Δόμνα Μιχαηλίδου: Οφείλουμε να βγάλουμε όλα τα παιδιά από τα ιδρύματα

«Από την αρχή, επιδιώκουμε την αποϊδρυματοποίηση των παιδιών. Δεν θέλουμε τα παιδιά να περνούν στα ιδρύματα την παιδική και εφηβική τους ηλικία και φυσικά δεν θέλουμε να παραμένουν ως ενήλικες στα ιδρύματα με μοναδικό τους εισόδημα τα επιδόματα». Αυτό δηλώνει, μεταξύ άλλων, η υφυπουργός Εργασίας, αρμόδια για θέματα Πρόνοιας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Δόμνα Μιχαηλίδου, στη συνέντευξή της στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, μέσω της οποίας επισημαίνει ότι γίνονται συζητήσεις με το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος, ώστε οι ενήλικες άνω των 18 ετών που ακόμα διαμένουν σε ορφανοτροφεία να βρουν καλές δουλειές και οι έφηβοι 16-18 ετών καλοκαιρινές θέσεις μαθητείας που να τους ενδιαφέρουν.

«Όλα αυτά πάντα, σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο. Δεν αλλάζουμε τη νομοθεσία, απλούστατα ανοίγουμε τον δρόμο εκτός δομής για παιδιά που ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ με την αδράνειά του ως κυβέρνηση άφησε να ενηλικιωθούν σε ορφανοτροφεία» σημειώνει η κ. Μιχαηλίδου.

Παράλληλα, με τη συνέντευξη που παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η υφυπουργός Εργασίας περιγράφει κάποιες βασικές διατάξεις του σχεδίου νόμου για την «ενίσχυση της κοινωνικής προστασίας», το οποίο, όπως τονίζει, καθιστά κάθε δημόσια, δημοτική και ιδιωτική δομή παιδικής προστασίας, ένα μέρος ασφάλειας και φροντίδας.

Υπογραμμίζει δε ότι, με το νέο σχέδιο νόμου, ορίζεται πως κάθε υποψήφιος εργαζόμενος σε τέτοιου τύπου δομή έχει χρέος να καταθέτει λευκό ποινικό μητρώο για εγκλήματα, όπως είναι τα εγκλήματα κατά της γενετήσιας αξιοπρέπειας, κατά της ζωής, για παιδεραστία, για ενδοοικογενειακή βία και για εμπορία ναρκωτικών και ανθρώπων, ενώ θεσπίζεται και ο υπεύθυνος ανηλίκων ανά δομή. «Αυτό που θέλουμε να πετύχουμε συνολικά, με το νέο σχέδιο νόμου, είναι η προστασία και η εξασφάλιση ποιοτικής ζωής για τα παιδιά, τους ηλικιωμένους και τα άτομα με αναπηρία» προσθέτει η κ. Μιχαηλίδου.

Στο πλαίσιο αυτό, όπως αναφέρει, ο προσωπικός βοηθός, που θεσμοθετείται, απευθύνεται σε όλα τα άτομα με αναπηρία, χωρίς να παίζει κάποιο ρόλο ο τύπος αναπηρίας και ο τόπος διαβίωσης. «Το ζητούμενο εδώ είναι η επίτευξη ενός ανεξάρτητου τρόπου ζωής με παράλληλη κάλυψη των αναγκών καθημερινότητας του ωφελούμενου, μέσω της ενεργητικής παροχής υπηρεσιών και όχι μόνο επιδομάτων» διευκρινίζει.

Τέλος, αναφερόμενη στο νέο πλαίσιο προσχολικής αγωγής, η υφυπουργός Εργασίας σχολιάζει ότι το πρόγραμμα «Κυψέλη» έρχεται, για να δημιουργήσει ίσες ευκαιρίες για όλα τα παιδιά. «Με το πρόγραμμα “Κυψέλη” ιεραρχούμε σωστά τις προτεραιότητες που πρέπει να θέτει ένας βρεφονηπιακός σταθμός. Εισάγουμε για πρώτη φορά ένα ενιαίο ολιστικό πρόγραμμα καθημερινής βάσης με πλούσια ερεθίσματα και ποιοτική απασχόληση των βρεφών και των παιδιών. Επίσης, εγκαθιδρύουμε τα ειδικά επιστημονικά τεστ για την πρώιμη ανίχνευση αναπηριών, διαταραχών και μαθησιακών δυσκολιών, μαζί φυσικά με τακτική παρακολούθηση από το προσωπικό. Σε όλα αυτά, θέλουμε βέβαια οι γονείς να έχουν ενεργό ρόλο, να μην είναι απλοί παρατηρητές», επισημαίνει, μεταξύ άλλων.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης της υφυπουργού Εργασίας, αρμόδιας για θέματα Πρόνοιας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Δόμνας Μιχαηλίδου, στη δημοσιογράφο Γεωργία Μπάρλα για το Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων:

Ερ: Έχετε ανακοινώσει ότι προωθούνται συνέργειες με οικονομικούς κλάδους υψηλής έντασης, ώστε οι έφηβοι ηλικίας 16-18 ετών που διαβιούν σε δομές φροντίδας ανηλίκων να ενταχθούν ομαλά στην κοινωνία και τον παραγωγικό ιστό. Από την άλλη πλευρά, η αντιπολίτευση ασκεί κριτική και υποστηρίζει ότι με αυτόν τον τρόπο ουσιαστικά προωθείται η παιδική εργασία και τα παιδιά στερούνται το δικαίωμά τους στην εκπαίδευση. Τι απαντάτε σε αυτές τις αιτιάσεις;

Απ: Εδώ δυστυχώς έχουμε να αντιμετωπίσουμε μια οργανωμένη προσπάθεια υπονόμευσης του κυβερνητικού έργου. Τι είπαμε εμείς; Εμείς είπαμε πως κάνουμε συζητήσεις με το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος, ώστε οι ενήλικες άνω των 18 ετών που ακόμα διαμένουν σε ορφανοτροφεία να βρουν καλές δουλειές και οι έφηβοι 16-18 ετών καλοκαιρινές θέσεις μαθητείας που να τους ενδιαφέρουν.

Όλα αυτά πάντα, σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο. Καλώς ή κακώς, υπάρχουν αυτή τη στιγμή στις 82 δομές παιδικής προστασίας σε όλη την Ελλάδα 356 παιδιά που ενηλικιώνονται εντός δομής.

Θα περιμέναμε η αντιπολίτευση και ιδίως ο ΣΥΡΙΖΑ, να το γνωρίζει αυτό. Ξέρουμε πως δεν το γνωρίζει όμως, γιατί ξέρουμε ότι, όταν μας παρέδωσαν τη σκυτάλη, δεν υπήρχαν καν συνολικά στοιχεία σε σχέση με το πόσα παιδιά βρίσκονται σε ιδρύματα ή πόσα είναι τα ιδρύματα στην Ελλάδα. Δεν υπάρχουν λέξεις να σας περιγράψω τι απόσταση έχουμε διανύσει από τη στιγμή της ανάληψης καθηκόντων μέχρι και σήμερα.

Από την αρχή, επιδιώκουμε την αποϊδρυματοποίηση των παιδιών. Δεν θέλουμε τα παιδιά να περνούν στα ιδρύματα την παιδική και εφηβική τους ηλικία και φυσικά δεν θέλουμε να παραμένουν ως ενήλικες στα ιδρύματα με μοναδικό τους εισόδημα τα επιδόματα.

Η μαθητεία των εφήβων άνω των 16 ετών σ’ ένα φιλικό εργασιακό περιβάλλον και η εργασία των ενηλίκων από 18 ετών και άνω δεν προδίδει κανένα πλάνο της κυβέρνησης για «φθηνά εργατικά χέρια», όπως γράφτηκε σε στρατευμένα φύλλα.

Εμείς αυτό που κάνουμε είναι μια συνεργατική προσπάθεια απαγκίστρωσης των παιδιών από τα ιδρύματα, πάντα με σεβασμό στο νομικό πλαίσιο και τις επιθυμίες των ίδιων των παιδιών. Δεν αλλάζουμε τη νομοθεσία, απλούστατα ανοίγουμε το δρόμο εκτός δομής για παιδιά που ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ με την αδράνειά του ως κυβέρνηση άφησε να ενηλικιωθούν σε ορφανοτροφεία.

Η κοινωνική πολιτική μας δεν ενοχλεί, επειδή είναι εκτός νομικού πλαισίου. Ενοχλεί, επειδή είναι ενεργή, σε αντίθεση με την ανύπαρκτη δική τους.

Ερ: Θεωρείτε ότι ο στόχος που έχετε θέσει για πλήρη αποϊδρυματοποίηση των παιδιών που διαβιούν αυτήν τη στιγμή σε δομές μπορεί να επιτευχθεί μέσα από την περαιτέρω ενίσχυση των θεσμών της αναδοχής και της υιοθεσίας; Ποιες παρεμβάσεις δρομολογούνται προς αυτήν την κατεύθυνση;

Απ: Και βέβαια μπορεί να επιτευχθεί η αποϊδρυματοποίηση μέσω της υιοθεσίας και της αναδοχής. Ιδιαίτερα μέσω της αναδοχής. Προχωρήσαμε τόσο πολύ τις διαδικασίες και τις αιτήσεις, οι οποίες είχαν παγώσει από το 2016, που έχουν μείνει πλέον ελάχιστα παιδιά σε δομές προς υιοθεσία. Η αναδοχή, αυτή τη στιγμή, είναι ο κύριος τρόπος αποϊδρυματοποίησης των παιδιών.

Με τις προηγούμενες δράσεις μας και με το νέο Σχέδιο Νόμου, ο θεσμός της αναδοχής και ιδιαίτερα η πανάκεια της αποϊδρυματοποίησης έχουν ενισχυθεί και ενισχύονται σημαντικά.

Πριν από δύο μήνες, ξεκινήσαμε τη χορήγηση μηνιαίου επιδόματος στα πλαίσια της οικονομικής ενίσχυσης των αναδόχων. Με το νέο Σχέδιο Νόμου, διευρύνουμε τα ηλικιακά όρια. Έτσι, άτομα από 25 έως 75 ετών θα έχουν τη δυνατότητα να γίνουν ανάδοχοι. Κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να μάθει περισσότερα για το θεσμό της αναδοχής, καθώς και για πρώτη φορά τον αριθμό και τα χαρακτηριστικά των παιδιών προς αναδοχή ή υιοθεσία στην πλατφόρμα www.paidi.gov.gr, στην οποία έχουμε συγκεντρώσει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες.

Επίσης, στο πλαίσιο της αποϊδρυματοποίησης, συστήνουμε στο νέο Σχέδιο Νόμου τα Διαμερίσματα Αυτόνομης Διαβίωσης για εφήβους. Τα διαμερίσματα αυτά θα βρίσκονται εντός αστικού ιστού και θα προσομοιάζουν σε συνθήκες οικογενειακού περιβάλλοντος, όσο το δυνατόν περισσότερο, ώστε τα παιδιά να μην βρίσκονται σε ιδρυματικού τύπου δομές.

Είναι ευθύνη μας και προσωπικός μου στόχος η καθολική αντιμετώπιση και ανατροπή της κατάστασης που παραλάβαμε από την προηγούμενη κυβέρνηση. Οφείλουμε να βγάλουμε όλα τα παιδιά από τα ιδρύματα. Λέμε πως θέλουμε ένα σπίτι για κάθε παιδί και το εννοούμε.

Ερ: Πολύ σύντομα αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή το σχέδιο νόμου για την «ενίσχυση της κοινωνικής προστασίας». Ποια κενά έρχεται να καλύψει αυτή η νομοθετική πρωτοβουλία στον τομέα της πρόληψης και της αντιμετώπισης περιστατικών κακοποίησης και παραμέλησης ανηλίκων;

Απ: Κυρία Μπάρλα, αν σας έλεγε κανείς πως ένας άνθρωπος που έχει καταδικαστεί για εγκλήματα κατά της γενετήσιας αξιοπρέπειας, κατά της ζωής, για παιδεραστία, για ενδοοικογενειακή βία και για εμπορία ναρκωτικών και ανθρώπων, έχει τη δυνατότητα να εργαστεί σε δομές παιδικής προστασίας, θα το πιστεύατε; Ούτε εμείς το πιστεύαμε, αλλά είναι αλήθεια.

Ερχόμαστε, λοιπόν, με το νέο Σχέδιο Νόμου και ορίζουμε ότι κάθε υποψήφιος εργαζόμενος σε τέτοιου τύπου δομή έχει χρέος να καταθέτει λευκό Ποινικό Μητρώο για τα εγκλήματα που σας ανέφερα πριν λίγο.

Τώρα, πέρα από αυτό, θεσπίζουμε και τον Υπεύθυνο Ανηλίκων ανά δομή. Ο Υπεύθυνος Ανηλίκων συστήνεται ως το αρμόδιο πρόσωπο για την ενημέρωση των αρχών για κάθε αναφορά περιστατικού κακοποίησης παιδιών.

Το Σχέδιο Νόμου για την «Ενίσχυση της Κοινωνικής Προστασίας» καθιστά κάθε δημόσια, δημοτική και ιδιωτική δομή Παιδικής Προστασίας, ένα μέρος ασφάλειας και φροντίδας. Οι βρεφονηπιακοί σταθμοί, τα ιδρύματα παιδικής προστασίας, τα Κέντρα Απασχόλησης Παιδιών και Ατόμων με Αναπηρία και οι παιδικές κατασκηνώσεις, ανήκουν μόνο στα παιδιά μας.

Ερ: Με διάταξη του νομοσχεδίου, προωθείται η θεσμοθέτηση του Προσωπικού Βοηθού για τα ‘Ατομα με Αναπηρία, με στόχο τη βελτίωση της ανεξάρτητης διαβίωσής τους. Πώς θα λειτουργεί ο θεσμός αυτός και πότε αναμένεται η υλοποίησή του;

Απ: Αυτό που θέλουμε να πετύχουμε συνολικά, με το νέο Σχέδιο Νόμου, είναι η προστασία και η εξασφάλιση ποιοτικής ζωής για τα παιδιά, τους ηλικιωμένους και τα άτομα με αναπηρία.

Ο Προσωπικός Βοηθός απευθύνεται σε όλα τα άτομα με αναπηρία, χωρίς να παίζει κάποιο ρόλο ο τύπος αναπηρίας και ο τόπος διαβίωσης. Το ζητούμενο εδώ είναι η επίτευξη ενός ανεξάρτητου τρόπου ζωής με παράλληλη κάλυψη των αναγκών καθημερινότητας του ωφελούμενου, μέσω της ενεργητικής παροχής υπηρεσιών και όχι μόνο επιδομάτων.

Ο Προσωπικός Βοηθός είναι μια υπηρεσία που απευθύνεται σε όλους όσοι τη χρειάζονται, βάσει των εξατομικευμένων αναγκών τους. Διασφαλίζουμε τις ατομικές ελευθερίες, επιθυμίες και ανάγκες, δημιουργώντας μια ισότιμη κοινωνία σε κάθε πτυχή της.

Αυτό δεν είναι κάτι που ανακαλύψαμε τώρα. Η αυτοδιάθεση των ατόμων με αναπηρία είναι ένα θεσμικά κατοχυρωμένο δικαίωμα. Εμείς αποφασίσαμε ότι δεν χωράει άλλη ταλαιπωρία και καθυστέρηση. Είναι μια υπηρεσία πολυπόθητη, την οποία οι συμπολίτες μας περιμένουν με ανυπομονησία.

Για να είμαστε βέβαιοι για την αποτελεσματικότητα του μέτρου, πρόκειται να το εφαρμόσουμε πρώτα πιλοτικά. Μόλις συγκεντρώσουμε τα απαραίτητα δεδομένα, θα προχωρήσουμε και στην καθολική εφαρμογή του, η οποία υπολογίζεται σε βάθος δύο χρόνων. Η Πολιτεία στέκεται έμπρακτα δίπλα σε όλους τους συνανθρώπους μας, παρέχοντας τα αυτονόητα.

Ερ: Επίσης, με το νομοσχέδιο εισάγεται το νέο πλαίσιο προσχολικής αγωγής παιδιών έως 4 ετών με την εφαρμογή του προγράμματος «Κυψέλη». Τι αλλαγές θα επιφέρει στον τρόπο λειτουργίας των βρεφονηπιακών σταθμών;

Απ: Με το πρόγραμμα «Κυψέλη», ιεραρχούμε σωστά τις προτεραιότητες που πρέπει να θέτει ένας βρεφονηπιακός σταθμός.

Μέχρι τώρα, η Πολιτεία ήταν επικεντρωμένη στη στελέχωση των σταθμών και τις κτιριολογικές υποδομές. Εμείς, επιδιώκουμε να αλλάξουμε ριζικά αυτήν την εικόνα.

Μετατρέπουμε τους βρεφονηπιακούς σταθμούς σε όχημα μέγιστης ανάπτυξης των παιδιών πρωτίστως, της οικογένειας και, τελικά, της κοινωνίας μας.

Εισάγουμε για πρώτη φορά ένα ενιαίο ολιστικό πρόγραμμα καθημερινής βάσης με πλούσια ερεθίσματα και ποιοτική απασχόληση των βρεφών και των παιδιών.

Επίσης, εγκαθιδρύουμε τα ειδικά επιστημονικά τεστ για την πρώιμη ανίχνευση αναπηριών, διαταραχών και μαθησιακών δυσκολιών, μαζί φυσικά με τακτική παρακολούθηση από το προσωπικό.

Σε όλα αυτά, θέλουμε βέβαια οι γονείς να έχουν ενεργό ρόλο, να μην είναι απλοί παρατηρητές.

Η «Κυψέλη» έρχεται, για να δημιουργήσει ίσες ευκαιρίες για όλα τα παιδιά. Κάθε δημοτικός, δημόσιος και ιδιωτικός βρεφονηπιακός σταθμός, πρόκειται να αποτελεί ίδιου υψηλού επιπέδου επένδυση για την ανάπτυξη των παιδιών, γιατί μια τέτοια επένδυση εγγυάται πολύ δυνατό μέλλον για τη χώρα μας.

ΑΠΕ-ΜΠΕ