Η ατμοσφαιρική ρύπανση, ιδιαίτερα στη νοτιοανατολική Ασία, φαίνεται να είναι ένας από τους παράγοντες που προκαλούν την επικράτηση του αδενοκαρκινώματος, που έχει καταστεί ο πιο συχνός τύπος καρκίνου του πνεύμονα στον κόσμο, ιδίως μεταξύ των μη καπνιστών, σύμφωνα με μελέτη που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Με περίπου 2,5 εκατομμύρια ανθρώπους να έχουν διαγνωστεί το 2022, ο καρκίνος του πνεύμονα παραμένει η πιο συχνή μορφή καρκίνου παγκοσμίως. Μολονότι η πλειονότητα των περιστατικών εξακολουθεί να διαγιγνώσκεται μεταξύ των ανδρών (1,6 εκατομμύριο), η διαφορά με τις γυναίκες τείνει να μειώνεται (910.000 κρούσματα), επισημαίνεται σε αυτήν την μελέτη που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Lancet Respiratory Medicine με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Καρκίνου.
Από τους τέσσερις κύριους υποτύπους καρκίνου του πνεύμονα, το αδενοκαρκίνωμα έχει γίνει η επικρατούσα μορφή στις γυναίκες σε 185 χώρες του κόσμου και στους άνδρες σε 150 χώρες (εξαιρουμένων αυτών της ανατολικής Ευρώπης και της δυτικής Ασίας), σύμφωνα με την ανάλυση αυτή δεδομένων που προέρχονται κυρίως από την υπηρεσία για τον καρκίνο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), την CIRC.
Το 2022, αντιπροσώπευε ως εκ τούτου σχεδόν ένα περιστατικό καρκίνου του πνεύμονα στα δύο στους άνδρες (45,6%, δηλαδή 717.211 περιστατικά) και έξι στα δέκα (59,7%, δηλαδή 541.971 περιστατικά) στις γυναίκες, έναντι αντιστοίχως 39% και 57,1% που υπολογίζονταν το 2020.
Αν και το κάπνισμα συνεχίζει να μειώνεται σε πολλές χώρες, η αναλογία των καρκίνων του πνεύμονα στους μη καπνιστές αυξήθηκε, παρατηρούν οι ερευνητές.
Ο καρκίνος του πνεύμονα στους μη καπνιστές έχει μάλιστα γίνει «η πέμπτη αιτία θνησιμότητας που συνδέεται με τον καρκίνο σε όλον τον κόσμο, εμφανιζόμενος σχεδόν αποκλειστικά υπό τη μορφή αδενοκαρκινώματος και πιο συχνά στις γυναίκες και τους ασιατικούς πληθυσμούς», υπογραμμίζεται στην έρευνα.
Ύστερα από σειρά αναλύσεων, αυτή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «η ατμοσφαιρική ρύπανση μπορεί να θεωρηθεί σημαντικός παράγοντας που εξηγεί εν μέρει την ολοένα και μεγαλύτερη επικράτηση του αδενοκαρκινώματος -το οποίο αντιπροσωπεύει το 53 ως 70% των περιστατικών καρκίνου του πνεύμονα στους μη καπνιστές σε όλον τον κόσμο».
Από τα περιστατικά αδενοκαρκινώματος που διαγνώστηκαν το 2022, σχεδόν 200.000 συνδέονταν με την ατμοσφαιρική ρύπανση από μικροσωματίδια: 114.486 περιστατικά στους άνδρες και 80.378 στις γυναίκες, σύμφωνα με την εκτίμηση των ερευνητών.
Από το 2019, περίπου το 99% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε περιοχές που δεν ανταποκρίνονται στα κριτήρια ποιότητας του αέρα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, σύμφωνα με τα στοιχεία του οργανισμού.
Σε «ορισμένες χώρες με ταχεία οικονομική μετάβαση, όπως η Κίνα, όπου έχει παρατηρηθεί σταθερή αύξηση της συγκέντρωσης μικροσωματιδίων στην ατμοσφαιρική ρύπανση, η έκθεση σε καύσιμα που χρησιμοποιούνται για την οικιακή θέρμανση και το μαγείρεμα μπορεί να εξηγεί την εμφάνιση καρκίνων του πνεύμονα στις γυναίκες», σύμφωνα με τη μελέτη.
Πράγματι, οι υψηλότερες συχνότητες εμφάνισης αδενοκαρκινώματος που αποδίδονται στην ατμοσφαιρική ρύπανση έχουν παρατηρηθεί στην ανατολική Ασία, ιδιαίτερα στην Κίνα.
Αν και οι αναλυτές συνιστούν να ερμηνευτούν με προσοχή τα αποτελέσματα της έρευνάς τους, δεδομένων κάποιων μεθοδολογικών περιορισμών και της ποικίλης διαθεσιμότητας στοιχείων από τη μία χώρα στην άλλη, κρίνουν ότι η μελέτη τους υπογραμμίζει την ανάγκη συνεχούς παρατήρησης της εξέλιξης του κινδύνου του καρκίνου του πνεύμονα.
Ζητούν τη δημιουργία μητρώων για τον καρκίνο και τη διερεύνηση του ρόλου της ρύπανσης του αέρα, εκεί όπου το κάπνισμα δεν θεωρείται η βασική αιτία της ασθένειας αυτής.

ΑΠΕ-ΜΠΕ