Ευρωπαϊκή στήριξη 2,2 δισ. ευρώ για την Ελλάδα – Άμεση ανταπόκριση της ΕΕ στο αίτημα Μητσοτάκη

Την στήριξη της ΕΕ στη χώρα μας μετά τις καταστροφικές πλημμύρες με ποσό που θα φτάσει τα 2,2 δισεκατομμύρια ευρώ εξασφάλισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά τη συνάντησή του σήμερα στο Στρασβούργο με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν και μέλη του Κολεγίου των Επιτρόπων. Το θέμα της συνάντησης ήταν η ευρωπαϊκή στήριξη της χώρας μας για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων των πρόσφατων φυσικών καταστροφών και στις διευρυμένες συνομιλίες έλαβαν μέρος, από την πλευρά της κυβέρνησης, ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σταϊκούρας, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Λευτέρης Αυγενάκης, ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκος Παπαθανάσης και ο Υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Θάνος Πετραλιάς.

Από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συμμετείχαν ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος Βάλντις Ντομπρόβσκις, ο Αντιπρόεδρος Μαργαρίτης Σχοινάς, ο Επίτροπος αρμόδιος για τον Προϋπολογισμό και τη Διοίκηση Γιοχάνες Χαν, ο Επίτροπος αρμόδιος για την Απασχόληση και τα Κοινωνικά Δικαιώματα Νίκολας Σμιτ, ο Επίτροπος αρμόδιος για την Οικονομία Πάολο Τζεντιλόνι, ο Επίτροπος αρμόδιος για τη Γεωργία Γιάνουτζ Βοϊτσεκόφκι και η Επίτροπος αρμόδια για τη Συνοχή και τις Μεταρρυθμίσεις Ελίσα Φερέιρα.

Στη συνέχεια, ο Πρωθυπουργός είχε συνάντηση με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Μάνφρεντ Βέμπερ.

Η πρόεδρος της Κομισιόν στις δηλώσεις της τόνισε ότι η ΕΕ είναι δίπλα την Ελλάδα για να διοχετεύσει πόρους και από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλληλεγγύης με πρώτο πακέτο που θα φτάνει τα 400 εκ ευρω για το επόμενο έτος. Η χώρα μας-όπως είπε η κ.Φον ντερ Λάιεν- μπορεί να χρησιμοποιήσει πόρους και από το πρόγραμμα Next Generation 2, σε συνεργασία με την ΕΕ, επισημαίνοντας ότι η επιτροπή θα είναι δίπλα στην Ελλάδα για να φτιάξει ότι καταστράφηκε.

“Το κύριο μήνυμά μου είναι ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα είναι επινοητική, θα είμαστε γρήγοροι και ευέλικτοι, θα κινητοποιήσουμε όλους τους πόρους της ΕΕ που μπορούν να αναπτυχθούν” είπε η πρόεδρος της Κομισιόν, και επισήμανε πέντε σημαντικές ροές χρηματοδότησης που θα μπορούσαν να κινητοποιηθούν.

Πρώτον, η χρησιμοποίηση κονδυλίων συνοχής από την προηγούμενη προγραμματική περίοδο που δεν έχουν δαπανηθεί, τα οποία διαφορετικά θα χαθούν, και θα διατεθούν “εμπροσθοβαρώς μέρος των τρεχόντων κονδυλίων συνοχής” όπως είπε.

Δεύτερον, το ίδιο ισχύει και για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+, , και αφού αυτά τα κονδύλια θα χάνονταν, μπορούν να εκταμιευθούν φέτος.

Το τρίτο σημείο-όπως είπε η κ.Φον Ντερ Λαϊεν- είναι η Κοινή Αγροτική Πολιτική, που μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο, αφού υπάρχουν δύο αχρησιμοποίητα κονδύλια από το προηγούμενο ελληνικό πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης.

«Συνολικά, η Ελλάδα θα μπορούσε να κινητοποιήσει έως και 2,25 δισεκατομμύρια ευρώ. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι έτοιμη να αξιολογήσει ελληνικό αίτημα για στήριξη από το Ταμείο Αλληλεγγύης. Εν προκειμένω είναι σημαντικό τα κράτη-μέλη να συμφωνήσουν με την πρότασή μας για προσαύξηση των κεφαλαίων του Ταμείου Αλληλεγγύης. Αν αυτό συμβεί το επόμενο έτος, θα μπορούσαμε να διαθέσουμε έως 400 εκατομμύρια ευρώ» είπε.

Τέλος, η Ελλάδα θα μπορούσε να εξετάσει το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσει ορισμένους από τους πόρους του Next Generation EU, και όπως είπε η πρόεδρος της Κομισιόν “πρέπει όλοι να επιδείξουμε τη μέγιστη δυνατή ευελιξία, διότι η πρόταση για αναθεώρηση του εθνικού προγράμματος μόλις υποβλήθηκε”.

Από την πλευρά του ο Κυριάκος Μητσοτάκης ευχαρίστησε την πρόεδρο της Κομισιόν για την ταχύτητα με την οποία ανταποκρίθηκε και που βρίσκεται στο πλευρό της Ελλάδας, ενώ τόνισε ότι η χώρα μας μέσα σε διάστημα ενός μήνα υπέστη δύο πολύ μεγάλες καταστροφές. Πρώτα την μεγάλη πυρκαγιά στον Έβρο που-όπως είπε- είναι η μεγαλύτερη στην ιστορία της Ευρώπη και στη συνέχεια την κακοκαιρία Daniel στη Θεσσαλία και την Κεντρική Ελλάδα “με τις χειρότερες πλημμύρες στην ιστορία της χώρας και της Ευρώπης”.

Παράλληλα ο πρωθυπουργός έδειξε μια φωτογραφία από την Μεταμόρφωση πριν και μετά την κακοκαιρία, και τόνισε πως δεν έχουμε ξαναδεί παρόμοια καταστροφή, ενώ εξέφρασε τα συλλυπητήριά του στους ανθρώπους που πενθούν για την απώλεια αγαπημένων προσώπων και ευχαρίστησε τις ομάδες μηχανισμού έκτακτης ανάγκης, την Πολιτική Προστασία, τους εθελοντές, που συμμετέχουν ακόμη ενεργά στην προσπάθεια.

Το σημαντικότερο, είπε, είναι οι ζωές των ανθρώπων και οι περιουσίες τους. «Προτεραιότητά μας είναι να επιστρέψουν στα σπίτια τους, στις επιχειρήσεις τους και στηριζόμαστε στην υποστήριξη της Ευρώπης. Το καλό είναι ότι η Οικονομία μας είναι σε καλή κατάσταση και είμαστε σε θέση να καλύψουμε πρώτες ανάγκες χωρίς να παρεκκλίνουμε από τους στόχους του προϋπολογισμού», υπογράμμισε.

Αναλυτικά οι δηλώσεις:

Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: Κύριε Πρωθυπουργέ, αγαπητέ Κυριάκο, σε ευχαριστώ πολύ που ήρθες εδώ, στο Στρασβούργο. Είμαι συγκλονισμένη από τις πρόσφατες φυσικές καταστροφές που έπληξαν την Ελλάδα και τους πολίτες της. Μου δείξατε τις φωτογραφίες, είναι κάτι απερίγραπτο. Για πρώτη φορά βλέπουμε ότι η Ελλάδα αντιμετώπισε τις πιο δραματικές δασικές πυρκαγιές που έχει βιώσει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ουδέποτε στο παρελθόν έχει καταστραφεί μια τόσο μεγάλη έκταση από δασικές πυρκαγιές.

Στη συνέχεια, πλημμύρες έπληξαν μεγάλες περιοχές της Ελλάδας, για παράδειγμα τον κάμπο της Θεσσαλίας. Οι εικόνες από τη Λάρισα είναι συγκλονιστικές. Επιτρέψτε μου να σας διαβεβαιώσω ότι οι σκέψεις μας είναι με όλες τις γυναίκες, τους άνδρες και τα παιδιά που υπομένουν με θάρρος αυτές τις καταστροφές και θρηνούμε για τις ζωές που χάθηκαν.

Η Ευρώπη στέκεται στο πλευρό του ελληνικού λαού και θέλω η Ελλάδα και ο ελληνικός λαός να γνωρίζουν ότι είμαστε μαζί τους. Η Ένωσή μας είναι μια ένωση αλληλεγγύης. Επομένως, ήταν πολύ σημαντικό για εμάς που μπορέσουμε να συναντηθούμε σήμερα, εδώ. Κυριάκο, σε ευχαριστώ πολύ που ήρθες και που συζητήσαμε αυτή την αλληλεγγύη, μαζί με τους Υπουργούς σας και τους Επιτρόπους μας.

Συζητήσαμε τους καλύτερους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να βοηθήσουμε τον ελληνικό λαό. Θα χρειαστούν πολλές επενδύσεις για την ανοικοδόμηση, αλλά είναι επίσης απαραίτητη η άμεση στήριξη και βοήθεια για την αποκατάσταση των μέσων βιοπορισμού.

Το κύριο μήνυμά μου είναι ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα είναι επινοητική, θα είμαστε γρήγοροι και ευέλικτοι, θα κινητοποιήσουμε όλους τους πόρους της ΕΕ που μπορούν να αναπτυχθούν. Επιτρέψτε μου να επικεντρωθώ σε πέντε σημαντικές ροές χρηματοδότησης που θα μπορούσαν να κινητοποιηθούν.

Πρώτον, θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε κονδύλια συνοχής από την προηγούμενη προγραμματική περίοδο που δεν έχουν δαπανηθεί, τα οποία διαφορετικά θα χαθούν -πρόκειται λοιπόν για φρέσκα χρήματα- και να διαθέσουμε εμπροσθοβαρώς μέρος των τρεχόντων κονδυλίων συνοχής.

Δεύτερον, το ίδιο ισχύει και για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+, το οποίο θα μπορούσε να κινητοποιηθεί και σε αυτή την περίπτωση. Αυτά τα κονδύλια θα χάνονταν και μπορούν να εκταμιευθούν φέτος. Έτσι, μέρος των χρημάτων που μπορούν να διατεθούν άμεσα στους Έλληνες πολίτες για τη στήριξή τους θα είναι ευρωπαϊκά χρήματα.

Το τρίτο σημείο είναι η Κοινή Αγροτική Πολιτική, που μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο. Εδώ υπάρχουν δύο αχρησιμοποίητα κονδύλια από το προηγούμενο ελληνικό πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης. Αλλά εξετάζουμε επίσης τα κονδύλια του τρέχοντος ελληνικού στρατηγικού σχεδίου της ΚΑΠ και θα εξετάσουμε το γεωργικό αποθεματικό για το επόμενο έτος. Αυτά τα κονδύλια θα μπορούσαν, για παράδειγμα, να συμβάλουν στην αποκατάσταση των δασικών ή γεωργικών υποδομών.

Πρέπει να γίνουν πολλά. Συνολικά, η Ελλάδα θα μπορούσε να κινητοποιήσει έως και 2,25 δισεκατομμύρια ευρώ. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι έτοιμη να αξιολογήσει ελληνικό αίτημα για στήριξη από το Ταμείο Αλληλεγγύης. Εν προκειμένω είναι σημαντικό τα κράτη-μέλη να συμφωνήσουν με την πρότασή μας για προσαύξηση των κεφαλαίων του Ταμείου Αλληλεγγύης. Αν αυτό συμβεί το επόμενο έτος, θα μπορούσαμε να διαθέσουμε έως 400 εκατομμύρια ευρώ.

Τέλος, η Ελλάδα θα μπορούσε να εξετάσει το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσει ορισμένους από τους πόρους του NextGenerationEU. Φυσικά, στο πλαίσιο του NextGenerationEU πρέπει όλοι να επιδείξουμε τη μέγιστη δυνατή ευελιξία, διότι η πρόταση για αναθεώρηση του εθνικού προγράμματος μόλις υποβλήθηκε. Θα εργαστούμε λοιπόν με βάση αυτό.

Οι υπηρεσίες της Επιτροπής θα συνεργαστούν στενά πάνω σε όλες αυτές τις επιλογές με τις ελληνικές αρχές. Αποφασίσαμε να συγκροτήσουμε μια ειδική ομάδα εργασίας η οποία θα ξεκινήσει αμέσως δουλειά, σήμερα. Μαζί θα βρούμε τους καλύτερους δυνατούς τρόπους για να βοηθήσουμε τους Έλληνες. Ο ελληνικός λαός μπορεί να βασίζεται στην Ευρώπη για ταχεία στήριξη, μέγιστη ευελιξία. Στεκόμαστε στο πλευρό σας, όχι μόνο σε αυτή την δύσκολη συγκυρία, αλλά και για την ανοικοδόμηση και την ανασυγκρότηση.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Ευχαριστώ, κα Πρόεδρε, αγαπητή Ούρσουλα. Πρώτα απ’ όλα, σε ευχαριστώ για την ταχύτητα με την οποία ανταποκρίθηκες στο αίτημά μου να συναντηθούμε με εσένα και το επιτελείο σου ώστε να συζητήσουμε, όπως κάναμε σήμερα, σε μια πολύ εποικοδομητική συνάντηση, τους τρόπους με τους οποίους η Ευρώπη μπορεί να σταθεί στο πλευρό του ελληνικού λαού σε αυτές τις εξαιρετικά δύσκολες στιγμές.

Θα ήθελα αρχικά να αναφερθώ στη σοβαρότητα της παρούσας κατάστασης. Τον τελευταίο μήνα η Ελλάδα υπέστη δύο καταστροφικές φυσικές καταστροφές ιστορικών διαστάσεων. Η mega πυρκαγιά στην περιοχή του Έβρου είναι η μεγαλύτερη πυρκαγιά στην ιστορία της Ευρώπης. Και σαν να μην έφτανε αυτό, ύστερα μας χτύπησε και η μεγάλη κακοκαιρία Daniel, η οποία έπληξε ιδιαίτερα έντονα τις περιοχές της Θεσσαλίας και της κεντρικής Ελλάδας. Είχαμε τις χειρότερες πλημμύρες στην ιστορία μας. Πρόκειται ίσως για μία από τις ισχυρότερες καταιγίδες που έχουν πλήξει την Ευρώπη.

Θα ήθελα να εκφράσω και πάλι τα συλλυπητήριά μου σε όσους έχασαν αγαπημένα τους πρόσωπα σε αυτήν την κακοκαιρία. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τα συνεργεία έκτακτων αναγκών, την Πολιτική Προστασία, τις Ένοπλες Δυνάμεις μας, όλους τους εθελοντές που εξακολουθούν, αυτή τη στιγμή που μιλάμε, να επιχειρούν στο πεδίο, αντιμετωπίζοντας τις συνέπειες αυτής της πρωτοφανούς φυσικής καταστροφής.

Αυτή είναι μόνο μία φωτογραφία από το χωριό Μεταμόρφωση -πώς ήταν πριν την καταιγίδα, πώς είναι τώρα. Δυστυχώς έχουμε δεκάδες οικισμούς που βρίσκονται σε παρόμοια κατάσταση. Είχαμε τεράστιες ζημιές στην αγροτική μας παραγωγή, σημαντικές ζημιές στις υποδομές μας και κυρίως επλήγησαν οι ζωές των ανθρώπων, τα σπίτια των οποίων έχουν πλημμυρίσει. Επομένως, πρώτη μας προτεραιότητα είναι να διασφαλίσουμε ότι αυτοί οι άνθρωποι θα μπορέσουν να επιστρέψουν στα σπίτια τους, ότι οι επιχειρήσεις θα μπορέσουν να επαναλειτουργήσουν. Και βασιζόμαστε στη στήριξη της Ευρώπης για να μπορέσουμε να το πετύχουμε αυτό.

Είναι θετικό ότι, αν μη τι άλλο, η οικονομία μας έχει πολύ καλές επιδόσεις. Είμαστε σε θέση να καλύψουμε πολλές άμεσες ανάγκες χωρίς να αποκλίνουμε από τους δημοσιονομικούς μας στόχους. Θεωρώ όμως ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει γρήγορα, όπως είπατε, να δείξει τη μέγιστη δυνατή στήριξη αλλά και τη μέγιστη δυνατή ευελιξία, να παρουσιάσει καινοτόμες ιδέες για το πώς θα στηρίξει την Ελλάδα άμεσα, αλλά επίσης σε βραχυπρόθεσμο προς μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.

Πιστεύω ότι αναφερθήκατε σε πολλά από τα θέματα που συζητήσαμε. Έχουμε ακόμη πρόσθετα αχρησιμοποίητα κονδύλια που θα είχαν χαθεί, όπως συμβαίνει σε αυτά τα προγράμματα, και τα οποία μπορούν να διατεθούν για την άμεση στήριξη των πολιτών και των επιχειρήσεων. Πιστεύω ότι είναι σημαντικό να είναι γνωστό ότι μέρος της υποστήριξης που θα λάβουν τις επόμενες εβδομάδες θα περιλαμβάνει και ευρωπαϊκά χρήματα.

Και βέβαια, ο επαναπρογραμματισμός των χρηματοδοτικών εργαλείων που διαθέτουμε για την επόμενη περίοδο θα μας επιτρέψει να ανακατευθύνουμε περισσότερα από 2 δισεκατομμύρια ευρώ προς την ανοικοδόμηση, αλλά και να ξαναχτίσουμε καλύτερα ό,τι έχει καταστραφεί. Θέλω να το τονίσω αυτό, διότι είναι ξεκάθαρο ότι οι παλιοί «κανόνες του παιχνιδιού» δεν ισχύουν πλέον για αυτό που βιώνουμε. Και, φυσικά, αυτό ισχύει και για τα μέσα που πρέπει να κινητοποιήσει η Ευρώπη ώστε να στηρίξει τις χώρες που υφίστανται τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.

Έχουμε συζητήσει πολλές φορές -και η Επιτροπή είναι πολύ υποστηρικτική- τη διοχέτευση σημαντικά περισσότερων κονδυλίων στο Ταμείο Αλληλεγγύης. Το Ταμείο Αλληλεγγύης σχεδιάστηκε πριν από 20 χρόνια. Είναι σαφές ότι δεν εξυπηρετεί τον σκοπό του, όχι από πλευράς διαδικασιών αλλά από την άποψη του μεγέθους των διαθέσιμων κονδυλίων. Θα αποτελέσει, λοιπόν, προσωπική μου αποστολή να πείσω τους συναδέλφους μου στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ότι πρέπει να αυξήσουμε σημαντικά τα κονδύλια του Ταμείου Αλληλεγγύης, προκειμένου να στηρίξουμε χώρες που πλήττονται από φυσικές καταστροφές οι οποίες συνδέονται άμεσα με την κλιματική αλλαγή.

Υπάρχουν όμως και άλλοι τύποι φυσικών καταστροφών για τις οποίες κράτη χρειάζονται υποστήριξη. Αυτό ασφαλώς ισχύει και για το γεωργικό αποθεματικό, το οποίο είναι λιγότερο από 500 εκατομμύρια, εν μέσω των σημαντικών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Είναι επίσης πολύ σαφές ότι πρέπει να κινητοποιήσουμε πρόσθετα κεφάλαια για τον σκοπό αυτό.

Υπάρχουν πολλές ιδέες, αλλά πρέπει να πείσουμε τους συναδέλφους μας στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ότι αυτό αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα. Νομίζω ότι το σημαντικό τώρα είναι, όπως επισημάνατε, να μην απελπιστούμε. Θα ανοικοδομήσουμε, η Ευρώπη θα μας στηρίξει σε αυτή την προσπάθεια. Και θα ήθελα να σας ευχαριστήσω και πάλι, κα Πρόεδρε, για την ταχύτητα με την οποία ανταποκριθήκατε στο αίτημά μου.

Θα ήθελα να επισημάνω ότι έχουμε ήδη συστήσει, όπως είπατε, μια ειδική ομάδα εργασίας που θα εργαστεί ενδελεχώς για να ξεπεραστεί η παραδοσιακή γραφειοκρατία και να διασφαλιστεί ότι τα όποια χρήματα εκταμιεύονται από την Ευρώπη θα φτάσουν στον τελικό προορισμό τους το συντομότερο δυνατό. Και ξέρω ότι, όπως και σε πολλές άλλες περιπτώσεις τα τελευταία χρόνια, μπορούμε να υπολογίζουμε στην προσωπική σας υποστήριξη. Μπορούμε να βασιστούμε στην υποστήριξη της Ευρώπης. Η Ευρώπη έχει στηρίξει την Ελλάδα σε πολύ δύσκολες περιόδους και είμαι βέβαιος ότι θα κάνει το ίδιο και τώρα.

ΑΠΕ ΜΠΕ