Ο Ιανουάριος 2025 βρίσκεται ήδη στο δεύτερο μισό του και οι μηχανές του υπουργείου Οικονομικών (ΥΠΟΙΚ) τρέχουν για να υλοποιήσουν τα πρώτα προγράμματα της νέας χρονιάς, με την στόχευση να επικεντρώνεται στα ζητήματα της κατοικίας και της ενίσχυσης της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας.

Συγκεκριμένα, στην ατζέντα του ΥΠΟΙΚ για τον Ιανουάριο είναι σημειωμένα 4 προγράμματα, που είτε έχουν ήδη ξεκινήσει, είτε αναμένονται έως το τέλος του μήνα: για αγορά πρώτης κατοικίας, για ενεργειακή αναβάθμιση σπιτιών, για στήριξη της μικρής επιχειρηματικότητας με έμφαση στις γυναίκες, και στην ενίσχυση του εξαγωγικού προσανατολισμού των επιχειρήσεων.

Και στις 4 περιπτώσεις, πρόκειται για προγράμματα που υλοποιούνται με ευρωπαϊκούς πόρους, δύο μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, δύο μέσω του ΕΣΠΑ 2021-2027.

Σπίτι μου 2

Στην κορυφή της λίστας βρίσκεται το νέο στεγαστικό πρόγραμμα Σπίτι Μου 2, που δίνει την ευκαιρία σε περίπου 20.000 νοικοκυριά να αποκτήσουν την δική τους πρώτη κατοικία. Ήδη, όπως έκανε γνωστό χθες (16.01.2025) το οικονομικό επιτελείο σε σχετική συνέντευξη Τύπου, μέσα στις πρώτες 25 ώρες (ξεκίνησε στις 15.01.2025) κατατέθηκαν 25.000 αιτήσεις.

Το πρόγραμμα τρέχει με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, και δίνει την ευκαιρία στους υποψήφιους δικαιούχους να αποκτήσουν πρόσβαση σε ευνοϊκό δανεισμό της τάξης του 90% του δανείου, για σπίτια αξίας έως 250.000 ευρώ.

Οι υποψήφιοι θα πρέπει να έχουν ηλικία από 25 έως και 50 ετών, και να πληρούν τα συγκεκριμένα εισοδηματικά κριτήρια:

• άγαμος ή άγαμη με ετήσιο εισόδημά από 10.000 έως 20.000 ευρώ
• άγαμος ή άγαμη ή με σύμφωνο συμβίωσης με ετήσιο οικογενειακό εισόδημά από 10.000 έως 28.000 ευρώ και προσαύξηση 4.000 ευρώ για κάθε παιδί
• μονογονέας, με ετήσιο οικογενειακό εισόδημά από 10.000 έως 31.000 ευρώ, με προσαύξηση 5.000 ευρώ για κάθε παιδί πλέον του πρώτου

Στο οικονομικό επιτελείο, μάλιστα, τονίζουν τον καινοτόμο χαρακτήρα του συστήματος επιλεξιμότητας, ενώ υπογραμμίζουν πως το πρόγραμμα λειτουργεί με ανακατεύθυνση πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, γεγονός το οποίο απαίτησε σκληρές και πολύμηνες διαπραγματεύσεις του αναπληρωτή ΥΠΟΙΚ, Νίκου Παπαθανάση, με τις ευρωπαϊκές αρμόδιες υπηρεσίες.

Αναβαθμίζω το Σπίτι µου

Στην κατεύθυνση των ζητημάτων στέγης κινείται και το δεύτερο πρόγραμμα του Ιανουαρίου. Πρόκειται για το Αναβαθμίζω το Σπίτι Μου, το οποίο βοηθά τους πολίτες να αναβαθμίσουν ενεργειακά τις οικίες τους. Μάλιστα, το οικονομικό επιτελείο εκτιμά πως έτσι, πολλά σπίτια τα οποία παρέμεναν κενά επειδή δεν υπήρχαν διαθέσιμοι πόροι για να αναβαθμιστούν και να νοικιαστούν, θα πέσουν τώρα στην αγορά.

Στα συν του προγράμματος είναι πως απευθύνεται σε όλους. Δεν υπάρχουν εισοδηματικά ή ηλικιακά κριτήρια, δεν παίζει ρόλο αν αφορά την πρώτη ή κάποια άλλη κατοικία.

Μέσω αυτού, το οποίο αναμένεται να αρχίσει έως το τέλος του μήνα, θα δίνονται άτοκα δάνεια μέχρι και 25.000 ευρώ, σε περίπου 20.000 ιδιοκτήτες ακινήτων. Η διάρκεια αποπληρωμής του δανείου θα είναι από 3 έως 7 έτη και η επιδότηση του επιτοκίου θα είναι στο 100%, με μηδενικό επιτόκιο.

Ο προϋπολογισμός θα ανέρχεται στα 400 εκατ. ευρώ, με 300 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και 100 εκατ. ευρώ από τις τράπεζες.

Οι επιλέξιμες δαπάνες είναι:

• Θερμομόνωση τοίχων, δαπέδων και οροφής.
• Αντικατάσταση κουφωμάτων με ενεργειακά αποδοτικά.
• Εγκατάσταση ηλιακών θερμοσιφώνων για εξοικονόμηση ενέργειας.
• Συστήματα θέρμανσης και ψύξης νέας γενιάς με αυξημένη ενεργειακή απόδοση.
• Εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων ή μικρών ανεμογεννητριών.
• Πράσινη στέγη, για μείωση της θερμότητας και ενεργειακή εξοικονόμηση.

Νέο Ταμείο Μικροπιστώσεων

Αρχής γενομένης από τις 27 Ιανουαρίου 2025, οι πολύ μικρές επιχειρήσεις της χώρας, με έως 10 άτομα προσωπικό, θα έχουν πρόσβαση σε χαμηλότοκα δάνεια, καθώς με πόρους του ΕΣΠΑ 2021-2027 δημιουργείται το Νέο Ταμείο Μικροπιστώσεων, στο πλαίσιο του ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας.

Μάλιστα, τα δάνεια θα εκχωρούνται από ιδρύματα μικροπιστώσεων και όχι από τράπεζες.

Σκοπός είναι να ενισχυθούν περί τις 3.300 πολύ μικρές επιχειρήσεις, εκ των οποίων 1.000 επιχειρήσεις στο πλαίσιο της γυναικείας επιχειρηματικότητας.

Τα Ιδρύματα Μικροχρηματοδοτήσεων θα χορηγούν δάνεια κεφαλαίου κίνησης και δάνεια για την υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων, από 3.000 έως 25.000 ευρώ και διάρκειας 12-96 μηνών, με δυνατότητα περιόδου χάριτος έως 6 μήνες, χωρίς να χρειάζονται εμπράγματες εξασφαλίσεις.

Τα δάνεια θα είναι άτοκα σε ποσοστό 60% για τη γενική επιχειρηματικότητα και 75% για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα, ενώ το υπόλοιπο 40% ή 25% αντίστοιχα, θα παρέχεται από τα Ιδρύματα Μικροχρηματοδοτήσεων.

Εξωστρέφεια Μικροµεσαίων Επιχειρήσεων

Το τέταρτο πρόγραμμα του Ιανουαρίου ξεκινά την Δευτέρα (20.01.2025) και αφορά την ενίσχυση της εξωστρέφειας μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ).

Συγκεκριμένα, αφορά σε υφιστάμενες επιχειρήσεις οι οποίες είτε εξάγουν τα προϊόντα τους, είτε ενδιαφέρονται να εξάγουν, και ο συνολικός προϋπολογισμός ανέρχεται σε 200 εκατ. ευρώ.

Έτσι, με την νέα εβδομάδα αναμένεται η προδημοσίευση του οδηγού της νέας δράσης «Εξωστρέφεια Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων» µέσω του Προγράµµατος «Ανταγωνιστικότητα» του ΕΣΠΑ 2021-2027, με τα επόμενα στάδια της διαδικασίας να ακολουθούν.

Στόχος είναι να στηριχτούν σε ποσοστό 50% τα εξαγωγικά επιχειρηματικά πλάνα των εν λόγω ΜμΕ.

Σε περιπτώσεις ειδικής μέριμνας η χρηματοδότηση ενδεχόμενα θα φτάνει έως και στο 60% του επενδυτικού σχεδίου.

NEWSIT

Αγορά και αναβάθμιση κατοικίας, στήριξη των ΜμΕ, και εξωστρέφεια – Ποια τα προγράμματα με τα οποία ξεκινά το 2025 το ΥΠΟΙΚ

Τη δυνατότητα σε 20.000 νέους, ζευγάρια και οικογένειες να αποκτήσουν ιδιόκτητη πρώτη κατοικία με επιδοτούμενο επιτόκιο, δίνει το πρόγραμμα «Σπίτι μου ΙΙ» συνολικού προϋπολογισμού 2 δισεκατομμυρίων ευρώ, που χρηματοδοτείται κατά 50% μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και κατά 50% από τα τραπεζικά ιδρύματα.

Η υλοποίηση του προγράμματος πραγματοποιείται μέσω της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (ΕΑΤ), σε συνεργασία με τα Υπουργεία Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης.

Η διαδικασία υποβολής των αιτήσεων αρχίζει από σήμερα 15η Ιανουαρίου και για την εξυπηρέτηση οι ενδιαφερόμενοι, εκτός από τα τραπεζικά καταστήματα μπορούν να επικοινωνούν με:

* E-mail: spitimou2@hdb.gr και

* Τηλεφωνική εξυπηρέτηση στο 211-1058652

Συγκεκριμένα, όπως ανακοινώθηκε, πρώτο βήμα είναι η υποβολή της αίτησης στο πιστωτικό ίδρυμα της επιλογής του ενδιαφερομένου, όπου και προσκομίζει τα προβλεπόμενα δικαιολογητικά. Ανάμεσα στα δικαιολογητικά είναι και η έκδοση Βεβαίωσης Επιλεξιμότητας από το gov.gr Μέσω της ειδικής πλατφόρμας στο gov.gr που θα είναι διαθέσιμη από σήμερα, 15/1 στις 12.00 μ., ο ενδιαφερόμενος συνδέεται καταχωρίζοντας τους προσωπικούς κωδικούς του ΤAXIS.

Μόλις εισέλθει στο σύστημα, αυτομάτως αντλούνται τα στοιχεία του. Ο ενδιαφερόμενος θα λαμβάνει από το σύστημα έναν αριθμό πρωτοκόλλου αίτησης, με το οποίο μαθαίνει μερικές ημέρες αργότερα το αποτέλεσμα του ελέγχου. Αν κριθεί επιλέξιμος από το σύστημα, εκτυπώνει και προσκομίζει τη βεβαίωση στο πιστωτικό ίδρυμα. Ο αιτών δύναται επίσης να προσκομίσει για αρχή στο πιστωτικό ίδρυμα τα δικαιολογητικά και μόλις εκδοθεί η Βεβαίωση Επιλεξιμότητας, να την προσκομίσει ξεχωριστά.

Προσοχή: Το γεγονός ότι η πλατφόρμα του gov.gr καταχωρεί ένα πρόσωπο ως επιλέξιμο, δεν συνεπάγεται αυτόματα ότι είναι και αποδεκτό στο πρόγραμμα. Η αξιολόγηση της τελικής επιλεξιμότητας διενεργείται από το πιστωτικό ίδρυμα.

Το πιστωτικό ίδρυμα επίσης ενημερώνει αναλυτικά για τα έγγραφα που πρέπει να προσκομίσει ο αιτών σε όλα τα στάδια.

Είναι σημαντικό, το ακίνητο που θα βρει ο αιτών να διαθέτει Ηλεκτρονική Ταυτότητα Ακινήτου, καθώς στην πορεία θα εξοικονομήσει πολύτιμο χρόνο από τον τεχνικό και νομικό έλεγχο που θα ακολουθήσει το πιστωτικό ίδρυμα και επιπλέον, θα αναγράφεται υποχρεωτικά στο συμβόλαιο αγοραπωλησίας.

Μετά την επιλογή του ακινήτου από τον αιτούντα, το πιστωτικό ίδρυμα έχει προθεσμία τριάντα (30) ημερών από την προσκόμιση των δικαιολογητικών για να ελέγξει την πλήρωση των κριτηρίων επιλεξιμότητας του αποκτώμενου ακινήτου.

Μετά τη θετική απάντηση της ΕΑΤ, το πιστωτικό ίδρυμα οφείλει να ενημερώσει τον δικαιούχο για την υπαγωγή του στο πρόγραμμα. Η έγκριση υπαγωγής ισχύει για ενενήντα (90) ημέρες από τη γνωστοποίησή της στον αιτούντα.

Μέσα στο διάστημα αυτό, το πιστωτικό ίδρυμα διενεργεί νομικό και τεχνικό έλεγχο επί του ακινήτου. Εάν ο έλεγχος ολοκληρωθεί επιτυχώς, ενημερώνεται ο δικαιούχος να προβεί στη σύναψη του οριστικού συμβολαίου αγοράς του ακινήτου.

Κατόπιν της σύναψης του οριστικού συμβολαίου αγοράς, το πιστωτικό ίδρυμα συνάπτει τη Σύμβαση Δανεισμού Τελικού Αποδέκτη.

Οι δικαιούχοι του Προγράμματος επιβαρύνονται με τα έξοδα νομικού και τεχνικού ελέγχου του ακινήτου, καθώς και τα έξοδα που σχετίζονται με την εγγραφή του βάρους επί του αποκτηθέντος ακινήτου (ενδεικτικά: δαπάνη για την έκδοση της δικαστικής απόφασης εγγραφής προσημείωσης υποθήκης επί ακινήτου, τέλος για την εγγραφή της προσημείωσης υποθήκης, έξοδα για την υποβολή αίτησης έκδοσης πιστοποιητικών, την περίληψη της δικαστικής απόφασης και την έκδοση των πιστοποιητικών, έξοδα για τη δήλωση των δικαιωμάτων προσημείωσης, εφόσον λειτουργεί Κτηματολογικό Γραφείο, έξοδα άρσης προσημείωσης).

Οι έξι βελτιώσεις στο «Σπίτι μου ΙΙ»

* Το όριο ηλικίας των δικαιούχων αυξήθηκε έως τα 50 έτη. Στο «Σπίτι μου 1», το όριο ηλικίας ήταν τα 39 έτη.

* Αυξήθηκε από τα 16.000 στα 20.000 το εισοδηματικό όριο για τον άγαμο. Το οικογενειακό αναπροσαρμόζεται από τα 24.000 ευρώ στα 28.000 ευρώ, με το κάθε παιδί να αυξάνει το ποσό κατά 4.000 ευρώ (από 3.000 ευρώ) και το εισόδημα για μονογονεϊκή οικογένεια αυξάνεται από τα 27.000 ευρώ στα 31.000 ευρώ, με το κάθε παιδί μετά το πρώτο, να αυξάνει το ποσό κατά 5.000 ευρώ (από 3.000 ευρώ).

* Ο υπολογισμός του εισοδήματος θα βασίζεται πλέον στον μέσο όρο των τελευταίων τριών ετών και όχι μόνο της τελευταίας χρονιάς στην περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος υπερβαίνει το ανώτατο εισοδηματικό όριο.

* Αυξάνεται η αξία του συμβολαίου του ακινήτου προς αγορά. Ανεβαίνει στα 250.000 ευρώ από 200.000 ευρώ, επιτρέποντας την κάλυψη του 90% αυτής της τιμής. Το ανώτατο όριο χρηματοδότησης είναι 190.000 ευρώ.

* Στο όριο των 150 τ.μ. δεν περιλαμβάνονται πλέον οι βοηθητικοί χώροι (αποθήκες, θέσεις στάθμευσης κλπ.), που βρίσκονται στους κοινόχρηστους ή κοινόκτητους χώρους πολυκατοικίας και δεν αποτελούν αυτοτελείς οριζόντιες ιδιοκτησίες, αλλά ανήκουν σε κάποια οριζόντια ιδιοκτησία κατ΄ αποκλειστική χρήση και αναγράφονται στον τίτλο ιδιοκτησίας.

* Προβλέπεται για πρώτη φορά ειδική μέριμνα για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα των κατοίκων του Έβρου. Οικογένειες με δυο παιδιά που αποκτούν την πρώτη κατοικία τους στους Δήμους Ορεστιάδας, Σουφλίου ή Διδυμοτείχου, δικαιούνται επιδότηση επιτοκίου κατά 50% για το μέρος του δανείου που χρηματοδοτείται από το πιστωτικό ίδρυμα.

Στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://minscfa.gov.gr/programma-spiti-mou-ii/ θα βρείτε 35 επικαιροποιημένες ερωτήσεις/απαντήσεις με όλες τις πληροφορίες για τα κριτήρια επιλεξιμότητας, τις ειδικές περιπτώσεις και τη διαδικασία του προγράμματος.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Δεν είναι λίγες οι φορές που ακούμε γύρω μας, ότι τα fundsθησαυρίζουν σε βάρος των οφειλετών μέσω των πλειστηριασμών. Αυτό είναι ξεκάθαρα ορθό λόγω της αξίας μεταπώλησης των ακινήτων. Οι τιμές των πλειστηριασμών είναι σαφώς μικρότερες της πραγματικής αξίας των ακινήτων.

Ας παραθέσουμε ένα παράδειγμα απόκτησης ακινήτου και στη συνέχεια εκποίησής του από τα funds.

Ένας οφειλέτης αδυνατεί να αποπληρώσει την οφειλή του μέσω  βραχυπρόθεσμης ρύθμισης ή εξόφλησης ωστόσο διατηρεί κατοικία / μαγαζί κλπ.  μεγαλύτερης, μικρότερης ή ίσης αξίας με αυτήν.

Ο οφειλέτης εφόσον δεν έρθει εγκαίρως σε συμφωνία με την εισπρακτική, η δεύτερη, θα προχωρήσει σε μέτρα εκτέλεσης (Κατάσχεση και Πλειστηριασμό της περιουσίας του).

Ο πρώτος μέσω νομικών ενεργειών θα προσπαθήσει να προστατέψει την περιουσία του. Σε περιπτώσεις νομικής επιτυχίας όπου θα ανατραπούν τα μέτρα εκτέλεσης, τα funds, θα επανέλθουν φορτώνοντας τους δανειακούς λογαριασμούς των οφειλετών με επιπλέον νομικά έξοδα. Σε εύλογο χρονικό διάστημα και εφόσον έχουν εξαντληθεί όλα τα αποτρεπτικά μέσα ο πλειστηριασμός εν τέλη θα διενεργηθεί κανονικά.

Την ημέρα του πλειστηριασμού τα funds πλειοδοτούν και εφόσον δεν υπάρχουν λοιποί πλειοδότες το ακίνητο θα καταλήξει στην εταιρεία διαχείρισης ακινήτων της εισπρακτικής.

Σε περίπτωση που υπάρχουν πλειοδότες, σε μεγάλο ποσοστό οι εισπρακτικές αφήνουν τα ακίνητα να αποκτηθούν από τρίτους,καθώς η συμμετοχή  πολλών πλειοδοτών ανεβάζει την αξία απόκτησης του ακινήτου με αποτέλεσμα η απόκτηση του από το ίδιο το Fund να μην είναι πλέον συμφέρουσα.

Εκεί δημιουργείται μια Τράπεζα νέων ακινήτων που έχουν αποκτηθεί στους πλειστηριασμούς και μέσω των Real Estateεταιρειών που δημιουργήθηκαν, πωλούνται, σε μεγαλύτερη της αποκτηθείσας  αξία, σε τρίτους.

Συνεπώς, το κέρδος της εισπρακτικής θα είναι σημαντικό διότι από την μια το ακίνητο αποκτήθηκε σε τιμή βίαιης ρευστοποίησης (Πλειστηριασμός) και από την άλλη το ίδιο ακίνητο πωλείται σε τρίτους με την παραδοσιακή πώληση. Σημειώνεται ωστόσο ότι μετά την απόκτηση του ακινήτου από την εισπρακτική και πριν μεταπωληθεί πραγματοποιείται από την ίδια η νομική τακτοποίηση του ακινήτου προκειμένου αυτό να παραδοθεί στην αγορά ακινήτων πλήρως νομιμοποιημένο.

Λόγω του μεγάλου αποθέματος σε ακίνητα οι περισσότερες από τις εισπρακτικές δημιούργησαν δικές τους μεσιτικές  εταιρείες τις λεγόμενες REO, οι οποίες λειτουργούν μεν ανεξάρτητα από τα Funds, αλλά η σχέση τους είναι δεδομένη.

Σύμφωνα με πληροφορίες τα ακίνητα που διαθέτουν τα Fundsανέρχονται σε περίπου 8.000 οικιστικά από το σύνολο 20.000 που έχουν περιέλθει στην κυριότητά τους μέσω πλειστηριασμών τα τελευταία χρόνια.

Οι λόγοι που δεν έχουν διοχετευθεί τα ακίνητα στην αγορά μέχρι σήμερα είναι δύο. Πρώτον, το κόστος νομιμοποίησης αυθαίρετων εργασιών και η υποστελέχωση των ανάλογων τμημάτων και δεύτερον ο φόβος της μείωσης της αξίας αυτών σε περίπτωση πολλαπλών προς διάθεση ακινήτων στην αγορά.

Το καρπούζι και το μαχαίρι στα χέρια τους.

Μια επικερδής επιχείρηση των Funds!!!!

Ρώνα Μαργιολάκη

Mphil, MBA, BSc (Hons), CIA, CISM, CICA, CRMA, PRINCE2,DPO

Partner

Mark Consulting