Η σύλληψη του δημάρχου Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, για υποθέσεις διαφθοράς, αποτέλεσε σοκ για την Τουρκία και προκάλεσε διεθνείς αντιδράσεις, καθώς ο κύριος πολιτικός αντίπαλος του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν οδηγήθηκε στη φυλακή.

Με φόντο την σύλληψη του δημάρχου Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, λίγοι ίσως γνωρίζουν ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, το 1999 όταν ήταν δήμαρχος Κωνσταντινούπολης μπήκε στη φυλακή για τέσσερις μήνες, κάτι που όχι μόνο δεν αποτέλεσε εμπόδιο στην πολιτική του πορεία, αλλά λειτούργησε ως καταλύτης για την ενίσχυση της δημοτικότητάς του και τον έφερε στην ηγεσία της Τουρκίας. Θα μπορούσε η ιστορία να επαναληφθεί αλλά από την… ανάποδη;

Το πολιτικό μέλλον του Εκρέμ Ιμάμογλου, ενός από τους πιο δημοφιλείς πολιτικούς της Τουρκίας και Νο1 αντιπάλου του Ερντογάν, έχει τεθεί σε κίνδυνο, μετά τη σύλληψη του το πρωί της Τετάρτης (19.03.2025) και την ακύρωση του πτυχίου του κάτι που μπλοκάρει την υποψηφιότητά του για πρόεδρος της Τουρκίας αφού σύμφωνα με τον τουρκικό νόμο, οι υποψήφιοι προέδροι ενός κόμματος πρέπει να κατέχουν πτυχίο ανώτατης εκπαίδευσης.

Η κράτησή του από τις αρχές στο πλαίσιο μιας έρευνας για διαφθορά, καθώς και η απόφαση σχετικά με το πτυχίο του, ήρθε λίγες μέρες πριν από την αναμενόμενη επισημοποίηση της υποψηφιότητάς του για την προεδρία εκ μέρους του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), προκειμένου να αντιμετωπίσει τον Ερντογάν, ο οποίος κυβερνά την Τουρκία πάνω από 20 χρόνια. Πολλοί βλέπουν την όλη επιχείρηση ως μια προσπάθεια του Ερντογάν να εμποδίσει τον Ιμάμογλου να θέσει υποψηφιότητα, μια και μετά τις δύο θητείες του ως δήμαρχος θεωρείται ευρέως ισχυρός αντίπαλος σε κάθε μελλοντική εκλογική αναμέτρηση.

Η ειρωνεία είναι ότι σε ένα βαθμό οι βίοι του Ερντογάν και του Ιμάμογλου μπορούν να χαρακτηριστούν παράλληλοι.

Δεν είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς τις ομοιότητες στις διαδρομές του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του Εκρέμ Ιμάμογλου: Και οι δύο βρέθηκαν αντιμέτωποι με πολιτικές διώξεις, γεγονός που όχι μόνο δεν ανέκοψε την πορεία τους, αλλά ενίσχυσε τη δυναμική τους ως ανερχόμενοι ηγέτες.

Ο Ερντογάν χρησιμοποίησε τη φυλάκισή του για να αναδειχθεί ως ηγέτης του AKP και να γίνει πρωθυπουργός της Τουρκίας από το 2003 μέχρι το 2014, για τρεις συνεχόμενες θητείες, και πρόεδρος της Τουρκίας από τον Αύγουστο του 2014 μέχρι και σήμερα. Αντίστοιχα, ο Ιμάμογλου, που έχει δει τη δημοτικότητά του να εκτοξεύεται τα τελευταία χρόνια, και μετά τη σύλληψή του, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν «νιώθει την πίεση» από τον κύριο πολιτικό του αντίπαλο, είναι πιθανός διεκδικητής της προεδρίας το 2028 και ίσως ο μόνος που θα μπορούσε να ρίξει τον Ερντογάν από τον… θρόνο.

Η πορεία του Ιμάμογλου μοιάζει σε πολλά σημεία με αυτήν του ίδιου του Ερντογάν. Φυσικά, οι πολιτικές τους διαδρομές δεν είναι ταυτόσημες, ωστόσο η πορεία τους δείχνει πως, στην Τουρκία, η δίωξη ενός πολιτικού συχνά τον καθιστά ακόμα πιο ισχυρό…

Βίοι παράλληλοι

Ο Εκρέμ Ιμάμογλου σπούδασε διοίκηση επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης και στη συνέχεια εργάστηκε στον κατασκευαστικό τομέα.

Το 2008 έγινε μέλος του CHP, ενώ το 2014 εξελέγη δήμαρχος στην περιοχή Μπεϊλίκντουζου της Κωνσταντινούπολης.

Το 2019, επεφύλαξε στο κυβερνών κόμμα του Ερντογάν (AKP) τη μεγαλύτερη ήττα του κερδίζοντας τη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης, δύο φορές. Ένα δικαστήριο ακύρωσε την αρχική του νίκη, μόνο και μόνο για να κερδίσει τις επαναληπτικές εκλογές με ακόμη μεγαλύτερη διαφορά. Και το 2024, εξασφάλισε την επανεκλογή του παρά τη διασπασμένη συμμαχία της αντιπολίτευσης.

Αντίστοιχα ο Ερντογάν ξεκίνησε την πολιτική του σταδιοδρομία ως δήμαρχος Κωνσταντινούπολης το 1994. Κέρδισε τις εκλογές με 25,19% της λαϊκής ψήφου και ήταν η πρώτη φορά που εξελέγη στην Κωνσταντινούπολη δήμαρχος από το Ισλαμιστικό Κόμμα της Ευημερίας. Ακολούθησαν περιπέτειες με τη δικαιοσύνη λόγω της απαγγελίας ενός ποιήματος του Τούρκου εθνικιστή ποιητή Ζιγιά Γκιοκάλπ που θεωρήθηκε από το δικαστήριο ως προτροπή για τέλεση αδικήματος και υποκίνηση σε θρησκευτικό ή φυλετικό μίσος.

Το ποίημα έλεγε: «Τα τζαμιά είναι οι στρατώνες μας, οι θόλοι είναι τα κράνη μας, οι μιναρέδες οι ξιφολόγχες μας και οι πιστοί οι στρατιώτες μας».

Ο Ερντογάν ωθήθηκε σε παραίτηση από την θέση του δημάρχου το 1998 και τελικά καταδικάστηκε το 1999 σε δεκάμηνη φυλάκιση, που συνοδεύτηκε από αφαίρεση των πολιτικών του δικαιωμάτων για το συγκεκριμένο διάστημα. Η ποινή του ολοκληρώθηκε στις 24 Ιουλίου 1999.

Ο Τούρκος πρόεδρος εξέτισε την ποινή του σε φυλακή της Κωνσταντινούπολης από τον Μάρτιο έως τον Ιούλιο του 1999. Αντί να τελειώσει την πολιτική του καριέρα, η φυλάκισή του ενίσχυσε τη δημοτικότητά του. Λίγα χρόνια αργότερα, το 2001, ίδρυσε το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), το οποίο κέρδισε τις εκλογές το 2002, ανοίγοντας τον δρόμο για την πολιτική του άνοδο.

Ο ίδιος δεν μπόρεσε να γίνει άμεσα πρωθυπουργός, λόγω κωλύματος εκλογιμότητας. Πρωθυπουργός ορίστηκε αρχικά ο στενός του συνεργάτης, Αμπντουλάχ Γκιουλ. Ο Ερντογάν έγινε ο 57ος πρωθυπουργός της Τουρκίας στις 14 Μαρτίου 2003 και από τότε δεν έχει χάσει ποτέ.

Από το 2014 και μετά εκλέγεται πρόεδρος της χώρας, και μάλιστα άλλαξε το Σύνταγμα ώστε το αξίωμα του προέδρου να έχει διευρυμένες εκτελεστικές εξουσίες.

Η εξουσία του απειλήθηκε στις 15 Ιουλίου 2016, όταν τμήματα του τουρκικού στρατού οργάνωσαν πραξικόπημα εναντίον της κυβέρνησης Ερντογάν, χωρίς να τα καταφέρουν. Ο ίδιος ο Ερντογάν γλίτωσε απόπειρα δολοφονίας στον τόπο των διακοπών του στη Μαρμαρίδα. Για το πραξικόπημα ο Ερντογάν, όπως και άλλοι κρατικοί αξιωματούχοι, κατηγόρησε ως υπαίτιο τον Φετουλάχ Γκιουλέν.

Μένει να δούμε αν η ιστορία αυτή θα επαναληφθεί αλλά αυτή τη φορά «από την ανάποδη» κι αν η σύλληψη του Ιμάμογλου, αποτελέσει τελικά την «αρχή του τέλους» για τον νυν πρόεδρο της Τουρκίας.

NEWSIT

Ο Ερντογάν, ο Ιμάμογλου και η ιστορία «ανάποδα»: Μια φυλάκιση πριν 26 χρόνια άλλαξε την ιστορία της Τουρκίας

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ κατά την τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Ουκρανό ομόλογό του πρότεινε να περάσουν «στην κατοχή» των ΗΠΑ ουκρανικοί σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, εκτιμώντας ότι αυτό θα προσέφερε «την καλύτερη προστασία και την καλύτερη δυνατή υποστήριξη».

Διαβάστε επίσης: 

Β. Ζελένσκι και Ντ. Τραμπ συζήτησαν το ενδεχόμενο να περάσει υπό αμερικανικό έλεγχο ο πυρηνικός σταθμός στη Ζαπορίζια

Στο μεταξύ σήμερα στο Λονδίνο θα συνεδριάσουν οι επικεφαλής των γενικών επιτελείων στρατού περίπου 30 χωρών οι οποίες έχουν δηλώσει έτοιμες να προσφέρουν εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία. Στη συνάντηση αυτή θα συζητηθεί ένα σχέδιο διατήρησης της ειρήνης σε περίπτωση εκεχειρίας με τη Ρωσία.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία και η ευρωπαϊκή άμυνα έναντι της ρωσικής απειλής θα αποτελέσουν και τα βασικά θέματα συζήτησης στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ που διεξάγεται σήμερα στις Βρυξέλλες.

Στη διάρκεια της τηλεφωνικής του επικοινωνίας με τον Τραμπ ο Ουκρανός πρόεδρος δήλωσε έτοιμος να αναστείλει τις επιθέσεις εναντίον ενεργειακών και μη στρατιωτικών υποδομών στη Ρωσία, μετά τη σχετική δέσμευση του Βλαντίμιρ Πούτιν την Τρίτη.

«Ένα από τα πρώτα βήματα προς τον τερματισμό του πολέμου θα μπορούσε να είναι η αναστολή των πληγμάτων εναντίον των ενεργειακών υποδομών και άλλων μη στρατιωτικών υποδομών. Υποστήριξα το μέτρο αυτό και (…) είμαστε έτοιμοι να το εφαρμόσουμε», έγραψε ο Ζελένσκι στο Χ.

Ο ίδιος διευκρίνισε ότι στη συζήτηση με τον Τραμπ αναφέρθηκε το ενδεχόμενο μόνο «ένας πυρηνικός σταθμός, που βρίσκεται υπό ρωσική κατοχή» να περάσει υπό αμερικανικό έλεγχο, δηλαδή αυτός στη Ζαπορίζια στη νοτιοανατολική Ουκρανία.

Από την πλευρά της Ουάσινγκτον οι τόνοι έχουν πέσει σημαντικά σε σχέση με την εχθρότητα με την οποία έγινε δεκτός ο Ζελένσκι στα τέλη Φεβρουαρίου από τον Τραμπ.

Ο Αμερικανός πρόεδρος είχε μια «φανταστική» τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ουκρανό ομόλογό του, δήλωσε η Κάρολαϊν Λέβιτ εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου.

Ο Ζελένσκι στο Χ έκανε λόγο για μια «θετική, πολύ ουσιαστική και ειλικρινή» συνομιλία. Λίγο αργότερα, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, διαβεβαίωσε ότι δεν δέχθηκε «καμία πίεση» από τον Τραμπ για να κάνει υποχωρήσεις.

Η αμερικανική επίσημη ανακοίνωση για την τηλεφωνική επικοινωνία των δύο ανδρών υπογράμμισε ότι ο Ζελένσκι, τον οποίο η Ουάσινγκτον έχει κατηγορήσει ότι είναι αγνώμων, «ευχαρίστησε» επανειλημμένα τον Τραμπ για τις ενέργειές του.

«Είχα μια πολύ καλή τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρόεδρο της Ουκρανίας Ζελένσκι (…) Είμαστε σε καλό δρόμο», τόνισε ο Ρεπουμπλικάνος σε ανάρτησή του στο Truth Social.

Δεν έδωσε διευκρινίσεις για την αιφνιδιαστική, νέα του πρόταση σχετικά με τις ουκρανικές ενεργειακές υποδομές, η οποία όμως συνάδει με τον τρόπο με τον οποίο ο πρώην μεγιστάνας των ακινήτων προσεγγίζει τη διπλωματία, σαν εμπορική συναλλαγή.

«Ο πρόεδρος Ζελένσκι ζήτησε συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας (…) και ο πρόεδρος Τραμπ δέχθηκε να συνεργαστεί μαζί του για να δούνε τι είναι διαθέσιμο, κυρίως στην Ευρώπη», πρόσθεσε η Λέβιτ.

Η ίδια εξήγησε ότι «η ανταλλαγή στρατιωτικών πληροφοριών για την άμυνα της Ουκρανίας» «θα συνεχιστεί».

Οι ΗΠΑ είχαν αναστείλει προσωρινά τη στρατιωτική βοήθεια που παρέχουν στην Ουκρανία και την ανταλλαγή στρατιωτικών πληροφοριών μέχρι το Κίεβο να δεχθεί μια αμερικανική πρόταση για πλήρη εκεχειρία 30 ημερών, κάτι για το οποίο ο Τραμπ δεν κατάφερε να πείσει τον Πούτιν.

Πολλά ερωτήματα μένουν προς το παρόν αναπάντητα μετά τις συνομιλίες του Τραμπ με τον Πούτιν και τον Ζελένσκι, κυρίως σε ό,τι αφορά το μέλλον της δυτικής βοήθειας προς το Κίεβο, καθώς ο Ρώσος πρόεδρος έχει ζητήσει την αναστολή της, και το ενδεχόμενο «να μοιραστούν» περιοχές, στο οποίο αναφέρθηκε πρόσφατα ο Αμερικανός πρόεδρος.

Τις επόμενες ημέρες σχεδιάζεται να πραγματοποιηθούν συνομιλίες στη Σαουδική Αραβία. Στόχος είναι αρχικά να επεκταθεί η εκεχειρία στη Μαύρη Θάλασσα, στη συνέχεια να επιτευχθεί πλήρης κατάπαυση του πυρός, ενώ στο τελικό στάδιο να ξεκινήσουν ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, μια προοπτική που μοιάζει μακρινή.

Στο Λονδίνο οι επικεφαλής του στρατού περίπου 30 χωρών οι οποίες στηρίζουν την Ουκρανία θα συνεδριάσουν σήμερα για να συζητήσουν «την επιχειρησιακή φάση» του σχεδίου τους διατήρησης της ειρήνης σε περίπτωση εκεχειρίας.

Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ προσπαθεί μαζί με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν να συστήσουν «έναν συνασπισμό προθύμων», έτοιμο να συμβάλει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο σε αυτό το σχέδιο.

ΕΜ

ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ:  EPA/JIM LO SCALZO

ΑΠΕ-ΜΠΕ

αποστολή ΑΠΕ-ΜΠΕ Σοφία Παπαδοπούλου

Μια χώρα σε πένθος, ένα ατέλειωτο μοιρολόι, αναμεμειγμένο με κραυγές θυμού και οργής, και ένα «γιατί» να συνοδεύει κάθε αναφορά στην τραγωδία. Η Βόρεια Μακεδονία κηδεύει, σήμερα, τους νεκρούς της πυρκαγιάς σε νυχτερινό κέντρο του Κότσανι, τα ξημερώματα της περασμένης Κυριακής και αυτό είναι το μόνο θέμα όχι μόνο της επικαιρότητας αλλά και στις συζητήσεις μεταξύ των ανθρώπων στον δρόμο.

Με το που περνά κανείς τα σύνορα από τον σταθμό των Ευζώνων προς τη Βόρεια Μακεδονία, οι σημαίες που συναντά κατά μήκος της διαδρομής κυματίζουν μεσίστιες, ενώ ο άλλοτε ζωηρός ρυθμός της βαλκανικής μουσικής στο ραδιόφωνο έχει δώσει τη θέση του σε ήχους πένθιμους, ανάλογους της περιρρέουσας ατμόσφαιρας.
Σε βενζινάδικο μεγάλης αλυσίδας πετρελαιοειδών, λίγο πριν από τη Γευγελή, η ταμίας προσπαθεί με δυσκολία να συγκρατήσει τα δάκρυά της, όταν της ζητάμε κατευθύνσεις για το Κότσανι. «Χάσαμε τα παιδιά μας, είναι αδιανόητο αυτό που ζούμε» λέει, με τον υπάλληλο που λίγο πριν μας είχε γεμίσει το ντεπόζιτο να συμπληρώνει: «ούτε πόλεμο να είχαμε, τέτοια τραγωδία».

Καθώς πλησιάζουμε στο Κότσανι, η παρουσία της αστυνομίας πληθαίνει, δίνοντας κατευθύνσεις σε όσους θέλουν να προσεγγίσουν το νεκροταφείο, εκεί όπου λίγο αργότερα θα παιχτεί η τελευταία πράξη μιας τραγωδίας που όμοιά της δεν έχει δει η περιοχή, όπως έλεγε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ κάτοικος της κωμόπολης αυτής, που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 100χλμ από την πρωτεύουσα, Σκόπια. «Σήμερα δεν είναι ώρα για λόγια, είναι ώρα σιωπής για τα νεκρά παιδιά μας» συμπλήρωσε, καθώς προχωρούσε εκεί όπου 24 τάφοι έχουν σκαφτεί ο ένας πλάι στον άλλο, για να υποδεχτούν τους νεκρούς. «Άλλοι 7-8 τάφοι είναι διάσπαρτοι πιο πάνω» μας εξήγησε και μας ζήτησε να είμαστε διακριτικοί στον πόνο των συγγενών  καθώς υπάρχει διάχυτη ενόχληση εξαιτίας κάποιων φωτογραφιών που, όπως είπε, είδαν το φως της δημοσιότητας τα προηγούμενα 24ωρα. Κάτι που διαπιστώσαμε καθώς προχωρούσαμε προς τον ειδικό χώρο που έχει οριοθετηθεί σε μια γωνιά του νεκροταφείου για τους εκπροσώπους των μέσων ενημέρωσης αφού στη θέα της κάμερας, ένα αυτοκίνητο σταμάτησε καταμεσής του δρόμου και με φωνή δυνατή είπε: «No photos!» (όχι φωτογραφίες).

Δίπλα στους φρεσκοσκαμμένους τάφους έχει στηθεί μια εξέδρα, ενώ καμιά 20ρια εργάτες περιμένουν υπομονετικά σε μια γωνιά. Την ίδια ώρα ομάδες του Ερυθρού Σταυρού είναι σε ετοιμότητα για ό,τι τυχόν προκύψει, ενώ δημοσιογράφοι και άλλοι επαγγελματίες των μέσων ενημέρωσης από γειτονικές χώρες συμπληρώνουν το σκηνικό στο νεκροταφείο, με τους αστυνομικούς να δίνουν συνεχώς οδηγίες.

Τα περισσότερα από τα 59 θύματα της τραγωδίας ήταν από το Κότσανι, όπου σήμερα το μεσημέρι (στη μία ώρα Ελλάδας), σε ιδιαίτερα βαρύ κλίμα θα γίνει η κηδεία τους, προεξάρχοντος του Αρχιεπισκόπου της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Βόρειας Μακεδονίας, Στεφάνου. Μία ώρα νωρίτερα θα γίνουν οι κηδείες ορισμένων εκ των θυμάτων στο Στιπ. «Το σίγουρο είναι ότι η πληγή αυτή δεν θα κλείσει σύντομα. Και δεν θα ξεχάσουμε» έλεγε κάτοικος του Κότσανι, μεταξύ των πολλών εθελοντών στον χώρο, που φορούν μαύρες μπλούζες, που φέρουν την επιγραφή: «Αναπαύσου εν ειρήνη, αγαπημένε μου άγγελε».

φωτ./TVGRAPP/ΕΡΤ

ΑΠΕ-ΜΠΕ