ΕΠΙΣΤΗΜΗ
Ερευνητές δημιουργούν τον πρώτο Άτλαντα Ανθρώπινων Κυττάρων

Μια σειρά ερευνών-ορόσημο για την κατανόηση του ανθρώπινου σώματος δημοσιεύτηκαν στα περιοδικά του ομίλου Nature, στο πλαίσιο της προσπάθειας ανάπτυξης του πρώτου Άτλαντα Ανθρώπινων Κυττάρων.
Σε μια συλλογή περισσότερων από 40 άρθρων παρουσιάζονται έρευνες για μια μεγάλη ποικιλία ιστών, τύπων κυττάρων και οργάνων, όπως ο εγκέφαλος, το ανοσοποιητικό σύστημα, το έντερο και το ενδομήτριο, επιτρέποντας την ακριβέστερη ταυτοποίηση κυτταρικών τύπων και την κατανόηση της κυτταρικής ετερογένειας σε διάφορα βιολογικά πλαίσια. και ασθένειες.
Οι έρευνες αξιοποιούν νέα δεδομένα και εργαλεία, από τα οποία βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη και τη μηχανική μάθηση, για να βοηθήσουν στην κατανόηση της ανθρώπινης υγείας σε κυτταρικό επίπεδο.
Μεταξύ άλλων στις δημοσιεύσεις παρουσιάζονται: ο τρόπος σχηματισμού του πλακούντα και του σκελετού, οι αλλαγές κατά την ωρίμανση του εγκεφάλου, οι αντιδράσεις των πνευμόνων στον Covid-19, ο πληρέστερος μέχρι σήμερα κυτταρικός χάρτης του ανθρώπινου εντέρου και ο εντοπισμός ενός τύπου κυττάρου του εντέρου που μπορεί να εμπλέκεται στη φλεγμονή του εντέρου, ο πρώτος άτλαντας του αναπτυσσόμενου ανθρώπινου θύμου. αδένα, που εκπαιδεύει τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος για την προστασία από λοιμώξεις.
Το ανθρώπινο σώμα περιλαμβάνει περίπου 37,2 τρισεκατομμύρια κύτταρα και κάθε τύπος κυττάρου έχει μια μοναδική λειτουργία. Η κατανόηση της πολυπλοκότητας του ανθρώπινου σώματος σε κυτταρικό επίπεδο αποτελεί πρόκληση, αλλά είναι ζωτικής σημασίας για την πρόοδο της ιατρικής επιστήμης.
Τις έρευνες κάνει η κοινοπραξία «Human Cell Atlas» (HCA), που ιδρύθηκε το 2016 με στόχο τη δημιουργία ενός άτλαντα για κάθε τύπο κυττάρου στο ανθρώπινο σώμα. Αποτελείται από περισσότερους από 3.600 επιστήμονες σε 102 χώρες, οι οποίοι μέχρι σήμερα έχουν σκιαγραφήσει πάνω από 100 εκατομμύρια κύτταρα από περισσότερους από 10.000 ανθρώπους. Ανάμεσα στους βασικούς χρηματοδότες των ερευνών είναι η πρωτοβουλία του ιδρυτή του Facebook «Chan Zuckerberg Initiative».
«Δημιουργώντας έναν ολοκληρωμένο χάρτη αναφοράς του υγιούς ανθρώπινου σώματος, ένα είδος Google Maps για την κυτταρική βιολογία, ο Άτλας Ανθρώπων Κυττάρων περιγράφει ένα σημείο αναφοράς για την ανίχνευση και την κατανόηση των αλλαγών που διέπουν την υγεία και την ασθένεια. Αυτό το νέο επίπεδο κατανόησης των συγκεκριμένων γονιδίων, μηχανισμών και τύπων κυττάρων εντός των ιστών θέτει τις βάσεις για ακριβέστερη διάγνωση, καινοτόμο ανακάλυψη φαρμάκων και προηγούμενες προσεγγίσεις αναγεννητικής ιατρικής», σημειώνει η συμπρόεδρος και μεταξύ των ιδρυτών της κοινότητας, καθηγήτρια Πανεπιστημίου στο Κείμπριτζ, Σάρα. Ταιχμαν.
Μ.Κουζινοπούλου
ΑΠΕ-ΜΠΕ
ΕΠΙΣΤΗΜΗ
Πρόγραμμα Voucher Εργαζομένων – Ανέργων 750€ στην PRACTIKA / Γράψου εύκολα τώρα
ΕΠΙΣΤΗΜΗ
Καινοτόμος ανοσοθεραπεία κατά του καρκίνου του πνεύμονα, με ελληνική σφραγίδα

Μία από τις μεγαλύτερες κλινικές μελέτες, παγκόσμιας κλίμακας, που έχει πραγματοποιηθεί με ελληνική συμμετοχή, και αφορά τον καρκίνο του πνεύμονα, παρουσιάστηκε τον περασμένο μήνα στο Αμερικανικό Συνέδριο Ογκολογίας. Ταυτόχρονα τα αποτελέσματά της δημοσιεύτηκαν στο σημαντικό ιατρικό περιοδικό «The New England Journal of Medicine».
Πολλά ελληνικά κέντρα συμμετείχαν στην κλινική μελέτη, υπό τον συντονισμό του Διευθυντή της Δ’ Ογκολογικής Κλινικής και Μονάδας Κλινικών Μελετών του Ερρίκος Ντυνάν, Ιωάννη Μούντζιου, ο οποίος είναι ο πρώτος συγγραφέας και κεντρικός ερευνητής.
Τα ευρήματα ανοίγουν νέους θεραπευτικούς δρόμους απέναντι στον μικροκυτταρικό καρκίνο που αποτελεί μια επιθετική μορφή καρκίνου του πνεύμονα, η οποία ευθύνεται για το 15-20% των νέων διαγνώσεων στη χώρα μας και παγκόσμια.
«Μια νέα κατηγορία φαρμάκων που δημιουργήθηκε με τη βοήθεια της βιοτεχνολογίας και στην οποία εστίασε η κλινική έρευνα με σημαντικό αριθμό ασθενών στο «Ερρίκος Ντυνάν» και άλλα ελληνικά κέντρα, κατέγραψε μείωση έως 40% του σχετικού κινδύνου θανάτου από τη νόσο, ενισχύοντας το ανοσοποιητικό σύστημα. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι επίσης ότι η νέα θεραπεία φάνηκε να είναι καλύτερα ανεκτή από τη χημειοθεραπεία και να μειώνει σημαντικά τα ποσοστά εμφάνισης ιδιαίτερα επιβαρυντικών συμπτωμάτων των ασθενών, όπως η δύσπνοια, ο βήχας και το θωρακικό άλγος», αναφέρεται σε ανακοίνωση του νοσοκομείου «Ερρίκος Ντυνάν».
Σημειώνεται ότι η νέα θεραπευτική μέθοδος έχει ήδη λάβει εγκρίσεις για ευρεία εφαρμογή. Ειδικότερα, τα αποτελέσματα της νέας θεραπευτικής προσέγγισης οδήγησαν στην ταχύτατη (breakthrough) έγκριση του φαρμάκου που χρησιμοποιήθηκε (της κατηγορίας φαρμάκων «T-cell engagers») στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες (Καναδάς, Βραζιλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιαπωνία, Αυστραλία), ενώ η έγκριση του φαρμάκου στην Ευρώπη και στη χώρα μας αναμένεται εντός του 2026.
Με αφορμή και την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου του Πνεύμονα (1η Αυγούστου), από το Ερρίκος Ντυνάν και τον κ. Μούντζιο ανοίγει ένας ενημερωτικός κύκλος για παθολόγους – ογκολόγους και άλλες ειδικότητες σχετικά με τα αποτελέσματα της παγκόσμιας κλινικής μελέτης και της καινοτόμου ανοσοθεραπείας. «Η χώρα μας πρωτοστάτησε σε αυτή τη σημαντικότατη επιστημονική εξέλιξη. Πολλά ελληνικά κέντρα συμμετείχαν στην κλινική μελέτη, με το νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν να βρίσκεται στην πρώτη θέση παγκοσμίως σε αριθμό ένταξης ασθενών, μπροστά από φημισμένα νοσοκομεία, όπως το Memorial Cancer Center της Νέας Υόρκης και το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Σαγκάης. Η διεθνής αναγνώριση του έργου μας αποδεικνύει περίτρανα τη δυναμική των ελληνικών ερευνητικών κέντρων που δεν έχουν τίποτε να ζηλέψουν σε δυνατότητες, υποδομή και κυρίως σε πρόσβαση σε καινοτόμα φάρμακα σε σχέση με τα καλύτερα κέντρα του εξωτερικού και σηματοδοτεί έναν πρωταγωνιστικό ρόλο για την ελληνική ογκολογία», επισημαίνει ο κ. Μούντζιος.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
ΕΠΙΣΤΗΜΗ
Μ. Σκορδίλης: Πιθανή η εκδήλωση του φαινομένου ντόμινο μετά τον σεισμό στην Καμτσάτκα

Το «ντόμινο» φαινόμενο μετά τον ισχυρό σεισμό στην Καμτσάτκα, αναμένουν επιστήμονες, οι οποίοι τονίζουν ότι ύστερα από μια τόσο έντονη διέγερση, μπορεί να ενεργοποιηθεί και κάποιο γειτονικό ρήγμα. Όπως εξηγεί στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο καθηγητής σεισμολογίας του ΑΠΘ Μανώλης Σκορδίλης, με το ντόμινο φαινόμενο είναι πιθανό κάποιο γειτονικό ρήγμα σε αυτό που διεγέρθηκε, να είναι σε μια φάση ωριμότητας και αστάθειας, να έχει «φορτώσει» δηλαδή δυνάμεις, οπότε ο ισχυρός σεισμός να δώσει την παραμικρή ώθηση ώστε να το ενεργοποιήσει και να δώσει και αυτό ένα μεγάλο σεισμό στη συνέχεια.
«Δεν είναι κανόνας, αλλά είναι κάτι που μπορεί να γίνει σε μια περιοχή με τόσο υψηλή σεισμικότητα σαν την περιοχή αυτή που ονομάζεται και “Δακτυλίδι της φωτιάς” στον Ειρηνικό. Ανά πάσα στιγμή, μπορεί να εκδηλωθεί ισχυρός σεισμός, οπότε μετά ένα τέτοιο δυνατό γεγονός σαν το πρόσφατο, πάντα είσαι και λίγο επιφυλακτικός γιατί δεν ξέρεις πώς θα εξελιχθεί και πόσο μεγάλο μετασεισμό μπορεί να δώσει», λέει ο κ. Σκορδίλης, διευκρινίζοντας ότι μπορεί να υπάρξει ενεργοποίηση σε κάποιο άλλο σημείο του «Δακτυλιδιού».
«Και δεν είναι μόνο αυτό, όταν είναι τόσο ισχυρός ο σεισμός, επηρεάζονται και ευρύτερες περιοχές. Για παράδειγμα, το 1999, στον σεισμό των 7,6 Ρίχτερ στο Ισμίτ της Τουρκίας, είχαμε τότε πει ότι πιθανόν να επηρεάσει ευρύτερες περιοχές και τον ελληνικό χώρο. Και κάτι τέτοιο φάνηκε ότι συνέβη γιατί και την επόμενη μέρα είχαμε 2 σεισμούς πάνω από 5 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ στο βόρειο Αιγαίο αλλά και λίγο αργότερα, στις 7 Σεπτέμβρη, είχαμε τον μεγάλο σεισμό στην Πάρνηθα. Οπότε δεν αποκλείεται να έχουμε τέτοιου είδους επηρεασμούς από έναν τόσο ισχυρό σεισμό”.
Αναφερόμενος στην Καμτσάκα, τονίζει ότι έχει δώσει πολλούς σεισμούς πάνω από 8 Ρίχτερ, με αποκορύφωμα αυτόν που είχε γίνει στις 4 Νοέμβριου του 1952 και είχε μέγεθος 9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ και ήταν ο μεγαλύτερος που έχει γίνει στην περιοχή. Όσο για το τι «αφήνουν» πίσω τους τέτοιοι μεγάλοι σε μέγεθος σεισμοί, ο καθηγητής σεισμολογίας λέει ότι αν δεν συνοδευτούν από κάποιο ισχυρό τσουνάμι- κάτι που δεν έγινε στην Καμτσάκα-, φέρνουν μια μακροχρόνια σεισμική ακολουθία. «Φυσικά, όταν είναι τόσο μεγάλοι οι σεισμοί, κανείς δεν ξέρει πόσος θα είναι ο μεγαλύτερος μετασεισμός που θα εκδηλωθεί, πού θα εκδηλωθεί και πότε. Κι αυτό γιατί όταν διεγερθεί μια ζώνη μήκους περίπου 400 χιλιομέτρων, οπουδήποτε θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί ένας άλλος μεγάλος σεισμός, υπό την προϋπόθεση ότι στην περιοχή εκείνη θα είχαν εκδηλωθεί αυξημένες τάσεις».
Μιλώντας για την εικόνα που θα παρουσιάζει ο πυθμένας μετά τον σεισμό, που είχε εστιακό βάθος περίπου 20 χιλιομέτρων κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας, τονίζει ότι αλλάζει η γεωμορφολογία του. «Ωστόσο», προσθέτει, «απ’ ό,τι φαίνεται, η μετακίνηση που έγινε στον πυθμένα δεν ήταν τόσο μεγάλη, γιατί, αντίθετα, το τσουνάμι θα ήταν πολύ ψηλό».
Περισσότερες πληροφορίες για την εικόνα του πυθμένα θα δοθούν μετά τη χαρτογράφηση που θα γίνει τους προσεχείς μήνες και θα δείχνουν και την παραμόρφωσή του. Όσο για το «Δακτυλίδι της Φωτιάς», όπως ονομάζεται η περιοχή όπου σημειώθηκε ο ισχυρός σεισμός, ο κ. Σκορδίλης εξηγεί ότι έχει σχήμα πετάλου, περικλείει όλον τον Ειρηνικό Ωκεανό και κατά μήκος του γίνονται οι συγκρούσεις ανάμεσα σε πλάκες.
«Δηλαδή, η πλάκα του Ειρηνικού συγκρούεται προς στα δυτικά με την Ευρασιατική, στην περιοχή που έγινε ο σεισμός είναι η πλάκα της Οχοτσκικής που είναι ένα κομμάτι, μια μικρή πλάκα που συνδέεται και με την πλάκα της Βόρειας Αμερικής. Προς τα ανατολικά είναι η πλάκα της Βόρειας Αμερικής και γενικότερα, όλο αυτό το τόξο είναι πολύ ενεργό. Μιλάμε για την πλέον ενεργή σεισμικά περιοχή του πλανήτη με έντονη ηφαιστειότητα αφού υπάρχει σύγκρουση λιθοσφαιρικών πλακών».
Νατάσα Καραθάνου
ΦΩΤΟ ΑΡΧΕΙΟΥ EPA/GEOPHYSICAL SURVEY OF THE RUSSIAN ACADEMY OF SCIENCES
ΑΠΕ-ΜΠΕ
-
ΔΙΕΘΝΗ3 ημέρες ago
Κίνα: 9 νεκροί, 3 αγνοούμενοι στις πλημμύρες στον βορρά
-
ΥΓΕΙΑ2 ημέρες ago
Από τη Θεσσαλονίκη διέρχεται η πανευρωπαϊκή προσπάθεια αξιοποίησης των δεδομένων ως όπλου στη μάχη κατά του καρκίνου
-
ΔΙΕΘΝΗ2 ημέρες ago
Ο Ντ. Τραμπ «άρχισε τις προετοιμασίες» για συνάντηση Πούτιν και Ζελένσκι, μετά την «πολύ καλή» συνάντηση με τους Ευρωπαίους
-
ΕΛΛΑΔΑ3 ημέρες ago
Χαλάνδρι: 47χρονη δολοφονήθηκε με μαχαίρι από 28χρονο
-
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ3 ημέρες ago
Γιατί η Ελλάδα προσελκύει το διεθνές ενδιαφέρον στις επενδύσεις ακινήτων
-
ΔΙΕΘΝΗ3 ημέρες ago
Ο πρόεδρος Βολ. Ζελένσκι και Ευρωπαίοι ηγέτες αναμένονται σήμερα στον Λευκό Οίκο
-
ΔΙΕΘΝΗ3 ημέρες ago
Ένας πυροσβέστης έχασε τη ζωή του, το δεύτερο θύμα των πυρκαγιών που μαίνονται στην Πορτογαλία
-
ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ2 ημέρες ago
Ντάλοβιτς: «Ο ΠΑΟΚ είναι φαβορί»