Τη Μεγάλη Εβδομάδα είθισται πολλοί άνθρωποι να ακολουθούν μια διατροφική πρακτική που περιλαμβάνει τη νηστεία, μέχρι και το Μεγάλο Σάββατο που θα τη «σπάσουν» και θα υποδεχτούν το Πάσχα με τις πατροπαράδοτες διατροφικές επιλογές. 

Τι γίνεται όμως με τους διαβητικούς, πώς μπορούν να συμμετέχουν στο κλίμα των ημερών αυτών και τη νηστεία ενόψει Πάσχα, χωρίς να βλάψουν τον εαυτό τους και τη θεραπεία τους;

Στο παραπάνω ερώτημα απαντούν οι Ανδρέας Μελιδώνης Διευθυντής του Διαβητολογικού Κέντρου και Κάρολος Παπαλαζάρου Κλινικός Διατροφολόγος-Διαιτολόγος στο θεραπευτήριο Μετροπόλιταν Hospital.

Νηστεία

Η νηστεία κατά τις ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας από διατροφική άποψη θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι ένα νόμισμα με δυο όψεις.

Από τη μια πλευρά αποτελεί μια καλή ευκαιρία για αποτοξίνωση από τρόφιμα ζωικής προέλευσης από την άλλη όμως αποτελεί αιτία για κατανάλωση μεγαλύτερης ποσότητας αμυλούχων τροφίμων (ζυμαρικά, πατάτες, ψωμί κτλ.).

Γι’ αυτό το λόγο ένα άτομο με διαβήτη πρέπει να είναι περισσότερο προσεκτικό.

Συγκεκριμένα κατά την περίοδο της νηστείας το διαβητικό άτομο θα πρέπει:

• Να συνεχίσει να μετράει την ποσότητα των αμυλούχων τροφίμων στα γεύματά του, αποφεύγοντας να τα κάνει το κυρίως πιάτο του. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι θα πρέπει να αποφύγει να καταναλώσει ένα μεγάλο πιάτο γαριδομακαρονάδα αλλά ότι θα μπορούσε να φάει γαρίδες ψητές με ένα φλιτζάνι πατατοσαλάτα ή χταπόδι με ένα φλιτζάνι μακαρονάκι κοφτό.

Επίσης θα ήταν προτιμότερο να καταναλώσει μια μερίδα μη αμυλούχων λαχανικών όπως είναι οι αγκινάρες αντί για μια μερίδα αμυλούχων λαχανικών όπως είναι ο αρακάς

• Να στραφεί σε εναλλακτικές πηγές πρωτεΐνης όπως είναι τα όσπρια, τα λαχανικά όπως τα μανιτάρια αλλά και κάποια υποκατάστατα γαλακτοκομικών προϊόντων όπως το γάλα και το γιαούρτι σόγιας.

Τα θαλασσινά όπως το καλαμάρι η σουπιά, οι γαρίδες κτλ., αποτελούν καλές πηγές πρωτεΐνης αλλά θα πρέπει να αποφεύγονται σε μεγάλες ποσότητες, κυρίως λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε χοληστερόλη.

• Να μην παραλείπει τις μετρήσεις σακχάρου. Τις ημέρες αυτές είναι πιθανόν να διαταραχθεί η καθημερινότητά ως προς το ωράριο των γευμάτων ή τη σωματική άσκηση, κάτι που θα μπορούσε να επηρεάσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και να οδηγήσει σε επεισόδια υπεργλυκαιμίας ή υπογλυκαιμίας.

• Να μην ξεχνάει τα ενδιάμεσα γεύματα. Το δεκατιανό και το απογευματινό σνακ συμβάλλουν στη ρύθμιση των επιπέδων του σακχάρου στο αίμα. Μια μερίδα φρούτου είναι η καλύτερη επιλογή για σνακ.

Πασχαλινό τραπέζι

Ένα άτομο με διαβήτη, για να επιτύχει μια καλύτερη πορεία της νόσου του, έχει μάθει να ζει με κάποιους μικρούς διατροφικούς περιορισμούς και να ακολουθεί ένα συγκεκριμένο διατροφικό πλάνο στο πλαίσιο της μεσογειακής διατροφής.

Ένα διατροφικά πιο «ελεύθερο» πασχαλινό τραπέζι, που πραγματοποιείται μια φορά τον χρόνο δεν θα επηρεάσει όλη αυτή την προσπάθεια.

Επομένως, αν δεν υπάρχουν συννοσηρότητες όπως χρόνια νεφρική ανεπάρκεια ή υπερουριχαιμία, μπορεί να καταναλώσει ό,τι υπάρχει στο τραπέζι και τον ευχαριστεί, αλλά χωρίς υπερβολές στις ποσότητες αμυλούχων τροφίμων (πίτες, πατάτες, ψωμί).

Μια καλή πρακτική για τα διαβητικά άτομα, ειδικά τη μέρα του Πάσχα, είναι να συνοδέψουν το κρέας που θα καταναλώσουν με άφθονη ποσότητα σαλάτας, γιατί οι φυτικές ίνες δεσμεύουν μέρος της χοληστερόλης των τροφών ενώ, παράλληλα, μειώνουν το γλυκαιμικό φορτίο του γεύματος οδηγώντας σε μια πιο ομαλή αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.

Όσον αφορά το αλκοόλ, επιτρέπονται 2 μονάδες αλκοόλης κατά τη διάρκεια του γεύματος, οι οποίες πρακτικά αντιστοιχούν περίπου σε 2 ποτήρια κρασί ή 2 κουτάκια μπύρα ή 2 σφηνάκια τσίπουρο.  

Σε περίπτωση επιθυμίας για κάποιο γλυκό, αυτό θα ήταν προτιμότερο να καταναλωθεί προς το απόγευμα με κάποια χρονική διαφορά από το γεύμα. Ιδανικά, καλό θα είναι να προτιμηθεί κάποιο γλυκό με στέβια.

Τέλος, ένας καλός περίπατος μετά το τραπέζι μπορεί να συμβάλλει στην χώνευση, ενώ αν γίνεται συστηματικά βοηθάει και στην αποφυγή των επιπλέον κιλών.

Συμπερασματικά, η Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα που ακολουθεί μπορεί και πρέπει να αποτελέσει μια άσκηση πίστης, υπομονής και πλήρους συμμόρφωσης στις διατροφικές επιλογές που ωφελούν την υγεία.

NEWSIT

Μεγάλη ανησυχία προκαλεί έκθεση του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας σχετικά με τα ποσοστά κατανάλωσης αλκοόλ και ηλεκτρονικών τσιγάρων από παιδιά 11 ως 15 ετών.

Η έκθεση του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας προτείνει τη λήψη μέτρων δημόσιας υγείας προκειμένου να περιοριστεί η πρόσβαση των παιδιών σε αλκοόλ και ηλεκτρονικά τσιγάρα.

«Η γενικευμένη χρήση βλαπτικών ουσιών από τα παιδιά σε πολλές χώρες στην ευρωπαϊκή περιφέρεια – και πέρα από αυτή—αποτελεί σοβαρή απειλή για τη δημόσια υγεία», τόνισε ο περιφερειακός διευθυντής του ΠΟΥ για την Ευρώπη Χανς Κλούγκε.

Ο ίδιος ζήτησε να αυξηθούν οι φόροι, να περιοριστούν τα σημεία πώλησης και οι διαφημίσεις και να απαγορευθούν οι αρωματικοί παράγοντες στα ηλεκτρονικά τσιγάρα ώστε να αντικρουστεί αυτή η τάση.

Έπειτα από χρόνια που παρατηρούνταν μείωση της κατανάλωσης ψυχοδραστικών ουσιών, «κάποια δεδομένα δείχνουν ότι η πανδημία covid-19 οδήγησε σε νέα αύξηση της κατανάλωσης», αποκαλύπτει η έκθεση, για την οποία συγκεντρώθηκαν στοιχεία από 280.000 νέους στην Ευρώπη, την κεντρική Ασία και τον Καναδά.

Οι καραντίνες άλλαξαν τις συνήθειες των παιδιών ηλικίας 11 με 15 ετών, τα οποία είχαν μεγαλύτερη έκθεση στο διαδίκτυο και τις διαφημίσεις εκεί.

Επιπτώσεις με μεγάλο κόστος

«Η υιοθέτηση επικίνδυνων συμπεριφορών κατά την εφηβεία μπορεί να επηρεάσει τη συμπεριφορά στην ενήλικη ζωή, καθώς η κατανάλωση ψυχοδραστικών ουσιών σε μικρή ηλικία συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εθισμού», υπογράμμισε ο Κλούγκε.

«Οι επιπτώσεις έχουν μεγάλο κόστος τόσο για εκείνους όσο και για την κοινωνία», εξήγησε.

Η χρήση ηλεκτρονικών τσιγάρων αυξήθηκε σε όλο τον κόσμο, σύμφωνα με την έκθεση, και η τάση αυτή είναι ιδιαίτερα έντονη στους εφήβους.

Τα καλά νέα ωστόσο είναι ότι μειώνεται το κάπνισμα: το 13% των παιδιών 11 με 15 ετών κάπνιζαν το 2022, δύο μονάδες λιγότερες σε σχέση με πριν από τέσσερα χρόνια. Ωστόσο πολλά από αυτά έχουν στραφεί στο ηλεκτρονικό τσιγάρο.

Περίπου το 32% των νέων ηλικίας 15 ετών έχει ήδη καπνίσει ηλεκτρονικό τσιγάρο και το 20% στη διάρκεια των προηγούμενων 30 ημερών.

Η έρευνα αυτή, με την ονομασία Health Behaviour in school-aged children (HBSC), πραγματοποιείται κάθε τέσσερα χρόνια υπό την αιγίδα του ΠΟΥ Ευρώπης, ο οποίος καλύπτει 53 χώρες ως την κεντρική Ασία, και εξετάζει διάφορες πτυχές της υγείας των μαθητών 11, 13 και 15 ετών.

Το αλκοόλ είναι η ουσία που καταναλώνεται πιο συχνά από τους εφήβους, με το 57% των νέων 15 ετών να έχουν πιει τουλάχιστον μία φορά και σχεδόν τέσσερις στους δέκα να έχουν καταναλώσει αλκοόλ τις προηγούμενες 30 ημέρες.

Εξάλλου περίπου ένας έφηβος στους 10 (το 9%) έχει μεθύσει πολύ στη διάρκεια της ζωής του. Περίπου το 5% είχε μεθύσει ήδη από την ηλικία των 13 ετών όπως και το 20% των 15χρονων.

«Αυτό καταδεικνύει μια τάση κλιμάκωσης στην υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ μεταξύ των νέων», κατήγγειλε ο ΠΟΥ Ευρώπης.

«Τα αποτελέσματα αυτά υπογραμμίζουν σε ποιο βαθμό το αλκοόλ είναι διαθέσιμο και έχει κανονικοποιηθεί και δείχνει ότι είναι επείγον να λάβουμε καλύτερα πολιτικά μέτρα για να προστατεύουμε τα παιδιά και τους νέους», επέμεινε ο οργανισμός.

Άλλη πηγή ανησυχίας είναι ότι τα κορίτσια πίνουν πολύ περισσότερο από πριν. Το 40% των κοριτσιών ηλικίας 15 ετών δήλωσε ότι έχει καταναλώσει αλκοόλ στη διάρκεια των 30 τελευταίων ημερών, έναντι του 38% πριν τέσσερα χρόνια, ενώ στα αγόρια η τάση είναι αντίθετη.

Η κατανάλωση κάνναβης επίσης μειώθηκε ελαφρά: το ποσοστό των εφήβων 15 ετών που έχει ήδη δοκιμάσει μειώθηκε κατά τέσσερις μονάδες σε τέσσερα χρόνια, πέφτοντας στο 12%.

NEWSIT

Οι μετεωρολογικές συνθήκες ευνοούν τη μεταφορά σωματιδίων αφρικανικής σκόνης και αυτό το γεγονός μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία των πολιτών.

Διαβάστε επίσης:Έντονο το φαινόμενο μεταφοράς σκόνης από τη Σαχάρα στην Κρήτη- Άμεση λήψη μέτρων για την προστασία της δημόσιας υγείας

Το υπουργείο Υγείας, κατόπιν της τακτικής προβλεπόμενης ενημέρωσης από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (τελευταία ενημέρωση σήμερα στις 8:00) στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του για την προστασία της δημόσιας υγείας, συστήνει τις ακόλουθες οδηγίες για την ενημέρωση του κοινού με μέτρα προφύλαξης ως εξής:

Α. Συστάσεις σε άτομα αυξημένου κινδύνου

– Άτομα με αναπνευστικό πρόβλημα

– Καρδιοπαθείς

– παιδιά καθώς και

– τα άτομα άνω των 65 ετών

θα πρέπει να αποφύγουν κάθε σωματική άσκηση-δραστηριότητα σε εξωτερικούς χώρους.

Επίσης, συνιστάται η αποφυγή παραμονής σε εξωτερικούς χώρους ιδιαίτερα σε περιοχές με αυξημένη κυκλοφορία.

– Άτομα με άσθμα μπορεί να χρειαστούν πιο συχνά εισπνοές ανακουφιστικού φαρμάκου. Επί επιμονής συμπτωμάτων συνιστάται επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό.

Β. Συστάσεις στο γενικό πληθυσμό

Σε κάθε άτομο συνιστάται να αποφύγει κάθε σωματική άσκηση σε εξωτερικούς χώρους και να περιορίσει το χρόνο παραμονής σε εξωτερικούς χώρους ιδιαίτερα σε περιοχές με αυξημένη κυκλοφορία. Κατά την παραμονή του σε εσωτερικούς χώρους να διατηρούνται πόρτες, μπαλκονόπορτες και παράθυρα κλειστά.

ΑΠΕ-ΜΠΕ