Η πράξη συγκρότησης της Εθνικής Χωρικής Στρατηγικής για τον Θαλάσσιο Χώρο (ΕΧΣΘΧ), με την οποία εξειδικεύεται και αποτυπώνεται σε χάρτη ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός (ΘΧΣ) της χώρας, εκδόθηκε σήμερα με πρωτοβουλία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών και τα συναρμόδια Υπουργεία.

Όπως σημειώνεται στη σχετική κυβερνητική ανακοίνωση, την οποία υπογράφουν οι υπουργοί Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου,

πρόκειται για μία σημαντική πρωτοβουλία, καθώς για πρώτη φορά η χώρα μας θέτει τους κανόνες για την οργάνωση του θαλάσσιου χώρου. Ο ΘΧΣ συνιστά ένα ολιστικό χωροταξικό πλαίσιο και αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχή ανάπτυξη γαλάζιας και κυκλικής οικονομίας, αποτυπώνοντας με ευκρίνεια τις ανθρώπινες δραστηριότητες που μπορούν να πραγματοποιούνται σε όλες τις θαλάσσιες ζώνες της χώρας μας, με σεβασμό στην αδήριτη ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος.

Σε σχετικό ενημερωτικό σημείωμα, επισημαίνεται εξάλλου ότι: «Είναι η πρώτη φορά που αποτυπώνονται σε επίσημο ρυθμιστικό κείμενο της ΕΕ τα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, δηλαδή πλήρης επήρεια της ηπειρωτικής χώρας και των νησιών».

Σύμφωνα με την κυβερνητική ανακοίνωση:

Η προσέγγιση που ακολουθήθηκε κατά την εκπόνηση της ΕΧΣΘΧ συνέθεσε συχνά αντικρουόμενες κοινωνικές, οικονομικές, ενεργειακές και περιβαλλοντικές παραμέτρους, προκειμένου να υπηρετήσει μια σειρά αλληλένδετους στόχους, όπως η κλιματική ανθεκτικότητα του θαλάσσιου περιβάλλοντος, η βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, η προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και ιδιαίτερα των ενάλιων αρχαιοτήτων, η βελτίωση και προστασία των θαλασσίων μεταφορών, η εκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων της χώρας, η ιχθυοκαλλιέργεια και η ενίσχυση των διασυνοριακών έργων κοινού ενδιαφέροντος. Ο ΘΧΣ λαμβάνει υπόψη τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ χερσαίων και θαλάσσιων δραστηριοτήτων και αποδίδει έμφαση στη διαβούλευση και συνδιαμόρφωση των προτεραιοτήτων ανά περιφέρεια, μέσα από τη συγκρότηση Θαλάσσιων Χωροταξικών Πλαισίων.

Με τον ΘΧΣ και την ΕΧΣΘΧ, η Ελληνική Πολιτεία για πρώτη φορά οριοθετεί λεπτομερείς χρήσεις των θαλασσίων ζωνών της, υλοποιώντας την υποχρέωση που απορρέει από την Οδηγία 2014/89/ΕΕ και ασκώντας τα δικαιώματα που πηγάζουν από το Διεθνές Δίκαιο.

Ακολουθεί ενημερωτικό σημείωμα του ΥΠΕΝ με τη μορφή ερωταπαντήσεων:

1. Τι είναι ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός;

Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός (ΘΧΣ) αποτυπώνει τις ανθρώπινες δραστηριότητες σε όλες τις θαλάσσιες ζώνες της χώρας μας, με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος σ’ αυτές.

Ταυτόχρονα, προσδιορίζει τη συμβατότητα και την παράλληλη ανάπτυξη των δραστηριοτήτων αυτών, με γνώμονα πάντοτε τη βιώσιμη ανάπτυξη των θαλασσίων περιοχών και την αξιοποίηση των θαλασσίων πόρων. Το γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού καθορίστηκε σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, ιδίως δε με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).

Η διαδικασία αυτή προβλέπεται στην οδηγία 2014/89/ΕΕ και εκπληρώνεται, με αυτόν τον τρόπο, η ευρωπαϊκή υποχρέωση της χώρας μας. Η ορθή μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας, τη βιώσιμη διαχείριση των θαλάσσιων πόρων και τη διατήρηση υγιών θαλάσσιων οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η οδηγία αυτή δεν θίγει τα κυριαρχικά δικαιώματα και τη δικαιοδοσία των κρατών μελών επί των θαλάσσιων υδάτων, τα οποία απορρέουν από τις σχετικές διατάξεις του διεθνούς δικαίου, ιδίως δε από την UNCLOS.

2. Ποιος είναι ο στόχος του;

Η οργάνωση του θαλάσσιου χώρου, η ομαλή αλληλεπίδραση χερσαίων και θαλάσσιων δραστηριοτήτων, με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Κατά την εκπόνηση του ΘΧΣ θα ληφθούν υπόψη κοινωνικές, οικονομικές, ενεργειακές και περιβαλλοντικές παράμετροι, για δραστηριότητες όπως:

– η προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής -μεταξύ άλλων- δια του ορισμού θαλάσσιων πάρκων,

– η διαφύλαξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και ιδιαίτερα των ενάλιων αρχαιοτήτων,

– η βελτίωση και προστασία των θαλασσίων μεταφορών,

– η βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη,

– η εκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων της χώρας και ιδιαίτερα των δυνητικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου αλλά και των υπεράκτιων αιολικών μας πάρκων,

– η ιχθυοκαλλιέργεια,

– η ενίσχυση των διασυνοριακών υποδομών κοινού ενδιαφέροντος με άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της άμεσης περιφέρειάς της.

Με τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, δίνεται η δυνατότητα μίας συντεταγμένης -και όχι αποσπασματικής- οριοθέτησης ανθρώπινων δραστηριοτήτων.

Η ορθή μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας, τη βιώσιμη χρήση των θαλάσσιων πόρων και τη διατήρηση υγιών θαλάσσιων οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.

Σε συνέχεια των στρατηγικών προτεραιοτήτων που έθεσε ο Πρωθυπουργός στο 9ο «Our Ocean Conference», ο Σχεδιασμός αποτελεί μέρος μιας ολιστικής πολιτικής χωροταξικού σχεδιασμού της χώρας σε θάλασσα και στεριά, που προοδευτικά υλοποιείται από την ελληνική Κυβέρνηση.

3. Γιατί κατατίθεται τώρα ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός;

Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός αποτελεί έναν Οδικό Χάρτη αξιοποίησης των θαλασσίων πόρων μας. Συνεπώς, η σχεδίασή του αποτέλεσε αντικείμενο μακράς διαβούλευσης με συναρμόδια Υπουργεία, φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και με τις τοπικές κοινωνίες. Ο ΘΧΣ αποκτά ακόμα μεγαλύτερη αξία, αν συνυπολογιστεί ότι η χώρα μας διαθέτει τη μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τα περισσότερα καταγεγραμμένα νησιά.

4. Γιατί χωρίστηκε ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός σε 4 χωρικές ενότητες;

Γιατί, με αυτόν τον τρόπο, απεικονίζεται η διοικητική διάρθρωση των αντίστοιχων Περιφερειών. Θα ακολουθήσει η έκδοση των αντίστοιχων θαλάσσιων χωροταξικών πλαισίων, όπως συνέβη και με τα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια (12 από τα συνολικά 13 έχουν ήδη δημοσιευθεί, ενώ δρομολογείται και το 13ο).

5. Πού δημοσιεύεται ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός; Πώς θα ενημερωθούν οι πολίτες;

Δημοσιεύεται σε ΦΕΚ, όπως προβλέπεται στην Ελλάδα, ενημερώνεται η Ευρωπαϊκή Ένωση και αναρτάται στις σχετικές διαδικτυακές πλατφόρμες της. Παράλληλα θα υπάρξουν και δράσεις ενημέρωσης από το ΥΠΕΝ.

6. Έχει γεωπολιτική σημασία ο ΘΧΣ;

Το γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού καθορίστηκε σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία της Ένωσης και με το διεθνές δίκαιο της θάλασσας, ιδίως, δε, με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).

Είναι η πρώτη φορά που αποτυπώνονται σε επίσημο ρυθμιστικό κείμενο της ΕΕ τα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, δηλαδή πλήρης επήρεια της ηπειρωτικής χώρας και των νησιών.

Ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός υλοποιεί μία σειρά από ευρωπαϊκές στρατηγικές και αποτελεί τμήμα του ευρωπαϊκού κεκτημένου.

Ακολουθεί ενημερωτικό σημείωμα του ΥΠΕΞ με τη μορφή ερωταπαντήσεων:

1. Γιατί είναι σημαντική κίνηση η κατάρτιση και η εξειδίκευση και αποτύπωση σε χάρτη του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού; (ΘΧΣ)

Είναι η πρώτη φορά που αποτυπώνονται σε επίσημο ρυθμιστικό κείμενο της Ε.Ε. τα απώτατα δυνητικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας (δηλαδή πλήρης επήρεια της ηπειρωτικής χώρας και των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες).

2. Δηλαδή τι αποτυπώνει ο χάρτης;

Οι θαλάσσιες περιοχές που αποτυπώνονται στον χάρτη, συμπεριλαμβάνουν τις ελληνοϊταλικές συμφωνίες οριοθέτησης ΑΟΖ του 1977 και του 2020 και την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία του 2020, ενώ συμπίπτουν με τα όρια που απορρέουν από τον νόμο 4001/2011.

Σε ό,τι αφορά μη οριοθετημένες περιοχές, αποτυπώνεται η μέση γραμμή που καθορίζει το εξωτερικό όριο της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, μέχρι τη σύναψη συμφωνιών οριοθέτησης με γειτονικά κράτη, των οποίων οι ακτές είναι παρακείμενες ή αντικείμενες με τις ελληνικές ακτές.

3. ‘Αρα ο χάρτης αποτυπώνει την ΑΟΖ της Ελλάδας στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας (στο Ιόνιο, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο);

Η διαδικασία οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών έχει διαφορετικό αντικείμενο από τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, ο οποίος αφορά τη διαδικασία με την οποία οι αρμόδιες αρχές των κρατών-μελών αναλύουν και οργανώνουν τις ανθρώπινες δραστηριότητες στις ανωτέρω θαλάσσιες περιοχές για την επίτευξη των οικολογικών, οικονομικών και κοινωνικών στόχων.

Συνεπώς, ο χάρτης που αποτυπώνει τον ελληνικό Θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό δεν συνιστά οριοθέτηση ΑΟΖ.

4. Αποτυπώνει την επέκταση της ελληνικής αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 ναυτικά μίλια (στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο);

Η επέκταση των χωρικών υδάτων έως τα 12 ναυτικά μίλια είναι αναφαίρετο δικαίωμα της χώρας μας που απορρέει από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας. Είναι ένα δικαίωμα για την άσκηση του οποίου η Ελλάδα επιφυλάσσεται όταν και όπως το κρίνει εθνικά συμφέρον με βάση τους κανόνες που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο.

5. Πώς συνδέεται η κατάρτιση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού με την κυριαρχία και την άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων;

Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός και η εξειδίκευση του με χάρτη αποτελεί αποτύπωση των δραστηριοτήτων σε όλες τις θαλάσσιες ζώνες της χώρας – όχι άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων.

H κυριαρχία δεν είναι αντικείμενο σχεδιασμού. Προϋπάρχει και δεν επηρεάζεται από αυτόν.

6. Γιατί η κυβέρνηση καταθέτει τώρα τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό;

Η κυβέρνηση κλείνει εκκρεμότητες του παρελθόντος. Υπερασπίζεται τα εθνικά συμφέροντα στην πράξη και με ουσιαστικό τρόπο, όχι με επικοινωνιακές φωτοβολίδες.

7. Η κατάρτιση του ΘΧΣ πιθανόν να προκαλέσει την αντίδραση της Τουρκίας. ‘Αρα εγκαταλείπετε τον ελληνοτουρκικό διάλογο;

Το ότι λύνουμε εκκρεμότητες του παρελθόντος δεν σημαίνει ότι δεν επιδιώκουμε τον ελληνοτουρκικό διάλογο. Το ότι διαφωνούμε δεν σημαίνει ότι δεν συζητάμε. Το ότι συζητάμε δεν σημαίνει ότι κάνουμε εκπτώσεις από τις θέσεις μας και αυτό αποδεικνύεται στην πράξη. Η Ελλάδα επιθυμεί θετικό κλίμα στις σχέσεις με την Τουρκία και έχει ταχθεί από την αρχή υπέρ της ελληνοτουρκικής συνεννόησης με βάση το Διεθνές Δίκαιο και την καλή γειτονία.

Εξάλλου, ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός αφορά μια ουσιαστική υποχρέωση της χώρας μας έναντι της Ε.Ε. που απορρέει από συγκεκριμένες ευρωπαϊκές οδηγίες και εντάσσεται στο πλαίσιο επίτευξης σειράς Ευρωπαϊκών Στρατηγικών, όπως η Πράσινη Συμφωνία και η Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τη Θαλάσσια Ασφάλεια (EUMSS-EU Maritime Security Strategy).

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Την πρώτη συνάντησή του με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Τασούλα μετά την εκλογή του είχε νωρίτερα στο Προεδρικό Μέγαρο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Αφού του ευχήθηκε καλή δύναμη και επιτυχία στη νέα του θητεία, ο πρωθυπουργός τόνισε ότι αυτή η συνάντηση «λαμβάνει χώρα σε μία εποχή μεγάλων γεωπολιτικών, αλλά και οικονομικών αναταράξεων. Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με έναν εμπορικό πόλεμο, ο οποίος ξεκίνησε από τις Ηνωμένες Πολιτείες, του οποίου τα αποτελέσματα ακόμα, μέχρι σήμερα, είναι απρόβλεπτα», τόνισε. Επισήμανε ότι «η παγκόσμια οικονομική αναταραχή καθιστά ακόμα πιο σημαντική τη σταθερότητα της ελληνικής οικονομίας και τη δημοσιονομική ισορροπία την οποία έχουμε πετύχει. Αυτή η δημοσιονομική ισορροπία είναι το θεμέλιο πάνω στο οποίο χτίζονται όλες οι οικονομικές μας πολιτικές. Και βέβαια, σε οποιαδήποτε περίοδο αναταραχής, το να υπάρχει οικονομική και πολιτική σταθερότητα καθίσταται ακόμα πιο σημαντικό ζητούμενο των καιρών».

Ο νέος πρόεδρος υπογράμμισε από την πλευρά του τη σημασία της ενημέρωσης μεταξύ των δύο θεσμικών παραγόντων του πολιτεύματος, του Προέδρου της Δημοκρατίας και του πρωθυπουργού.

Αναλυτικά, στις δηλώσεις τους κατά την έναρξη της συνάντησής τους ο ΠτΔ Κωνσταντίνος Τασούλας και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφεραν:

Κυριάκος Μητσοτάκης: Κύριε Πρόεδρε, να ξεκινήσω ευχόμενός σας και πάλι καλή δύναμη και καλή επιτυχία στη νέα σας θητεία.

Είναι η πρώτη μας συνάντηση μετά την εκλογή σας. Όπως γνωρίζετε, και επί της προκατόχου σας είχαμε θεσμοθετήσει μία μηνιαία συνάντηση για μία συζήτηση εφ’ όλης της ύλης, την οποία συνήθεια προσδοκώ να καθιερώσουμε και επί δικών σας ημερών.

Και αυτή η πρώτη μας συνάντηση λαμβάνει χώρα σε μία εποχή μεγάλων γεωπολιτικών, αλλά και οικονομικών αναταράξεων. Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με έναν εμπορικό πόλεμο, ο οποίος ξεκίνησε από τις Ηνωμένες Πολιτείες, του οποίου τα αποτελέσματα ακόμα, μέχρι σήμερα, είναι απρόβλεπτα.

Αλλά όλοι οι εμπορικοί πόλεμοι τελικά έχουν μόνο χαμένους και κανέναν κερδισμένο. Γι’ αυτό και ελπίζω ότι, τουλάχιστον όσον αφορά στις σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ηνωμένων Πολιτειών, θα μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε τους επόμενους τρεις μήνες για να διαπραγματευτούμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο μία εμπορική συμφωνία, η οποία θα είναι αμοιβαία ωφέλιμη, καθώς το εμπόριο μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ηνωμένων Πολιτειών είναι τόσο μεγάλο και τόσο πολυποίκιλο, που μία οποιαδήποτε διαταραχή του θα είχε σίγουρα αρνητικές επιπτώσεις και στην αμερικανική αλλά και στην ευρωπαϊκή οικονομία.

Και θα σας έλεγα ότι αυτή η παγκόσμια οικονομική αναταραχή καθιστά ακόμα πιο σημαντική τη σταθερότητα της ελληνικής οικονομίας και τη δημοσιονομική ισορροπία την οποία έχουμε πετύχει. Αυτή η δημοσιονομική ισορροπία είναι το θεμέλιο πάνω στο οποίο χτίζονται όλες οι οικονομικές μας πολιτικές. Και βέβαια, σε οποιαδήποτε περίοδο αναταραχής, το να υπάρχει οικονομική και πολιτική σταθερότητα καθίσταται ακόμα πιο σημαντικό ζητούμενο των καιρών.

Έχω πει πολλές φορές ότι έχω εμπιστοσύνη στις δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας και ότι θεωρώ ότι οι καλύτερες μέρες είναι ακόμα μπροστά μας. Από την άλλη, οφείλουμε να είμαστε ιδιαιτέρως προσεκτικοί και συνεπείς, καθώς κανείς δεν γνωρίζει τις επιπτώσεις αυτής της παγκόσμιας οικονομικής αναταραχής στους ρυθμούς ανάπτυξης και στην πορεία των δημόσιων οικονομικών.

Παρά ταύτα, να ξέρετε ότι παραμένω αισιόδοξος. Οι ενδείξεις που έχουμε για τη δυναμική της ελληνικής οικονομίας είναι όλες θετικές. Έχουμε πολύ θετικά στοιχεία στο μέτωπο των εξαγωγών το πρώτο δίμηνο, κάτι το οποίο επιβεβαιώνει ότι η εξωστρέφεια της ελληνικής οικονομίας είναι πια μια πραγματικότητα την οποία οφείλουμε να ενισχύσουμε περαιτέρω. Η ανεργία εξακολουθεί να αποκλιμακώνεται και ο τουρισμός φαίνεται να έχει ξεκινήσει πολύ ενθαρρυντικά.

Τέλος, επιτρέψτε μου να κάνω και μια αναφορά σε μια άλλη εξέλιξη η οποία έλαβε χώρα χθες και η οποία ξέρω ότι θα σας ενδιαφέρει ιδιαίτερα: στην UNESCO πάρθηκε μια πολύ σημαντική απόφαση, να χαρακτηριστεί η 9η Φεβρουαρίου, ημέρα θανάτου του εθνικού μας ποιητή, του Διονύσιου Σολωμού, ως η διεθνής ημέρα της ελληνικής γλώσσας. Μια πρόταση η οποία έγινε από 88 κράτη-μέλη της UNESCO. Απαιτείται ακόμα μια τυπική επικύρωση, αλλά ουσιαστικά η απόφαση έχει ήδη ληφθεί.

Νομίζω ότι αυτό είναι μια πολύ σημαντική εξέλιξη που πιστοποιεί τη σημασία της πολιτιστικής διπλωματίας, διότι η ελληνική γλώσσα δεν είναι μια γλώσσα η οποία ομιλείται από εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους, όπως άλλες γλώσσες που έχουν τη δική τους τιμητική ημέρα αναγνώρισης. Όμως, είναι μια γλώσσα με πολύ βαθιά και «βαριά» ιστορία και σίγουρα μια σημαντική αναγνώριση σε επίπεδο UNESCO της σημασίας της, αλλά βέβαια και της υποχρέωσης που έχουμε ως οι «προστάτες» της ελληνικής γλώσσας να την προστατεύσουμε, να την αναδείξουμε και να την διαδώσουμε ακόμα περισσότερο.

Από την πλευρά του ο Κωνσταντίνος Τασούλας είπε: Κύριε πρωθυπουργέ, σας ευχαριστώ για τη σημερινή επίσκεψη, έναν μήνα ακριβώς μετά την ορκωμοσία μου. Και έχει σημασία που αναδείξατε το γεγονός ότι συνεχίζεται μια παράδοση, η οποία είχε ξεκινήσει από την προκάτοχό μου, την κυρία Σακελλαροπούλου, η ενημέρωση, δηλαδή, μεταξύ των δύο θεσμικών παραγόντων του πολιτεύματος, του Προέδρου της Δημοκρατίας και του πρωθυπουργού.

Αυτή η επικοινωνία είναι χρήσιμη και μπορεί το γεγονός αυτό να μην είναι τόσο συγκλονιστικό ως προς την ανάγκη συνέχειας, αλλά δράττομαι της ευκαιρίας να πω ότι το να συνεχίζονται δοκιμασμένες πρακτικές είναι κάτι χρήσιμο στην Ελλάδα, όπου δεν φημιζόμαστε για την εμμονή μας στη διάρκεια και στη συνέχεια. Και φυσικά εννοώ, πολύ πιο βαριά και πολύ πιο σημαντικά πράγματα που συνήθως, σταματάνε όχι μόνο όταν αλλάζουν οι κυβερνήσεις, αλλά ενδεχομένως και στην περίοδο την ίδια την κυβερνητική θητεία. Η δύναμη, λοιπόν, της συνέχειας των σωστών πρωτοβουλιών είναι σημαντική για την χώρα μας.

Πάμε τώρα στα νέα που μου φέρατε, τα οποία είναι γνωστά, ιδίως το πρόβλημα της δυσπροσαρμοστίας, το οποίο υπάρχει στον διεθνή στίβο και το οποίο αναδεικνύει, κύριε Πρόεδρε, όχι απλώς την ανάγκη προετοιμασίας, αλλά την ανάγκη απίστευτα γρήγορης προσαρμοστικότητας στις συνθήκες. Έχουμε δραματικές αλλαγές ως προς την αμφισβήτηση. Δεν έχει ακόμη εμπεδωθεί αυτή η αμφισβήτηση, αλλά υπάρχει εκφρασμένη αμφισβήτηση και στο γεωπολιτικό και στο γεωοικονομικό πεδίο. Στο γεωπολιτικό πεδίο αμφισβητείται η αρχιτεκτονική ασφαλείας όπως καθιερώθηκε μετά το 1945, μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Στο γεωοικονομικό έχουμε μια απόπειρα επιστροφής στον προστατευτισμό, μας πάει ίσως και περισσότερο από εκατό χρόνια πίσω. Και όπως πολύ σωστά είπατε, αυτό έχει μόνο κάποιους να χάσουν και να χάσουν έντονα και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Ξέρω πως είναι στην Αμερική τώρα ο Επίτροπος Εμπορίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρέπει η Ευρωπαϊκή Ένωση με ενιαία φωνή, στην οποία μετέχουμε και συνηγορούμε γι’ αυτό, να αντιμετωπίσει το θέμα χωρίς αμηχανία, χωρίς ένταση, χωρίς εχθρότητα, δεν υπάρχει εχθρότητα, αλλά να εξηγηθεί, ακριβώς αυτό που είπατε, πως μόνο να χάσουμε έχουμε και οι δύο πλευρές. Οπότε ας ευχηθούμε πως αυτές οι πρωτοβουλίες θα κατασιγάσουν αυτή την ένταση, η οποία έχει προκληθεί.

Ήμουν στο Μεσολόγγι προχθές, κύριε πρόεδρε, και θα δείτε πως το συνδυάζω με την ελληνική γλώσσα και το πολύ ευχάριστο νέο το οποίο φέρατε. Στο Μεσολόγγι γιορτάστηκε η 199η επέτειος της Εξόδου, ίσως του πιο ηρωικού γεγονότος της ελληνικής επαναστάσεως. Και έζησα όλη την ώρα που ήμουν εκεί -και ήμουν αρκετή ώρα με εκπροσώπους των κομμάτων και της κυβέρνησης – ένα κλίμα εθνικής ανάτασης και συνοχής.

Στο θέμα τώρα της ελληνικής γλώσσας και της επιτυχίας που σημειώθηκε να αναγνωριστεί η 9η Φεβρουαρίου, ημέρα του θανάτου Διονυσίου Σολωμού, ως παγκόσμια ημέρα της ελληνικής γλώσσης, ήταν αναγνωρισμένη εσωτερικά από υπουργική απόφαση αλλά όχι παγκόσμια. Αυτή η αναγνώριση τώρα που γίνεται παγκόσμια είναι ένα θέμα που είμαι βέβαιος θα ενώσει τον ελληνικό λαό, θα νιώσει περήφανος για την γλώσσα του, για την παράδοσή του, και θα ανοίξει νέους ορίζοντες αξιοποίησης του πιο μεγάλου όπλου μας, δηλαδή του πολιτισμού μας.

Δεν είναι τυχαίο, κύριε πρόεδρε, ότι και τα δύο Nόμπελ, που κατέκτησε η χώρα μας το 1963 με τον Γιώργο Σεφέρη και το 1979 με τον Ελύτη έχουν να κάνουν με την ελληνική γλώσσα. Και οι δύο σπουδαίοι ποιητές μας στην ομιλία τους, στην Ακαδημία της Στοκχόλμης, είπαν ότι τιμάται η γλώσσα η ελληνική. Ο Σεφέρης είπε ότι σήμερα τιμάται η ελληνική γλώσσα, που oμιλείται επί αιώνες αδιάσπαστα και αδιάκοπα. Και ο Ελύτης, μιλώντας στους Έλληνες μετανάστες μια-δυο μέρες μετά την απονομή, τον Νοέμβριο του 1979 τους είπε ότι δεν υπάρχει άλλη γλώσσα στον κόσμο που η λέξη «ουρανός» και η λέξη «θάλασσα» να μιλιέται επί τρεις χιλιάδες χρόνια, από τον Όμηρο και τον Πλάτωνα μέχρι σήμερα.

Αυτό το όπλο, λοιπόν, αυτό το πολιτιστικό όπλο είναι κάτι που αξίζει να αξιοποιηθεί από εδώ και πέρα, είναι κάτι που θα μας ενώσει, το χρειαζόμαστε και θα μπορέσει η Ελλάδα να κάνει αυτό το άλμα προς το εξωτερικό, κραδαίνοντας όχι στοιχεία άλλα, αλλά στοιχεία που αναδεικνύουν την παράδοση.

Είναι εντυπωσιακή -και θα σας τη δώσω τώρα φεύγοντας- αυτή η ομιλία που έκανε το 1959, είμαι βέβαιος ότι το ξέρετε, στη Διεθνή Τράπεζα Ανασυγκρότησης ο Ξενοφών Ζολώτας, ο οποίος μιλώντας -τέλη της δεκαετίας του 1950- έκανε μια ομιλία δύο σελίδων, όπου χρησιμοποίησε μόνο ελληνικές λέξεις οι οποίες, όμως, χρησιμοποιούνται στα αγγλικά και έτσι εντυπωσίασε το ακροατήριο και νομίζω πως χάρη σε εκείνη την ομιλία πετύχαμε και κάποια οφέλη από την Τράπεζα Ανασυγκρότησης.

Είναι μια ενδιαφέρουσα ομιλία, ίσως είναι μια ευκαιρία να ξαναθυμηθούμε αυτές τις επιτυχίες τώρα που η UNESCO αναγνώρισε επιτέλους κάτι το οποίο είναι γνωστό και αξίζουν συγχαρητήρια, όχι μόνο στον πρέσβη μας στην UNESCO τον κύριο Κουμουτσάκο, αλλά και στους επιστήμονες οι οποίοι τον βοήθησαν. Είναι ο κύριος Μπαμπινιώτης, ο κύριος Κλαίρης και άλλοι.

Κύριε πρόεδρε αναφέρατε το μεγάλο μυστικό. Το μεγάλο μυστικό δεν έχει την γοητεία της ποίησης που μιλούσαμε προηγουμένως. Είναι πεζό. Είναι η οικονομία, η οποία πρέπει να πάει καλά.

Πρέπει, λοιπόν, η πολιτεία να φροντίσει η οικονομία να πάει όσο καλύτερα γίνεται ώστε η ποθητή κοινωνική συνοχή να υποστηριχθεί όχι μόνο με τρόπους διδακτικούς αλλά και με τρόπους βελτίωσης της ζωής των Ελλήνων. Ο ελληνικός λαός, το ένιωσα αυτό και προχθές επαναλαμβάνω στο Μεσολόγγι, ο ελληνικός λαός θέλει και να είναι ασφαλής, θέλει και να προκόψει. Αλλά και οι δύο παράγοντες εθνικής ασφάλειας και κοινωνικής συνοχής, ενίσχυσης των ασθενέστερων κυρίως, εξαρτώνται από την οικονομία.

Συνεπώς η πολιτεία, η κυβέρνηση, τα κόμματα, όλοι, πρέπει να συμβάλλουν στην διαμόρφωση ενός κλίματος, μιας ατμόσφαιρας, που θα επιτρέψει στην οικονομία να κάνει άλματα, όχι απλώς βήματα μπροστά, ώστε το μέρισμα αυτής της επιτυχίας, χωρίς να υπονομεύσουμε τη δημοσιονομική ευστάθεια, να μπορέσει να μετατραπεί σε ενίσχυση και της ασφάλειάς μας και της κοινωνικής μας προκοπής.

Σας καλωσορίζω, λοιπόν, επισήμως εδώ στο Προεδρικό Μέγαρο. Σας ευχαριστώ για αυτή την ενημέρωση που θα γίνει και εύχομαι κάθε επιτυχία προς όφελος του ελληνικού λαού.

Τέλος πρωθυπουργός ευχήθηκε στον κ. Τασούλα καλή Ανάσταση και καλό Πάσχα, με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να αντεύχεται: «Καλή Ανάσταση και καλό Πάσχα σε όλες και όλους. Είναι η γιορτή της ελπίδας και πολύ περισσότερο της ελπίδας που πραγματοποιήθηκε».

Κ. Τζ.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Στις εξελίξεις γύρω από το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ αναφέρεται με δήλωση του από τις Βρυξέλλες ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Σωκράτης Φάμελλος καταγγέλλοντας την κυβέρνηση ότι «συνεχίζει την συγκάλυψη».

Συγκεκριμένα στην δήλωση του αναφέρει: «Το πέπλο συγκάλυψης για το έγκλημα των Τεμπών όλο και απλώνεται. Από εκεί που η κυβέρνηση είχε «ευαγγέλιο» το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, τώρα κάνει ακριβώς το αντίθετο. Το αμφισβητεί, με τη συμμετοχή ακόμη μια φορά και της ηγεσίας της Δικαιοσύνης».

Γενικεύοντας ο κ. Φάμελλος υποστηρίζει: «Δεν τους ενδιαφέρει η αλήθεια. Δεν τους ενδιαφέρει η δικαιοσύνη. Βρίσκονται σε πανικό. Το μόνο που θέλουν είναι να καλύψουν τις δικές τους ευθύνες: και για το έγκλημα των Τεμπών και τη σύγκρουση, αλλά και για τη συγκάλυψη, η οποία ακολούθησε. Η κοινωνία ζητά οξυγόνο. Και ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ από όλες τις πλευρές -και στο Ευρωκοινοβούλιο, και στην ελληνική Βουλή, αλλά και μέσα στην κοινωνία- θα αποκαλύψει τις ευθύνες τους. Και οι ευθύνες θα αποδοθούν, όσο ψηλά κι αν βρίσκονται».

ΑΠΕ-ΜΠΕ