Σε δίλημμα βρίσκεται η ΕΕ για το αν θα απαντήσει στους δασμούς του Ντόναλντ Τραμπ με το εμπορικό της «μπαζούκα». Σε κλίμα έντασης, οι Βρυξέλλες εξετάζουν το ενδεχόμενο να ενεργοποιήσουν εμπορικά αντίμετρα απέναντι στη νέα επιθετική εμπορική πολιτική της Ουάσινγκτον, με φόντο τους δασμούς-μαμούθ που ανακοίνωσε ο Ντόναλντ Τραμπ. Ωστόσο, φαίνεται ότι συμφωνούν για το «καρότο», διαφωνούν για «μαστίγιο».

Το Politico, επιχειρεί να ρίξει φως στις διαπραγματεύσεις που γίνονται στους κόλπους της ΕΕ για την αντίδραση της Ευρώπης απέναντι στους δασμούς Τραμπ σύμφωνα με το οποίο η ΕΕ έχει ένα «εμπορικό “μπαζούκα” στο χέρι, αλλά δεν μπορεί να συμφωνήσει για το αν θα τραβήξει τη σκανδάλη ακόμη».

«Πέρα από ένα προσεκτικά διαμορφωμένο μήνυμα για μια “αναλογική” και “ενιαία” απάντηση από όλους τους υπουργούς Εμπορίου του μπλοκ κατά τη συνάντησή τους στο Λουξεμβούργο τη Δευτέρα (07.04.2025), το βασικό ερώτημα για το πώς θα απαντηθεί η εμπορική πυγμή του Ντόναλντ Τραμπ απειλεί να ανοίξει ρωγμές στην εύθραυστη συνοχή του μπλοκ» σημειώνει το Politico επισημαίνοντας τη δήλωση της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ότι η ΕΕ θέλει πρώτα να διαπραγματευτεί.

Το «καρότο» που προσφέρει η ΕΕ στις ΗΠΑ είναι ένα σύστημα δασμών zero-for-zero για τα βιομηχανικά προϊόντα που θα καλύπτει μεταξύ άλλων αυτοκίνητα, φάρμακα, χημικά, πλαστικά και μηχανήματα. Το «μαστίγιο» είναι η αίσθηση που θέλει να δημιουργήσει η ΕΕ ότι διαπραγματεύεται από θέση ισχύος ελπίζοντας παράλληλα ότι η αναταραχή στις χρηματοπιστωτικές αγορές που προκάλεσαν οι δασμοί Τραμπ θα εξασθενήσει την συγκρουσιακή πρόθεσή του. «Αλλά οι πρωτεύουσες της ΕΕ είναι διχασμένες ως προς το ποιο ακριβώς μαστίγιο θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν» συνεχίζει το Politico.

Κατά το δημοσίευμα η ΕΕ έχει στη διάθεσή της το «πυρηνικό όπλο» του Anti-Coercion Instrument (ACI) που θα εξουσιοδοτούσε την εκτελεστική εξουσία της ΕΕ να πλήξει αμερικανικές υπηρεσίες όπως η τεχνολογία και οι τράπεζες.

«Οι δασμοί του Τραμπ – οι οποίοι θα επηρεάσουν ευρωπαϊκές εξαγωγές αξίας 380 δισεκατομμυρίων ευρώ – είναι ακριβώς το είδος του οικονομικού bullying που είχε κατά νου η ΕΕ όταν σχεδίασε το ACI» σημειώνει το Politico.

Δεδομένου, όμως, ότι επίκειται ο «αμοιβαίος» δασμός του 20% σε όλα τα προϊόντα της ΕΕ (μαζί με τους δασμούς 25% στον χάλυβα, το αλουμίνιο και τα αυτοκίνητα που ήδη ισχύουν), αυτό δεν σημαίνει ότι το μπλοκ των 27 είναι έτοιμο να ενεργοποιήσει το μπαζούκα του. Κάτι τέτοιο, όπως το έθεσε ένας υπουργός, θα σήμαινε ότι το μπλοκ βρίσκεται πραγματικά σε εμπορικό πόλεμο» συνεχίζει το άρθρο.

Τα προϊόντα που θα πλήξουν τα ευρωπαϊκά αντίμετρα

Σύμφωνα με εσωτερικό έγγραφο που είδε το Politico, η Κομισιόν εξετάζει το ενδεχόμενο να επιβάλει δασμούς έως και 25% σε ένα ευρύ φάσμα εξαγωγών από τις ΗΠΑ ως απάντηση στις εισφορές του Τραμπ για τον χάλυβα και το αλουμίνιο.

Η σχετική ψηφοφορία αναμένεται αύριο, Τετάρτη (09.04.2025), με το σχέδιο να προβλέπει, κατά το δημοσίευμα, δασμούς 25% σε ένα ευρύ φάσμα αμερικανικών εξαγωγών, όπως σόγια, γλυκό καλαμπόκι, ρύζι, αμύγδαλα, χυμό πορτοκαλιού, βατόμουρα, καπνό, σίδηρο, χάλυβα, αλουμίνιο, ορισμένα σκάφη και οχήματα, κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και ορισμένα ρούχα, καθώς και διάφορα είδη μακιγιάζ.

Το συνολικό ποσό των αμερικανικών εξαγωγών που επηρεάζονται θα ανέλθει σε 22,1 δισ. ευρώ με βάση τις εισαγωγές της ΕΕ το 2024, σύμφωνα με τα δημόσια στοιχεία της Eurostat. Πρόκειται για ένα ποσό μικρότερο από αυτόν που είχε αρχικά ανακοινωθεί, καθώς οι χώρες της ΕΕ άσκησαν πιέσεις για να αφαιρεθούν είδη – όπως το μπέρμπον του Κεντάκι – από τον αρχικό κατάλογο των στόχων «μια νίκη για τη Γαλλία, την Ιρλανδία, την Ιταλία και την Ισπανία».

Ανώτερος διπλωμάτης της ΕΕ που είχε γνώση της συνάντησης δήλωσε στο Politico ότι όταν ο επίτροπος Εμπορίου, Μάρος Σέφτσοβιτς, έκανε μια άτυπη «δημοσκόπηση» για το ποια εργαλεία θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν οι Βρυξέλλες, μόνο μια χούφτα υπουργών της ΕΕ ζήτησε να τεθούν στο τραπέζι όλες οι επιλογές – συμπεριλαμβανομένου του εμπορικού μπαζούκα.

«Ήθελε, βέβαια, να δοκιμάσει την ενότητα των κρατών μελών και ποια μέσα ήταν στο τραπέζι. Τα περισσότερα κράτη μέλη είπαν ότι ήμασταν υπέρ των αντίμετρων, αν αναγκαζόμασταν να το κάνουμε», δήλωσε ο ίδιος διπλωμάτης. Κατά την ίδια πηγή, περίπου το 20% των χωρών ζήτησε από την Κομισιόν να κάνει χρήση όλων των εργαλείων που έχει στη διάθεσή της.

Στους «επιφυλακτικούς» βρέθηκαν Ιρλανδία και Ιταλία, καθώς οι φαρμακευτικές τους εταιρείες και οι οινοπαραγωγοί βρίσκονται στο μάτι της καταιγίδας δασμών από τον Τραμπ.

Ο Ιρλανδός υπουργός Εξωτερικών και Εμπορίου Σάιμον Χάρις, ο οποίος θα βρεθεί στην Ουάσινγκτον, εξέφρασε επιφυλακτικότητα όσον αφορά την επίκληση του ACI ή τη στόχευση αμερικανικών υπηρεσιών.

Από την πλευρά του ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών Αντόνιο Ταγιάνι ζήτησε να υπάρξει καθυστέρηση στην έναρξη ισχύος των αντίμετρων της ΕΕ για τον χάλυβα και το αλουμίνιο – από τις 15 Απριλίου στις 30 Απριλίου.