Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF – Νταβός), το οποίο θα πραγματοποιηθεί στις 15 – 19 Ιανουαρίου, δημοσίευσε την έκθεση για τους παγκόσμιους κινδύνους, με τα πολιτικά ζητήματα – και όχι τα κλιματικά ή «στενά» οικονομικά – να είναι στο επίκεντρο, καθώς πέραν των κινδύνων λόγω διεθνών αναταραχών που βρίσκονται σε εξέλιξη (Ουκρανία, Παλαιστίνη κλπ.), οι μισές χώρες του πλανήτη οδεύουν φέτος σε κάλπες (76 από τις 195).

Η κατάσταση κινδύνου έχει αλλάξει σημαντικά σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Το κλίμα παίζει μόνο ένα μικρό ρόλο μεταξύ των βραχυπρόθεσμων κινδύνων, σύμφωνα με την εκτίμηση οικονομική ελίτ -όπως αυτή εκφράζεται στο Φόρουμ του Νταβός-  την τρέχουσα κατάσταση, σημειώνει η Welt. Οι αλλαγές στην παγκόσμια κατάσταση κινδύνου δεν θα μπορούσαν να είναι πιο εντυπωσιακές. Με μια πρώτη ματιά, η επίσημη Έκθεση Παγκόσμιων Κινδύνων του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ (WEF) αποκαλύπτει τη νέα κατάσταση απειλών.

Σε μια παγκόσμια χρονιά εκλογών και σε μια περίοδο ένοπλων συγκρούσεων, το «πράσινο» χρώμα (σ.σ. κλιματική αλλαγή)  έχει εξαφανιστεί σε μεγάλο βαθμό από το ραντάρ κινδύνου. Σχεδόν όλοι οι κλιματικοί κίνδυνοι που προκάλεσαν βραχυπρόθεσμη ανησυχία στην παγκόσμια οικονομική ελίτ πέρυσι φαίνονται πλέον ξεπερασμένοι.

Αντίθετα, η εναλλαγή των μεγάλων κινδύνων έχει θέσει εντελώς διαφορετικές απειλές στην ημερήσια διάταξη. Σύμφωνα με την έκθεση του WEF, η παραπληροφόρηση αποτελούν τον μεγαλύτερο βραχυπρόθεσμο κίνδυνο.

Οι ανησυχίες σχετικά με τον αντίκτυπο της τεχνητής νοημοσύνης στο αποτέλεσμα των εκλογών βρίσκονται στην κορυφή του καταλόγου των μεγαλύτερων κινδύνων για το 2024. Οι ανησυχίες για τη δημοκρατία έχουν αντικαταστήσει τις βραχυπρόθεσμες ανησυχίες για το κλίμα.

Η έκθεση για τους παγκόσμιους κινδύνους, η οποία αναλύει τη βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη ευπάθεια της ανθρωπότητας σε κρίσεις, δημοσιεύεται μία φορά το χρόνο στις αρχές Ιανουαρίου, λίγο πριν από το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός.

Για το σκοπό αυτό, ερωτήθηκαν περίπου 1.400 εμπειρογνώμονες κινδύνου από την επιστήμη, τις επιχειρήσεις και τους δημόσιους οργανισμούς.

Η φετινή έκδοση αποτελεί την 19η και έχει συχνά αποδειχθεί προφητική στο παρελθόν. Οι συγγραφείς χαρτογραφούν τους κινδύνους σε δύο χρονικούς άξονες. Οι βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την παγκόσμια τάξη τα επόμενα δύο χρόνια, ενώ οι μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι έχουν ορίζοντα δεκαετίας.

Εκλογές διεξάγονται φέτος σε 76 χώρες (επί συνόλου 195) και τέσσερα δισεκατομμύρια άνθρωποι καλούνται στις κάλπες. Σε αυτές περιλαμβάνονται η Ινδία, η Ινδονησία, το Πακιστάν και οι ΗΠΑ, οκτώ από τις δέκα πολυπληθέστερες χώρες του κόσμου. Υπάρχουν επίσης εκλογές στην Ευρώπη και το Ηνωμένο Βασίλειο, οι οποίες θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο στο μέλλον της ηπείρου.

Οι ψεύτικες ειδήσεις με βάση την τεχνητή νοημοσύνη και ο αντίκτυπός τους στην κοινωνική πόλωση κατατάσσονται στους 10 κορυφαίους βραχυπρόθεσμους κινδύνους, μπροστά από θέματα όπως η κλιματική αλλαγή, ο πόλεμος ή η οικονομική αδυναμία.

Μαζί με τις ακραίες καιρικές συνθήκες και την ατμοσφαιρική ρύπανση, υπάρχουν μόνο δύο συγκεκριμένοι κλιματικοί κίνδυνοι στους 10 κορυφαίους βραχυπρόθεσμους κινδύνους. Πριν από ένα χρόνο, οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι εξακολουθούσαν να αντιπροσωπεύουν τους μισούς από τους αντιλαμβανόμενους κινδύνους. Οι τεχνολογικοί κίνδυνοι και οι συνέπειές τους βρίσκονται πλέον στην κορυφή της ημερήσιας διάταξης.

«Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να αναπτύξει μοντέλα για να επηρεάσει μεγάλους πληθυσμούς ψηφοφόρων με τρόπους που δεν έχουμε ξαναδεί», δήλωσε η συν – συγγραφέας Carolina Klint της εταιρείας συμβούλων κινδύνου Marsh McLennan. «Η κοινωνία θα μπορούσε να γίνει πιο πολωμένη», καθώς γίνεται πιο δύσκολο για τους ανθρώπους να ελέγχουν τα γεγονότα, είπε.

Οι παραποιημένες πληροφορίες θα μπορούσαν επίσης να χρησιμοποιηθούν για την αμφισβήτηση της νομιμότητας των εκλεγμένων κυβερνήσεων, «πράγμα που σημαίνει ότι οι δημοκρατικές διαδικασίες θα μπορούσαν να υπονομευθούν και θα οδηγούσαν ακόμη περισσότερο στην κοινωνική πόλωση», λέει ο Klint. Η έκθεση του WEF κάνει λόγο με μελανά χρώματα για αναταραχές που θα μπορούσαν να κυμανθούν από βίαιες διαμαρτυρίες και εγκλήματα μίσους μέχρι εμφύλιες συγκρούσεις και τρομοκρατία.

Η προσαρμοστικότητα στις κρίσεις φτάνει στα όριά της

Οι συγγραφείς προειδοποιούν για ένα παγκόσμιο τοπίο κινδύνου στο οποίο η πρόοδος στην ανθρώπινη ανάπτυξη διαβρώνεται αργά, αφήνοντας κράτη και άτομα ευάλωτα σε νέες και επανεμφανιζόμενες συγκρούσεις.

Η ικανότητα της παγκόσμιας κοινότητας να προσαρμοστεί σε αυτές τις πολλαπλές κρίσεις φτάνει στα όριά της. Πάνω απ’ όλα, όμως, τα οξυμένα προβλήματα θα δεσμεύσουν τόση προσοχή και πόρους, ώστε η αντιμετώπιση των μακροπρόθεσμων προκλήσεων που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα θα μπορούσε να υποβαθμιστεί. Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες, οι κλιματικοί κίνδυνοι θα συνεχίσουν να αποτελούν έναν από τους πιο πιεστικούς κινδύνους που θα αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα τα επόμενα δέκα χρόνια.

Οι ερωτηθέντες διαφωνούν ως προς τον επείγοντα χαρακτήρα των κινδύνων. Οι εμπειρογνώμονες του ιδιωτικού τομέα πιστεύουν ότι οι περισσότεροι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι θέτουν σε κίνδυνο τον κόσμο μόνο μακροπρόθεσμα.

Οι εμπειρογνώμονες από την κοινωνία των πολιτών ή τις κυβερνήσεις, από την άλλη πλευρά, βλέπουν έναν αυξανόμενο κίνδυνο ότι οι κλιματικοί κίνδυνοι θα ξεπεράσουν ένα σημείο χωρίς επιστροφή.

Η έκθεση του WEF δεν είναι η μόνη που τονίζει τους κινδύνους της τεχνητής νοημοσύνης. Η έκθεση κινδύνου της εταιρείας πολιτικής ανάλυσης Eurasia Group συγκαταλέγει επίσης την «ανεξέλεγκτη τεχνητή νοημοσύνη» μεταξύ των μεγαλύτερων κινδύνων, η οποία θα μπορούσε να επηρεάσει κυρίως τις επερχόμενες εκλογές στις ΗΠΑ.

NEWSIT