Η αποκατάσταση του συνόλου των σεισμόπληκτων μνημείων της Κω τίθεται σε τροχιά υλοποίησης από το ΥΠΠΟΑ. Όπως ενημερώνει ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, τον Μάρτιο 2020, σε αυτοψία της στο νησί, η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη διαπίστωσε ότι όχι μόνον δεν είχε γίνει καμία επέμβαση στα μνημεία, που επλήγησαν από τον σεισμό τον Ιούλιο του 2017, αλλά ότι δεν είχε δοθεί καμία κατεύθυνση, στις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ, προκειμένου να προχωρήσουν στην εκπόνηση των απαιτούμενων μελετών αποκατάστασης. Αυτές εκπονήθηκαν και εγκρίθηκαν από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, από τον Μάρτιο 2020 και εξής. Σήμερα, όλα τα έργα έχουν ενταχθεί και χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με συνολικό προϋπολογισμό 7.608.600 ευρώ. Οι εργασίες αποκατάστασης ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2025.
Όπως δήλωσε η κ. Μενδώνη, «τηρώντας τις δεσμεύσεις μας, προχωρούμε με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση και συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, στην αποκατάσταση των σεισμόπληκτων μνημείων της Κω. Από τον σεισμό του 2017, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αδιαφόρησε πλήρως για το σχεδιασμό της αποκατάστασης των σεισμόπληκτων μνημείων. Επισπεύσαμε τις διαδικασίες, ωριμάσαμε μελέτες και εξασφαλίσαμε χρηματοδότηση, ώστε τα μνημεία να αποδοθούν στους κατοίκους και στους πολυάριθμους επισκέπτες του νησιού».
Σύμφωνα με το ΥΠΠΟΑ, πρόκειται για τα εξής έργα:
– Αποκατάσταση του Κάστρου Νεραντζιάς, με προϋπολογισμό 2.437.000 ευρώ. Το Ιπποτικό Κάστρο της Νερατζιάς, πλησίον του λιμένα της πόλης της Κω, είναι κτισμένο τον 14ο αιώνα, αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά δείγματα οχυρωματικής αρχιτεκτονικής των Ιωαννιτών Ιπποτών, στα Δωδεκάνησα. Κατά τη σεισμική δραστηριότητα της 21ης Ιουλίου 2017 το μνημείο υπέστη σοβαρές ζημιές. Παρουσιάζει βλάβες, όπως καταρρεύσεις σε τμήματα πύργων και επάλξεων των περιμετρικών τειχών, ρηγματώσεις στα τείχη, καθώς και στον περίδρομο του εξωτερικού περιβόλου.
– Αποκατάσταση του Παλαιοχριστιανικού Βαπτιστηρίου του Αγίου Ιωάννη, στη Θέση Επτά Βήματα, με προϋπολογισμό 2.000.000 ευρώ. Το Παλαιοχριστιανικό Βαπτιστήριο του Αγίου Ιωάννη, στη Θέση Επτά Βήματα, βρίσκεται στο σημερινό νεκροταφείο της πόλης και λειτουργεί ως κοιμητηριακός ναός. Ήταν αρχικά παλαιοχριστιανικό βαπτιστήριο του 5ου-6ου αι., προσαρτημένο στο ΝΔ άκρο της «Μεγάλης Βασιλικής της Κω», η οποία ήταν, σύμφωνα με τα ιστορικά και ανασκαφικά δεδομένα, μία από τις μεγαλύτερες του ελλαδικού χώρου και γενικότερα της ανατολικής Μεσογείου.
– Αποκατάσταση Μεσαιωνικών Οχυρώσεων (NΑ Προμαχώνας και Τμήματα επί της Οδού Ιπποκράτους), με προϋπολογισμό 1.335.600 ευρώ. O νοτιανατολικός προμαχώνας και οι δύο πύργοι της μεσαιωνικής οχύρωσης της Κω, 14ος αι., βρίσκονται στο βόρειο άκρο της οδού Ιπποκράτους. Κατά το σεισμό του 2017 τα μνημεία υπέστησαν σοβαρή καταπόνηση με αποτέλεσμα την κατάρρευση μεγάλων τμημάτων τους.
– Αποκατάσταση του Τεμένους Defterdar και της Κρήνης της Κάθαρσης, με προϋπολογισμό 1.000.000 ευρώ. Η οικοδόμηση και η ονομασία του Τεμένους Defterdar στα τέλη του 18ου αιώνα αποδίδεται στον υπουργό Οικονομικών του σουλτάνου Ιμπραήμ Εφέντη, καθώς τον τίτλο του δεφτερδάρη (defterdar) κατείχαν ανώτατοι οικονομικοί αξιωματούχοι της οθωμανικής διοίκησης. Το μνημείο υπέστη σοβαρές φθορές και κατά τους σεισμούς που έπληξαν την Κω το 1926 και το 1933. Οι εργασίες αποκατάστασης περιλαμβάνουν και την ανακατασκευή της προϋπάρχουσας Κρήνης της Κάθαρσης.
– Ανακατασκευή της Ιταλικής Στοάς- Υπαίθρια Γλυπτοθήκη, στο Κάστρο Νεραντζιάς, με προϋπολογισμό 534.000 ευρώ. Η Ιταλική Στοά στο ΒΑ τμήμα του Κάστρου της Νεραντζιάς κατασκευάστηκε κατά την περίοδο της Ιταλοκρατίας για να χρησιμοποιηθεί ως μουσείο γλυπτικής, με την έκθεση αρχιτεκτονικών μελών, γλυπτών και αναγλύφων. Με τον σεισμό του 2017 η στοά υπέστη μεγάλη ζημιά. Καθαιρέθηκε και θα ανακατασκευαστεί στην αρχική της γεωμετρία με υλικά σύγχρονων προδιαγραφών και τεχνολογίας.
– Αποκατάσταση της Πύλης του Φόρου, με προϋπολογισμό 302.000 ευρώ. Η Πύλη του Φόρου είναι μνημειακή είσοδος στη ΒΑ γωνία της μεσαιωνικής οχύρωσης, διαμορφωμένη με καμάρα. Ήταν η μεγαλύτερη και σημαντικότερη από τις πέντε πύλες της τειχισμένης μεσαιωνικής πόλης. Από το κέντρο της πύλης και προς τον νότο παρουσιάζονται διαγώνιες ρηγματώσεις από τον σεισμό του 2017. Η πρόταση, εκτός από την αποκατάσταση και την αναίρεση των βλαβών, περιλαμβάνει και επεμβάσεις που σχετίζονται με αυτήν, αλλά συμβάλλουν παράλληλα στην ανάδειξη του μνημείου, στην αύξηση της διδακτικότητάς του και στη δημιουργία ενός υπαίθριου εκθέματος στο κεντρικότερο σημείο της πόλης.
Ε.Μ.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
