες και προτείνοντας περισσότερο τις ανατριχίλες που προκαλεί στους περισσότερους η παρουσία των αραχνών και ειδικά σε ένα κλειστοφοβικό σκηνικό. Η μικρή ιστορία για τους πανικόβλητους χαρακτήρες της ταινίας, με τους καυγάδες ανάμεσα στον Κάλεμπ και την αδελφή του και τον καλύτερο φίλο του, δείχνουν μία αυθεντικότητα και μεταφέρουν το κλίμα που επικρατεί στα τσιμεντένια παρισινά γκέτο, ενώ το σασπένς αυξάνεται συνεχώς από τα κομψά και μετρημένα εφέ, τη σκοτεινή διεύθυνση φωτογραφίας και τον ευγενικό χαρακτήρα του πρωταγωνιστή.
Όταν οι αστυνομικές δυνάμεις αποκλείουν το κτίριο και μπλοκάρουν τους ήρωες εντός μίας αραχνοΰφαντης παγίδας θανάτου θα έρθει και το ανεπαίσθητο και ίσως διφορούμενο κοινωνικό σχόλιο για τους μετανάστες στο Παρίσι, ενώ παράλληλα κλιμακώνεται η αγωνία για τη διάσωση των ηρώων.
Οι νεαροί πρωτόβγαλτοι ηθοποιοί που πρωταγωνιστούν είναι ορεξάτοι και μεταφέρουν την απαραίτητη ένταση και το κλίμα ανησυχίας, αν και τελικά οι αράχνες είναι αυτές που κερδίζουν την αναγνώριση και τον τρόμο μας.
ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ… Ο Καλέμπ, ένας μοναχικός νεαρός άντρας με αδυναμία στα εξωτικά ζώα, φέρνει στο διαμέρισμα του μια δηλητηριώδη αράχνη που ανήκει σε ένα σπάνιο και πολύ επικίνδυνο είδος. Η αράχνη θα χρειαστεί μόλις μια στιγμή για να δραπετεύσει και να μετατρέψει ολόκληρο το κτίριο σε μια φριχτή παγίδα θανάτου.
Προβάλλονται ακόμη οι ταινίες:
Γκάρφιλντ: Γάτος με Πέταλα
(“The Garfield Movie”) Αρκετά διασκεδαστική παιδική ταινία κινουμένων σχεδίων, αμερικάνικης παραγωγής του 2024, σε σκηνοθεσία του έμπειρου και εξειδικευμένου στο animation Μαρκ Ντίταλ («Ο Αυτοκράτορας έχει Κέφια»). Το φιλμ, που βασίζεται στο γνωστό κόμικ με ήρωα τον Γκάρφιλντ, είναι κεφάτο, διαθέτει έξυπνες ατάκες και αρκετή πλάκα, για τον τεμπελάκο και φαταούλα γατούλη.
Μετά από μια αναπάντεχη συνάντηση με τον εξαφανισμένο εδώ και καιρό πατέρα του -έναν απεριποίητο γάτο του δρόμου με το όνομα Βικ-, ο Γκάρφιλντ και ο σκυλοφίλος του, Όντι, αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την άνετη ζωή τους στο υπέροχο σπιτικό τους και να ακολουθήσουν τον Βικ σε μια ξεκαρδιστική, ριψοκίνδυνη ληστεία.
Η ταινία, που θα ευχαριστηθεί η πιτσιρίκαρία, αλλά θα ξεσκάσει και τους μεγαλύτερους, προβάλλεται μεταγλωττισμένη στα ελληνικά, με τις φωνές των Κωνσταντίνου Λάγκου (Γκάρφιλντ), Βασίλη Μήλιου, Κώστα Τερζάκη, Σοφία Τσάκα, Κωνσταντίνου Ρεπάνη, Στεφανία Φιλιάδη κα.
Το Χρώμα του Ροδιού
(“Sayat Nova”) Το αριστούργημα που γύρισε ο φημισμένος σοβιετικός σκηνοθέτης Σεργκέι Παρατζάνοφ το 1968 και που αναστάτωσε κοινό και κριτικούς με τις ποιητικές απίστευτης αρμονίας και σύνθεσης λυρικές εικόνες του. Για 75 αξιομνημόνευτα λεπτά, με σταθερή κάμερα, χωρίς διαλόγους, μαγικές εικόνες – νοηματικά αυτοδύναμες και χωρισμένη σε οχτώ ενότητες, η θρυλική ταινία, που αποκαταστάθηκε το 2014 από τον Μάρτιν Σκορσέζε και την Cineteca di Bologna, αφηγείται τη βιογραφία του Γεωργιανού τροβαδούρου Σαγιάτ Νόβα (1712-1795) από τα παιδικά του χρόνια και την ανακάλυψη του έρωτα, έως την είσοδό του σε μοναστήρι και τον θάνατό του. Κλασική αξία, που αξίζει να ανακαλύψουν και οι νεότεροι σινεφίλ.
(Φωτογραφία από την ταινία «Ο Κασκαντέρ»)
Χάρης Αναγνωστάκης
ΑΠΕ-ΜΠΕ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
“Το Μπουφάν της Χάρλεϋ ή Πάλι καλά…” στο Θέατρο Αθήναιον
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Εκλεκτοί μουσικοί της ΚΟΑ στο πνεύμα της Εβδομάδας των Παθών με μελωδίες από τη Βιέννη, στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο
Τη Μεγάλη Δευτέρα, 29 Απριλίου, εκλεκτοί μουσικοί της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, μας εισάγουν στο πνεύμα της Εβδομάδας των Παθών με μελωδίες από τη…Βιέννη, στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο.
Το κουαρτέτο εγχόρδων τετART-on (Μόρφω Παπαδημητρίου – βιολί, Κώστας Καραγεωργόπουλος – βιολί, Αλέξανδρος Παπανικολάου – βιόλα,Ήβη Παπαθανασίου – βιολοντσέλο) μας καλεί στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο με ένα πρόγραμμα που συγκινεί.
Ερμηνεύονται έργα συνθετών που έζησαν και έδρασαν στη μουσική πρωτεύουσα της Ευρώπης. Τρεις συνθέτες, τρεις διαφορετικές εποχές, μία πόλη.
Ξεκινώντας από το Τέταρτο Κουαρτέτο Εγχόρδων του Μπετόβεν. Σύνθεση θυελλώδη, γεμάτη ένταση.
Στη συνέχεια, παρουσιάζεται μια εκδοχή του κατανυκτικού κουαρτέτου εγχόρδων Fratres, του 88χρονου σήμερα Εσθονού συνθέτη Άρβο Περτ.
Τέλος, με αφορμή τα 200 χρόνια από τη γέννηση του «συνθέτη του Θεού» Άντον Μπρούκνερ, θα ακουστεί το Κουαρτέτο εγχόρδων του σε ντο ελάσσονα.
Το πρόγραμμα
ΛΟΥΝΤΒΙΧ ΒΑΝ ΜΠΕΤΟΒΕΝ (1770 – 1827)
Κουαρτέτο εγχόρδων αρ.4 σε ντο ελάσσονα, έργο 18 αρ.4
ΑΡΒΟ ΠΕΡΤ (γεν. 1935)
Fratres (εκδοχή για κουαρτέτο εγχόρδων)
ΑΝΤΟΝ ΜΠΡΟΥΚΝΕΡ (1824 – 1896)
Κουαρτέτο εγχόρδων σε ντο ελάσσονα
ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ
Κουαρτέτο εγχόρδων τετART-on
Μόρφω Παπαδημητρίου, βιολί
Κώστας Καραγεωργόπουλος, βιολί
Αλέξανδρος Παπανικολάου, βιόλα
Ήβη Παπαθανασίου, βιολοντσέλο
Στις 19:00, μία ώρα πριν την έναρξη της συναυλίας, θα προηγηθεί ξενάγηση στους χώρους του Μουσείου.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
-
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ3 ημέρες ago
“Το Μπουφάν της Χάρλεϋ ή Πάλι καλά…” στο Θέατρο Αθήναιον
-
ΠΟΛΙΤΙΚΗ4 ημέρες ago
ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ: Απόλυτα ικανοποιημένος από την περιοδεία του στα νησιά του Αιγαίου ο Στέφανος Κασσελάκης
-
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ4 ημέρες ago
ΕΦΚΑ: Τον Ιούνιο το «άνοιγμα» της πλατφόρμας για ρυθμίσεις χρεών έως 30.000 ευρώ
-
ΕΛΛΑΔΑ3 ημέρες ago
Τέσσερις συλλήψεις με άρωμα «greek mafia» για την έκρηξη βόμβας σε βενζινάδικο στον Πειραιά και σε κάβα στην Καλλιθέα
-
ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ4 ημέρες ago
Σημείο αναφοράς στη Σκιάθο το σπίτι-μουσείο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη
-
ΕΛΛΑΔΑ4 ημέρες ago
Βύρωνας: «Άγουρη» συμμορία πίσω από το θάνατο 16χρονης κόρης δημοσιογράφου από υπερβολική δόση ναρκωτικών
-
ΕΛΛΑΔΑ4 ημέρες ago
Συμβουλές ΕΦΕΤ για τις μέρες του Πάσχα: Τι να προσέξουμε στο αρνί, τα αυγά και τα εντόσθια
-
ΕΛΛΑΔΑ4 ημέρες ago
Μαρούσι: Ο 23χρονος που έπεσε νεκρός δεν βρισκόταν μέσα στο κέντρο – Ανθρωποκυνηγητό για τη σύλληψη του δράστη