Η τραυματική εγκεφαλική βλάβη συσχετίζεται με την καρδιαγγεική νόσο, όπως διαπιστώνεται σε έρευνα που δημοσιεύεται στο περιοδικό «The Lancet Neurology».

Η τραυματική εγκεφαλική βλάβη αποτελεί κύρια αιτία μακροχρόνιας αναπηρίας και πρόωρου θανάτου, ιδίως μεταξύ του στρατιωτικού προσωπικού και των ατόμων που συμμετέχουν σε αθλήματα επαφής. Έρευνες έχουν εξετάσει τις οξείες και χρόνιες νευρολογικές συνέπειες της τραυματικής εγκεφαλικής βλάβης, ωστόσο οι μη νευρολογικές καταστάσεις δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς.

Όπως επισημαίνεται στην έρευνα, η δυσλειτουργία του νευρικού συστήματος, η νευροφλεγμονή, οι αλλαγές στη σύνδεση εγκεφάλου- εντέρου και οι συννοσηρότητες μετά τον τραυματισμό μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο τόσο καρδιαγγειακών όσο και γνωστικών δυσλειτουργιών στους επιζώντες από τραυματική εγκεφαλική βλάβη σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό.

«Παρά τις δεκαετίες εκτεταμένης έρευνας με επίκεντρο την τραυματική εγκεφαλική βλάβη, έχει σημειωθεί ελάχιστη πρόοδος στον μετριασμό των μακροπρόθεσμων συνεπειών και της θνησιμότητας έπειτα από τραυματισμούς. Οι καρδιαγγειακές επιδράσεις της τραυματικής εγκεφαλικής βλάβης μπορεί να είναι ένας κρίκος που λείπει στην εντατικοποίηση των προσπαθειών μας για τη βελτίωση της μακροπρόθεσμης ποιότητας ζωής και τη μείωση των ποσοστών θνησιμότητας στους ασθενείς», εξηγεί ο Σαέφ Ίζι, γιατρός στο Κέντρο Stroke and Cerebrovascular Center στο νοσοκομείο Brigham and Women’s Hospital, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης.

Υπάρχουν πολλές πιθανές συνδέσεις μεταξύ της τραυματικής εγκεφαλικής βλάβης και της καρδιαγγειακής και γνωστικής δυσλειτουργίας. Οι νευροφλεγμονώδεις οδοί που προκαλούνται από την εγκεφαλική βλάβη θα μπορούσαν να προδιαθέτουν τα άτομα σε αθηροσκλήρωση. Η αύξηση του βάρους και οι διαταραχές του ύπνου έπειτα από έναν τραυματισμό θα μπορούσαν να αποτελέσουν ανεξάρτητους ή πρόσθετους κινδύνους. Επιπλέον, οι διαταραχές στις συνδέσεις μεταξύ του νευρικού και του γαστρεντερικού συστήματος θα μπορούσαν να διαταράξουν την ισορροπία των μικροβίων στο έντερο συμβάλλοντας σε γνωστικές και καρδιαγγειακές επιπτώσεις.

Παραμένει ασαφής ο τρόπος με τον οποίοι οι μεμονωμένοι τραυματισμοί έναντι των επαναλαμβανόμενων, η ηλικία κατά τον τραυματισμό, η σοβαρότητα της βλάβης και άλλες συννοσηρότητες επηρεάζουν τον καρδιαγγειακό κίνδυνο. Σημειώνεται ότι προοπτικές μελέτες μπορούν να αποσαφηνίσουν ποιοι παράγοντες κινδύνου και βιοδείκτες μπορεί να είναι πιο σημαντικοί για την καρδιαγγειακή δυσλειτουργία έπειτα από τραυματική εγκεφαλική βλάβη.

Η μελέτη υπογραμμίζει την ανάγκη για μελλοντική καρδιαγγειακή έρευνα, παρακολούθηση και παρέμβαση σε άτομα που έχουν υποστεί τραυματική εγκεφαλική βλάβη.

Μ.Κουζινοπούλου

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Τα οικιακά προϊόντα καθαρισμού μπορεί να εκλύουν εκατοντάδες επικίνδυνες χημικές ουσίες, σύμφωνα με μελέτη που διεξήγαγαν επιστήμονες της αμερικανικής μη κυβερνητικής οργάνωσης «Environmental Working Group» και δημοσιεύεται στο περιοδικό «Chemosphere».

Στο πλαίσιο της μελέτης αναλύθηκαν 30 προϊόντα καθαρισμού, όπως καθαριστικά πολλαπλών χρήσεων, καθαριστικά για τζάμια και αποσμητικά χώρου, και προέκυψε ότι αυτά απελευθερώνουν εκατοντάδες επικίνδυνες πτητικές οργανικές ενώσεις, γνωστές ως VOC. Οι πτητικές οργανικές ενώσεις στα προϊόντα καθαρισμού επηρεάζουν την ποιότητα του αέρα τόσο σε εσωτερικούς όσο και σε εξωτερικούς χώρους. Ωστόσο, μολύνουν τον αέρα των εσωτερικών χώρων δύο έως πέντε φορές περισσότερο από τον εξωτερικό αέρα, ενώ ορισμένες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για δέκα φορές περισσότερο. Ορισμένα προϊόντα εκπέμπουν πτητικές οργανικές ενώσεις για ημέρες, εβδομάδες ή και μήνες.

Οι ερευνητές εξέτασαν τόσο συμβατικά προϊόντα όσο και «πράσινα» προϊόντα καθαρισμού και εντόπισαν συνολικά 530 μοναδικές VOC στα προϊόντα αυτά. Από αυτές οι 193 ήταν επικίνδυνες. Επίσης, διαπιστώθηκε ότι τα προϊόντα με την ένδειξη «πράσινα» εκλύουν λιγότερες πτητικές οργανικές ενώσεις, περίπου τις μισές κατά μέσο όρο, σε σύγκριση με τα συμβατικά προϊόντα. Τα πράσινα προϊόντα που κατηγοριοποιήθηκαν και ως «χωρίς άρωμα» είχαν σχεδόν οκτώ φορές λιγότερες VOC από τα συμβατικά προϊόντα και τέσσερις φορές λιγότερες από τα πράσινα προϊόντα που περιείχαν άρωμα στην ετικέτα τους.

Το μοτίβο αυτό ίσχυε και για τον αριθμό των επικίνδυνων VOC. Τα πράσινα προϊόντα εκλύουν κατά μέσο όρο τέσσερις χημικές ουσίες που ταξινομούνται ως επικίνδυνες, σε σύγκριση με περίπου 15 στα πράσινα προϊόντα με άρωμα και 22 στα συμβατικά προϊόντα.

«Αυτή η μελέτη είναι ένα κάλεσμα αφύπνισης για τους καταναλωτές, τους ερευνητές και τις ρυθμιστικές αρχές, ώστε να γνωρίζουν καλύτερα τους πιθανούς κινδύνους που σχετίζονται με τις πολυάριθμες χημικές ουσίες που εισέρχονται στον αέρα εσωτερικών χώρων», δηλώνει η Αλέξις Τέμκιν, ανώτερη τοξικολόγος στο «Environmental Working Group».

Όπως προσθέτει η ίδια, «τα ευρήματά μας υπογραμμίζουν έναν τρόπο για να μειωθεί η έκθεση σε επικίνδυνες πτητικές οργανικές ενώσεις, επιλέγοντας προϊόντα που είναι “πράσινα”, ειδικά εκείνα που είναι “πράσινα” και “χωρίς άρωμα”».

Μ.Κουζινοπούλου

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Τα χόμπι προσφέρουν καλύτερη ψυχική ευεξία στα άτομα άνω των 65 ετών, όπως προκύπτει από μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό «Nature Medicine».

Οι ερευνητές προχώρησαν σε μετά-ανάλυση πέντε μελετών, οι οποίες εξέταζαν την ενασχόληση με ψυχαγωγικές δραστηριότητες 93.263 ατόμων άνω των 65 ετών σε 16 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, της Κίνας, της Ιαπωνίας και πολλών ευρωπαϊκών χωρών.

Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι οι δραστηριότητες με τις οποίες οι άνθρωποι ασχολούνται κατά τη διάρκεια του ελεύθερου χρόνου τους μειώνουν τη μοναξιά και προστατεύουν από τα συμπτώματα κατάθλιψης. Ωστόσο, εστιάζονταν σε μία χώρα μόνο. Η συγκεκριμένη μελέτη καλύπτει γεωγραφικά 16 χώρες σε τρεις ηπείρους.

Η μέση ηλικία των συμμετεχόντων ήταν μεταξύ 71,7 και 75,9 ετών. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ενασχόληση με ένα χόμπι σχετιζόταν με καλύτερη αυτοαναφερόμενη υγεία, μεγαλύτερη ικανοποίηση από τη ζωή, υψηλότερο επίπεδο ευτυχίας και λιγότερα καταθλιπτικά συμπτώματα από ό,τι η μη ενασχόληση με κάποιο χόμπι. Τα αποτελέσματα ήταν τα ίδια ακόμη και μετά την ενσωμάτωση άλλων παραγόντων, όπως η κατάσταση συμβίωσης, η απασχόληση και το εισόδημα του νοικοκυριού.

Οι χώρες με υψηλή βαθμολογία του παγκόσμιου δείκτη ευτυχίας και του προσδόκιμου ζωής, όπως η Δανία, η Σουηδία και η Ελβετία είχαν επίσης υψηλή ενασχόληση με χόμπι με περισσότερο από το 90% των συμμετεχόντων στην έρευνα να έχει κάποια δραστηριότητα. Συνολικά πάντως η συσχέτιση μεταξύ της ενασχόλησης με χόμπι και της ψυχικής ευημερίας ήταν σχετικά καθολική σε όλες τις χώρες, όπως σημειώνουν οι συγγραφείς.

Οι ερευνητές υπογραμμίζουν ότι τα αποτελέσματά τους βασίζονται σε παρατηρήσεις και δεν αποδεικνύουν αιτιότητα. Ωστόσο, εκτιμούν ότι τα ευρήματά τους θα μπορούσαν να συμβάλουν στην ανάπτυξη προγραμμάτων για τη βελτίωση της πρόσβασης σε χόμπι σε όλες τις ηλικίες και τις χώρες, ώστε να ενισχυθούν οι εμπειρίες υγιούς γήρανσης και η ψυχική ευημερία των ηλικιωμένων.

Μ.Κουζινοπούλου

ΑΠΕ-ΜΠΕ