Ο προγραμματισμένος τοκετός μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο προεκλαμψίας, την κύρια αιτία μητρικής θνητότητας

Ο προγραμματισμένος τοκετός, με πρόκληση ή καισαρική τομή, μπορεί να αποτρέψει ετησίως περισσότερες από τις μισές περιπτώσεις προεκλαμψίας που εμφανίζεται σε τελειόμηνη κύηση, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας «Hypertension».

Η προεκλαμψία είναι η πιο επικίνδυνη μορφή υψηλής αρτηριακής πίεσης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και η κύρια αιτία μητρικής θνητότητας παγκοσμίως. Η πάθηση συνήθως διαγιγνώσκεται μετά τις 20 εβδομάδες κύησης.

Ο προγραμματισμένος τοκετός, με πρόκληση ή με καισαρική τομή, εφαρμόζεται ήδη ευρέως για διάφορους λόγους, ωστόσο σπάνια θεωρείται ως παρέμβαση για την πρόληψη της προεκλαμψίας σε τελειόμηνη κύηση. Ο πρόωρος τοκετός μπορεί να θεωρηθεί ως επιλογή για γυναίκες που εμφανίζουν προεκλαμψία κατά τις εβδομάδες 20-36 της κύησης. Ωστόσο, στις περισσότερες περιπτώσεις η προεκλαμψία εμφανίζεται τις τελευταίες εβδομάδες της κύησης (37-42 εβδομάδες). Ενώ ο έλεγχος για προεκλαμψία είναι ρουτίνας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, υπάρχουν περιορισμένες θεραπευτικές επιλογές που είναι αποδεδειγμένα ασφαλείς και αποτελεσματικές. Η χαμηλή δόση ασπιρίνης μειώνει περισσότερο από το μισό τον κίνδυνο πρόωρης προεκλαμψίας μεταξύ των γυναικών που διατρέχουν κίνδυνο, ωστόσο δεν έχει αποτέλεσμα στον κίνδυνο της προεκλαμψίας στις τελειόμηνες κυήσεις, που είναι τρεις φορές πιο συχνή από την προεκλαψία στις εβδομάδες 20-36.

Οι ερευνητές εξέτασαν ιατρικά αρχεία για περισσότερα από δέκα χρόνια για σχεδόν 90.000 εγκυμοσύνες σε δύο νοσοκομεία της Βρετανίας. Αξιολόγησαν τον κίνδυνο προεκλαμψίας και τα πιθανά οφέλη του προγραμματισμένου τοκετού με τυπικά κλινικά κριτήρια για την προεκλαμψία και με ένα μοντέλο πρόβλεψης κινδύνου με βάση παράγοντες όπως το ιστορικό της μητέρας, η αρτηριακή πίεση, υπερηχογράφημα και εξετάσεις αίματος. Η πλειοψηφία των γυναικών ήταν ηλικιακά στις αρχές της δεκαετίας των 30, αυτοπροσδιορίζονταν ως λευκές και είχαν δείκτη μάζας σώματος στα ανώτερα όρια του φυσιολογικού. Περίπου το 10% αυτοπροσδιορίστηκε ως καπνίστριες, λιγότερο από το 3% είχε ιατρικό ιστορικό υψηλής αρτηριακής πίεσης, διαβήτη τύπου 2 ή αυτοάνοσης νόσου και μόνο το 3,9% ανέφερε οικογενειακό ιστορικό προεκλαμψίας. Κατά μέσο όρο οι γυναίκες που συμπεριελήφθησαν στη μελέτη γέννησαν στις 40 εβδομάδες και τα δύο τρίτα όλων των συμμετεχουσών είχαν μη προγραμματισμένη έναρξη τοκετού. Περίπου το ένα τέταρτο έκανε καισαρική τομή.

Σύμφωνα με την ανάλυση, ο προγραμματισμένος τοκετός μπορεί να αποδειχθεί αποτελεσματική παρέμβαση για τη μείωση κατά περισσότερο από το ήμισυ του κινδύνου προεκλαμψίας τις τελευταίες εβδομάδες της κύησης.

Στους περιορισμούς της έρευνας σημειώνεται ότι δεν εξετάστηκε η πιθανότητα προεκλαμψίας μετά τον τοκετό και επίσης πως οι ερευνητές υπολόγισαν τον πιθανό κίνδυνο μόνο μέσω της μοντελοποίησης κινδύνου.

Τον Φεβρουάριο του 2023 η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία δημοσίευσε μία επιστημονική δήλωση, η οποία περιγράφει αναλυτικά το οφέλη των πρώιμων παρεμβάσεων για την υποστήριξη της καρδιαγγειακής υγείας πριν και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αυτές οι παρεμβάσεις σχετίζονται με τη διατροφή, τη διακοπή του καπνίσματος, τη μείωση του βάρους και μπορούν να μειώσουν τη συχνότητα δυσμενούς έκβασης της εγκυμοσύνης κατά τη γέννηση.

Μ.Κουζινοπούλου

ΑΠΕ-ΜΠΕ