Ξεκινάει επίσημα η περίοδος αντιγριπικού εμβολιασμού και οι πρώτες παρτίδες εμβολίων κατά της γρίπης έχουν φτάσει στα φαρμακεία. Σε εγκύκλιο του υπουργείου Υγείας σημειώνεται ότι αναμένεται πως και κατά την προσεχή περίοδο γρίπης 2024-2025, ο ιός της γρίπης θα κυκλοφορήσει παράλληλα με τον ιό SARS-CoV-2, που προκαλεί τη νόσο COVID19. Αυτή η ιδιαίτερη συγκυρία απαιτεί την εφαρμογή του αντιγριπικού εμβολιασμού κατά την προσεχή περίοδο με προτεραιότητα τον εμβολιασμό ατόμων που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου.

Συνιστάται ο αντιγριπικός εμβολιασμός να διενεργείται στο διάστημα από τα μέσα Οκτωβρίου μέχρι το τέλος Νοεμβρίου με βάση τη συνήθη έναρξη της εποχικής έξαρσης της γρίπης στη χώρα μας.

«Ο αποτελεσματικότερος τρόπος πρόληψης είναι ο εμβολιασμός με το αντιγριπικό εμβόλιο, το οποίο, όταν χορηγηθεί σωστά και έγκαιρα, προφυλάσσει από τη μετάδοση του ιού της γρίπης, συμβάλλει στην προστασία από τις σοβαρές επιπλοκές της γρίπης καθώς και κατά επέκταση στη μείωση απουσιών από την εργασία, το σχολείο και κάθε άλλη κοινωνική εκδήλωση», τονίζεται στην εγκύκλιο.

Κατά τη φετινή περίοδο η πλειονότητα των ασθενών που νοσηλεύτηκαν σε ΜΕΘ ή απεβίωσαν με εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη, δεν είχαν κάνει το αντιγριπικό εμβόλιο παρ’ ότι ανήκαν σε ομάδα αυξημένου κινδύνου για την οποία συστήνεται ο εμβολιασμός.

Συστάσεις εμβολιασμού

Η γρίπη είναι μεταδοτική νόσος του αναπνευστικού που οφείλεται στους ιούς της γρίπης και μπορεί να προκαλέσει από ήπια έως σοβαρή και, σπανιότερα, θανατηφόρο νόσο. Η πλειοψηφία των ατόμων που θα μολυνθεί συνήθως αναρρώνει πλήρως. Οι ομάδες εκείνες του πληθυσμού που βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο για επιπλοκές είναι οι ηλικιωμένοι, τα πολύ μικρά παιδιά, οι έγκυες, καθώς και άτομα οποιασδήποτε ηλικίας με χρόνια νοσήματα.

Στη χώρα μας θα κυκλοφορήσουν και φέτος τα ενισχυμένα τετραδύναμα αδρανοποιημένα εμβόλια QIV-HD (εμβόλιο υψηλής δόσης) και aQIV (εμβόλιο με ανοσοενισχυτικό), τα οποία έχουν υψηλή ανοσογονικότητα και συστήνονται για την πρόληψη της εργαστηριακά επιβεβαιωμένης γρίπης και των νοσηλειών, σε άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω.

Οι ομάδες πληθυσμού κατά προτεραιότητα που πρέπει να εμβολιαστούν

‘Ατομα ηλικίας 60 ετών και άνω

Βρέφη και παιδιά ηλικίας 6 μηνών ως 5 ετών

Παιδιά ηλικίας άνω των 5 ετών και ενήλικες με επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα

Έγκυες ανεξαρτήτως ηλικίας κύησης, λεχωΐδες και θηλάζουσες.

‘Ατομα με νοσογόνο παχυσαρκία (Δείκτη Μάζας Σώματος >40Kg/m2) και παιδιά με ΔΜΣ >95ηΕΘ.

Παιδιά που παίρνουν ασπιρίνη μακροχρόνια (π.χ. για νόσο Kawasaki, ρευματοειδή αρθρίτιδα και άλλα).

‘Ατομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών ή φροντίζουν ή διαβιούν με άτομα με υποκείμενο νόσημα, που αυξάνει τον κίνδυνο επιπλοκών της γρίπης.

Κλειστοί πληθυσμοί, όπως προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές (σχολείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων κλπ.), νεοσύλλεκτοι, ιδρύματα χρονίως πασχόντων και μονάδες φιλοξενίας ηλικιωμένων, καταστήματα κράτησης .

Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, λοιποί εργαζόμενοι, φοιτητές επαγγελμάτων υγείας σε κλινική άσκηση) και σε κέντρα διαμονής προσφύγων-μεταναστών.

‘Αστεγοι.

Κτηνίατροι, πτηνοτρόφοι, χοιροτρόφοι, εκτροφείς [συμπεριλαμβανομένων εκτροφέων μίνκ (γουνοφόρα θηλαστικά)], σφαγείς και γενικά άτομα που έρχονται σε συστηματική επαφή με πτηνά ή χοίρους.

Οδηγίες χορήγησης εμβολίου

Το αντιγριπικό εμβόλιο πρέπει να χορηγείται έγκαιρα και πριν την έναρξη της συνήθους περιόδου εμφάνισης της έξαρσης των κρουσμάτων γρίπης, δεδομένου ότι απαιτούνται περίπου 2 εβδομάδες για την επίτευξη ανοσολογικής απάντησης. Κατά προτίμηση ο εμβολιασμός του πληθυσμού συνιστάται να διενεργείται στο διάστημα από τα μέσα Οκτωβρίου μέχρι το τέλος Νοεμβρίου με βάση τη συνήθη έναρξη της εποχικής έξαρσης της γρίπης στη χώρα μας.

Επιπρόσθετα, εφόσον ο εμβολιασμός δεν έγινε τη συνιστώμενη περίοδο, μπορεί να διενεργηθεί καθ’ όλη τη διάρκεια της εποχικής γρίπης.

Ο αντιγριπικός εμβολιασμός γενικά περιλαμβάνει 1 μόνο δόση του εμβολίου ετησίως.

Βρέφη και παιδιά ηλικίας =6 μηνών χορηγείται 0,5 ml (ολόκληρη η δόση), σύμφωνα με τις οδηγίες από επίσημους Ευρωπαϊκούς ή άλλους φορείς φαρμάκων (EMA. FDA, κ.α.).

Συγχορήγηση με το εμβόλιο κατά του κορονοϊού

Το αντιγριπικό εμβόλιο μπορεί να χορηγηθεί και την ίδια μέρα με το εμβόλιο κατά του κορονοϊού – αλλά σε διαφορετικά ανατομικά σημεία- όπως και οποιαδήποτε άλλη μέρα πριν και μετά το εμβόλιο κατά του κορονοϊού.

Αντιγριπικός εμβολιασμός και λοίμωξη COVID-19

Ασυμπτωματικά άτομα που ήρθαν σε επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα COVID -19 και έχουν αρνητικό εργαστηριακό έλεγχο μπορούν να εμβολιαστούν κανονικά.

Συμπτωματικοί ασθενείς με λοίμωξη COVID-19 ή άλλη λοίμωξη του αναπνευστικού πρέπει να αναβάλλουν τον εμβολιασμό τους μέχρι να υφεθεί η συμπτωματολογία της νόσου.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Η τακτική κατανάλωση μέτριας ποσότητας καφέ και καφεΐνης μπορεί να έχει προστατευτική δράση έναντι της εμφάνισης πολλαπλών καρδιομεταβολικών νοσημάτων. Αυτό διαπιστώνει έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism» της Endocrine Society.

Οι ερευνητές μελέτησαν δεδομένα από τη βρετανική βάση δεδομένων UK Biobank για περισσότερα από 170.000 άτομα για τις αναλύσεις της καφεΐνης και περίπου 188.000 για τις αναλύσεις της κατανάλωσης καφέ. Οι συμμετέχοντες δεν είχαν κανένα καρδιομεταβολικό νόσημα κατά την έναρξη της μελέτης. Η έκβαση των καρδιομεταβολικών νοσημάτων των συμμετεχόντων προσδιορίστηκε από ιατρικές καταστάσεις που ανέφεραν οι ίδιοι, δεδομένα πρωτοβάθμιας περίθαλψης, συνδεδεμένα νοσοκομειακά δεδομένα και αρχεία μητρώου θανάτων.

Όπως διαπίστωσαν, η τακτική κατανάλωση καφέ ή καφεΐνης σε μέτρια επίπεδα σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιομεταβολικής πολυνοσηρότητας, δηλαδή συνύπαρξης τουλάχιστον δύο καρδιομεταβολικών νοσημάτων, όπως του διαβήτη τύπου 2, της στεφανιαίας νόσου και του εγκεφαλικού επεισοδίου.

Συγκεκριμένα, σε σύγκριση με τους μη καταναλωτές ή τους καταναλωτές ποσότητας μικρότερης από 100 mg καφεΐνης ημερησίως, όσοι κατανάλωναν μέτρια ποσότητα καφέ (τρία φλυτζάνια την ημέρα) ή καφεΐνης (200-300 mg ημερησίως) είχαν αντίστοιχα 48,1% και 40,7% μειωμένο κίνδυνο για νεοεμφανιζόμενη καρδιομεταβολική πολυνοσηρότητα.

Μ.Κουζινοπούλου

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ακτινοθεραπεία τριών αντί πέντε εβδομάδων για όλες τις ασθενείς που πάσχουν από καρκίνο του μαστού: μελέτη που παρουσιάσθηκε χθες κατά την διάρκεια συνεδρίου Ογκολογίας ανοίγει τον δρόμο για την «αποκλιμάκωση του θεραπευτικού άχθους».

Σύμφωνα με τους διοργανωτές του Esmo, του ετήσιου συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ιατρικής Ογκολογίας, του ετήσιου ραντεβού για την έρευνα που φέτος πραγματοποιείται στην Βαρκελώνη, τα αποτελέσματα αυτά μπορεί να αλλάξουν σύντομα τα δεδομένα στην περίθαλψη των ασθενών.

Η μελέτη φάσης 3 η οποία αξιολογήθηκε για 5 χρόνια σε 1.265 ασθενείς και συνέκρινε τα αποτελέσματα της τυπικής ακτινοθεραπείας των 5 εβδομάδων με το νέο σχήμα που περιλαμβάνει λιγότερες συνεδρίες, τριών εβδομάδων, σε συνδυασμό με την χορήγηση αυξημένων δόσεων.

Ολες αυτές οι γυναίκες είχαν προσβληθεί από καρκίνο του μαστού με διήθηση των λεμφαδένων, πράγμα που σημαίνει ότι ο όγκος δεν ήταν περιορισμένος, αλλά είχε επεκταθεί προς τους λεμφαδένες.

Μία ομάδα ασθενών της μελέτης έλαβε λίγο ισχυρότερες δόσεις σε κάθε συνεδρία, επί συνόλου λιγότερων συνεδριών.

«Με βάση τις προηγούμενες μελέτες, γνωρίζαμε ότι η αποτελεσματικότητα μίας βραχύτερης ακτινοθεραπείας ήταν η ίδια στις περιπτώσεις ‘εντοπισμένου’ στον μαστό όγκου, αλλά για τις γυναίκες με διήθηση λεμφαδένων, δεν υπήρχε τίποτε μέχρι σήμερα που να δείχνει ότι μπορούσαμε να μειώσουμε τον αριθμό των συνεδριών», εξηγεί η Σοφία Ριβέρα, ογκολόγος-ακτινοθεραπεύτρια, διευθύντρια στο γαλλικό ινστιτούτο Gustave-Roussy, που παρουσίασε την μελέτη.

Για να γίνει δυνατή η μείωση των συνεδριών στις τρεις εβδομάδες, η δόση της ακτινοβολίας ήταν λίγο αυξημένη κάθε φορά.

«Οταν ακολουθούμε αγωγή για τον μαστό αλλά επίσης και τους λεμφαδένες, στοχεύουμε πολύ μεγαλύτερους όγκους, που περιλαμβάνουν υγιείς ιστούς όπως ο πνεύμονας, η καρδιά, ο οισοφάγος», εξηγεί η Σοφία Ριβέρα. Κατά συνέπεια, με μία ισχυρότερη δόση, υπήρχε η ανησυχία για σοβαρότερες παρενέργειες που συνδέονται με την θεραπεία.

Τα αποτελέσματα της μελέτης εξαφάνισαν τις ανησυχίες αυτές: επίσης, «έχουμε συνολικό ποσοστό επιβίωσης, επιβίωσης χωρίς υποτροπή και χωρίς μετάσταση που είναι καλύτερο» με αυτήν την θεραπεία λιγότερων συνεδριών/ισχυρότερων δόσεων, δηλώνει η ογκολόγος.

Η μείωση του αριθμού των συνεδριών θα περιορίσει τον αριθμό των μετακινήσεων προς και από το κέντρο θεραπείας και αυτό αποτελεί κέρδος σε ποιότητα ζωής, σύμφωνα με την ογκολόγο. Άλλα πλεονεκτήματα, η μείωση της λίστας αναμονής μετά την απελευθέρωση θέσεων στις συσκευές ακτινοθεραπείας και η εξοικονόμηση ανθρώπινων πόρων.

Η Σαρλότ Κόουλς, ογκολόγος και καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του Cambridge, χαιρέτισε μία «πραγματικά σημαντική» μελέτη, που θα πρέπει να οδηγήσει στην άμβλυνση «του φορτίου για τους ασθενείς» και «να μειώσει τα κόστη του συστήματος παροχής φροντίδας».

Η μελέτη εντάσσεται στο corpus ερευνών που κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση.

Μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα στην Βρετανική Ιατρική Επιθεώρηση (BMJ) και συγκεντρώνει τα πορίσματα δοκιμών σε περισσότερους των 20.000 ασθενείς έφθασε στο συμπέρασμα ότι η χορήγηση υψηλότερων δόσεων ανά συνεδρία ακτινοθεραπείας σε βραχύτερη χρονική περίοδο μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο παρενεργειών και βελτιώνει την ποιότητα ζωής.

Ειδικά για τον καρκίνο του μαστού, οι μελέτες έδειξαν αρχικά ότι τρεις εβδομάδες ακτινοθεραπείας (15 συνεδρίες) δίνουν εξίσου καλά αποτελέσματα με τις πέντε εβδομάδες (25 συνεδρίες). Στην συνέχεια, άλλες μελέτες έδειξαν ότι 5 συνεδρίες έχουν εξίσου καλά αποτελέσματα με τις 25 ή τις 15.

Στην επόμενη φάση θα δοκιμασθεί το σχήμα των πέντε συνεδριών ανά εβδομάδα για τον καρκίνο του μαστού με διήθηση λεμφαδένων. Μελέτες βρίσκονται σε εξέλιξη, αλλά θα χρειασθούν τουλάχιστον πέντε χρόνια για τα πρώτα αποτελέσματα.

ΑΠΕ-ΜΠΕ